بيرونزدگي غده پلك سوم كه با نامهاي پرولاپس غده پلك سوم و چشم گيلاسينيز شناخته ميشود، گاهي اوقات به غلط آدنيت، هيپرپلازي و آدنوم غده پلك سوم ناميده شده است. اين عارضه در سگها شايعتر از گربهها ميباشد. در اين عارضه غده پلك سوم به صورت تودهاي صورتي رنگ از پشت پلك سوم بيرون ميزند. اگرچه علت اصلي بيرونزدگي غده به طور دقيق مشخص نميباشد ولي برخي از محققين بيرونزدگي غده را ناشي از نقصي در نوارهاي بافت همبندي كه غده را به بافتهاي اطراف حدقهاي متصل مينمايند، دانستهاند. متعاقب بيرونزدگي غده، تخريش و خشكي غده نمايان شده سبب التهاب ثانويه و تورم آن ميگردد. از آنجايي كه برداشت ناقص يا كامل اين غده در سگها ميتواند كاهش توليد اشك به ميزان ٣٠ تا ٥٧ % و عوارض ناشي از آن را به دنبال داشته باشد لذا روشهاي جراحي بازگرداندن غده بيرون زده به جاي خود مورد توجه قرار گرفته است. در اين مطالعه گزارشات درمانگاهي تعداد ٧ قلاده سگ كه از دي ماه سال ١٣٨٠ تا شهريور ماه سال ١٣٨١ به دليل ابتلا به عارضه بيرونزدگي غده پلك سوم در يك يا هر دو چشم به بيمارستان دامهاي كوچك دانشكده دامپزشكي دانشگاه تهران ارجاع شدند مورد بررسي قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده شامل نژاد، سن، جنس، طول مدت حضور عارضه پيش از درمان، روش درمان جراحي انجام شده و نتيجه درمان بود. نژادهاي مبتلا شامل نژاد باكسر ( ١ مورد)، نژاد ترير ( ٣ مورد)، مخلوط ترير- پيكينز ( ٢ مورد) و مخلوط ترير – اشپيتز
١ مورد) بودند. مبتلايان از هر دو جنس نر ( ٥ مورد) و ماده ( ٢ مورد) بودند. در ٣ قلاده از سگها يك چشم و در ٤ ) قلاده ديگر هر دو چشم به اين عارضه مبتلا بودند. سن مبتلايان در زمان تشخيص بيرونزدگي غده پلك سوم از ٣ تا ٧ ماه ) و فاصله زماني بين رخداد بيرونزدگي غده و ارجاع مبتلايان جهت انجام اقدامات /٦±١/ ١٥ ماه ( متوسط ٦ ٤ هفته) بود. در درمان جراحي بازگرداندن غده به جاي خود در اين ٧ قلاده سگ ±٠/ درماني از ٢ تا ٧ هفته (متوسط ٧ ١١ چشم) از روش بخيه سركيسهاي اصلاح شده ( ٣ چشم)، روش بخيه لمبرت ( ٣ چشم) و روش كيسهاي ( ٥ ) چشم) استفاده شد. از نظر ميزان موفقيت روشهاي جراحي مورد استفاده، روش بخيه سر كيسهاي اصلاح شده با عود مجدد هر سه مورد انجام شده با كمترين ميزان موفقيت و روش بخيه لمبرت و روش كيسهاي با عدم عود مجدد هيچ يك از موارد با موفقيت كامل همراه بودند. روش كيسهاي به دليل سهولت انجام، حداقل نياز به جداسازي بافتها و برگرداندن غده به وضعيت طبيعيتر و بدون ايجاد تغيير در وضعيت پلك سوم مناسبتر از ساير روشهاي مورد استفاده ارزيابي شد.