یکی از رو شهای افزایش بازده تولید مثل گوسفند و بز، مشخص بودن نمره وضعیت بدن دام قبل از آبستنی است، زیرا اگر حیوان خیلی لاغر یا بیش از اندازه چاق باشد، دچار یک سری مشکلات م یشود. مثاً چاقی بیش از حد سبب سخ تزایی و لاغری موجب مشکلاتی مانند آبستن نشدن، کاهش تولید شیر و مستعد بودن در برابر انواع بیمار یها م یشود. برای رفع این مشکلات باید وضعیت تغذی های دام بررسی شده و با برنام هریزی مناسب تغذی های، وزن گله را کنترل کنیم. در این دستورالعمل شما با این برنام هریزی آشنا خواهید شدیکی از ابزارهای مدیریتی بسیار مهم در پرورش گوسفند و بز، کنترل نمره وضعیت بدن BCS) ) است. منظور از نمره وضعیت بدن، امتیاز دادن به میزان چاقی یا لاغری میش یا ماد هبز است.ماد هبز و نربز بسیار لاغر را نمره 1 و حیوان بسیار چاق را نمره 5 م یدهیم و سایر نمرات نیز ب هترتیب میانگین آنها خواهند بود. در ادامه، ساد هترین روش موجود برای نمر هدهی آموزش داده م یشود؛ ولی این کار چه فاید های دارد؟ نمره وضعیت بدن نشا ندهنده میزان ذخایر چربی و گوشت و وضعیت سلامتی و متابولیک بدن دام است. حال چاقی یا لاغری چه اهمیتی در رابطه با تولیدمثل حیوان دارد؟ در هر مرحله از تولید مثل، باید نمره وضعیت بدن خاصی وجود داشته باشد،
برای مثال: در زمان جف تدهی اگر دام خیلی چاق باشد، چربی اطراف تخمدان و رحم را فرا گرفته و مانع از انجام وظیفه صحیح این اندا مها م یشود. حتماً مشاهده کرد هاید که بسیاری از می شهای خیلی چاق، معمولاً قصر م یمانند. از طرف دیگر اگر دام خیلی لاغر باشد، فاقد ذخیره چربی در بدن خواهد بود و از آنجایی که بافت چربی بدن مانند یک غده عمل کرده و هورمون بسیار مهمی ب هنام لپتین را تولید م یکند که نقش بسیار مهمی در فعالی تهای تولیدمثلی دارد، بنابراین نبود یا کمبود آن، تولید مثل حیوان را مختل م یکند. حتماً دید هاید که می شها و ماد هبزهای بسیار لاغر نیز معمولاً قصر م یمانند.