مسئله بهداشت یکی از موضوعات بسیار مهم در واحدهای پرورش دام بویژه پرورش گوسفند و بز است که اگر مورد توجه قرار نگیرد خسارت سنگین و گاهی جبرا نناپذیری به دامدار وارد م یشود. برای جلوگیری و یا کاهش زیان ناشی از این بخش، دو راه پی شگیری و درمان وجود دارد که روش پی شگیری به دلیل آسا نتر بودن، داشتن هزینه ک متر و نیز اثرات مفیدتر، بهتر از درمان است. خسارت ناشی از انگ لهای خارجی بدن دام بویژه کن هها ازجمله مواردی است که در گوسفند سبب زیا نهای اقتصادی و بهداشتی م یشود. آسی برساندن به پوست و پشم، لاغری دام، کاهش تولید گوشت، شیر و نیز انتقال بیماری به دام ازجمله خسار تهای چشمگیری است که توسط انگ لها به دام وارد م یشود. یکی از مه مترین رو شهای کاربردی برای جلوگیری از این خسارات، استفاده از حمام بهداشتی یا
حمام ضدکنه گوسفند است. در این نشریه اهمیت حمام کنه گوسفند، روش و زمان صحیح استفاده از آن توضیح داده شده است

به واسطه وجود باورهای نادرست در ایران در زمینه فصل تولیدمثلِ گوسفند و بز، نگارنده اعتقاد دارد که این موضوع یکی از دلایل اصلی پایین بودن بازده تولیدمثل در گل ههای گوسفند و بز است؛ لذا در ادامه این مبحث با بیان دلایل ساده علمی سعی بر آن است تا توصی ههایی مفصل را برای رعایت زمان بندی جفت دهی ارائه دهد که ممکن است با باورهای مرسوم در میان مردم نیز تضاد داشته باشد.
برخاف اسب، الاغ و شتر که اصطلاحا گون ههای روزبلند نامیده م یشوند و از اواخر زمستان و در تمامی طول فصل بهار اوج فعالیت تولیدمثلی را دارند، گوسفند و بز حیواناتی روزکوتاه هستند و در بخشی از سال که طول روز در حالکوتاه شدن است، دستگاه تناسلی آنها بیشترین میزان فعالیت را دارد و رفتار فحلی و جف تگیری شدیدتری را نشان م یدهند )نمودار 2(. لذا همانطور که در نمودار 2 دیده م یشود روند تغییرات فعالیت تولید مثلی گوسفند و بز، برعکس روند تغییرات طول روز است.آغازکننده چرخه سالانه تولیدمثل در گوسفند و بز، بلندترین روز سال یعنی اول تیرماه هر سال است که به این روز "انقاب تابستانی" م یگویند، پس از آن روزها شروع به کوتا هتر شدن م یکنند و کوتاه شدن روز و به موازات آن بلند شدن ش بها پیامی به مغز حیوان م یفرستد که مفهوم آن فرا رسیدن زمان مناسب برای جفت گیری است. معمولاً 70 روز پس از اول تیرماه که مصادف با دهه اول شهریور ماه است، تخمدان میش به اوج فعالیت خود م یرسد. این بدان معناست که قبل از آن هم تخمدان فعالیت خود را آغاز کرده ولی این فعالیت به میزانی کمتر بوده و حداکثر شدت خود را نداشته است.

یکی از رو شهای افزایش بازدهی تولیدمثل در گوسفند و بز، توجه به قدرت باروری نرهاست. میزان اهمیت این قضیه به حدی است که اگر در بهترین شرایط مدیریتی پیشرفته، ماد هها را فحل کرده و تخم کریزی را نیز در آنها القاء کنیم ولی حیوان نر، میل جنسی نداشته یا اسپرم با کیفیتی تولید نکند فاید های جز اتلاف هزینه و وقت ندارد. بنابراین باید توجه ویژ های به باروری نرها و مدیریت نرهای مولد داشته باشیم.متاسفانه در برخی موارد، فصلی بودن تولیدمثل و مدیریت آن فقط در ماد هها در نظر گرفته م یشود، در حالی که هر آبستنی محصول لقاح تخمک ماده و اسپرم نر است. به همین دلیل 50 درصد موفقیت به وجود اسپرم بارور و میل جنسی حیوان نر بستگی دارد