بروسلوز يك بيماري عفوني باكتريايي است كه توسط ميكروارگانيسمي از جنس بروسلا ايجاد مي شود. اين باكتري گونه هاي مختلفي از حيوانات را مبتلا ساخته و يكي از عوامل مهم سقط جنين در گوسفند و بز مي باشد. بروسلوز يكي از مهمترين بيماريهاي زئونوز محسوب شده و در اغلب كشورها از جمله كشورهاي 1 بروسلوز در ايران اندميك بوده و با شيوع متفاوت 2و3 منطقه مديترانه و خاورميانه از جمله ايران شايع مي باشد. درجمعيت دامي و انسان از نقاط مختلف كشور گزارش شده است. در استان فارس نيز سالانه بيش از 800 مورد تب مالت گزارش مي گردد كه بيش از 90 در صد آن روستايي و عشاير مي باشد. جمعيت عشاير در استان فارس129695نفر مي باشد كه بيشترين تعداد عشايركوچ رو را شامل ميگردد و از شمال تا جنوب و شرق تا غرب پراكنده مي باشند. از آنجايي كه شغل كليه افراد در عشاير، دامداري و دامپروري است و نوع زندگي آنها در ارتباط بسيار نزديك با زندگي دامهايشان مي باشد هم آمار تب مالت در آنها بالا است و هم پيشگيري و كنترل بيماري در آنها سخت تر مي باشد. مواد و روشها: با توجه به آمار عشاير و پراكندگي آنها در مناطق ييلاق استان، بررسي هاي صورت گرفته بر روي اين جمعيت و همچنين گزارشات ثبت شده از آمار موارد بيماري تب مالت در عشاير، براي تعيين حجم نمونه، با استفاده از داده هاي مكاني (GPS (و ثبت اين داده ها در نرم افزار GIS ،400خانوار عشاير به صورت راندوم در يازده شهرستان استان؛(آباده، اقليد، بوانات، پاسارگاد، خرامه، خرمبيد، سپيدان، سروستان، فيروزآباد، شيراز، كوار) انتخاب گرديد. هر خانوار به صورت يك خوشه در نظر گرفته شد و از سرپرست و تمامي اعضاي خانواده خونگيري به عمل آمد. همچنين فرمي طراحي و كليه اطلاعات ضروري خانوار در فرم ثبت و جمع آوريگرديد سپس سرم آنها جدا و در لوله هاي در پيچ دار و با حفظ زنجيره سرد به آزمايشگاه رفرال مركز بهداشت استان ارسال گردد. بر روي همه نمونه ها اول رپيد تست انجام شد و براي موارد مثبت، رايت لوله ايي و 2ME چك گرديد بر مبناي رايت مساوي و يا بيشتر 160/1 و 2ME بيشتر يا مساوي 40/1 ،موارد مثبت تشخيص داده شد. كليه داده ها در نرم افزار 5.SPSS11 وارد و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت . نتايج: جمعا تعداد 1641 خونگيري انجام شد و پس از آزمايش تعداد 165) 10درصد نمونه ها )مورد مثبت تشخيص داده شد. بحث و نتيجه گيري: بيماري بروسلوز در گوسفند و بز در بسياري از مناطق دنيا بخوبي مطالعه شده و اصول كلاسيك پيشگيري و كنترل آن بر مبناي مراقبت از آلوده نشدن گله هاي سالم، محدود كردن ميزان انتقال بيماري با شيوه هاي بهداشتي، واكسيناسيون حيوانات حساس و سرانجام استفاده از روش آزمايش و كشتار حيوانات راكتور مي باشد. در حال حاضر در ايران برنامه پيشگيري و كنترل بروسلوز در گوسفند و بز، بر مبناي يك بار واكسيناسيون دامهاي جوان با واكسن REV1 و واكسيناسيون دامهاي بالغ هر دو سال يك بار با واكسن دز كاهيده REV1 مي باشد. با توجه به نوع زندگي عشاير و پراكندگي و اسكان آنها در مناطق صعب العبور، واكسيناسيون دامها به صورت ناقص، تماسهاي نزديك و پياپي با دامها و استفاده از انواع محصولات لبني، مجموعه عوامل فوق باعث افزايش آلودگي دامي و در نتيجه آلودگي انساني و افزايش بيماري بخصوص در جمعيت روستايي و عشاير در كشور شده است. پيشنهاد مي گردد با بررسي آگاهي، نگرش و عملكرد عشاير در خصوص بيماري تب مالت، مشكلات عمده ايي كه در پيشگيري و كنترل بيماري در اين گروه وجود دارد را مشخص و بر اساس شواهد بدست آمده اقدام لازم صورت گيرد.

بروسلوز يك بيماري عفوني باكتريايي است كه توسط ميكروارگانيسمي از جنس بروسلا ايجاد مي شود. اين باكتري گونه هاي مختلفي از حيوانات را مبتلا ساخته و يكي از عوامل مهم سقط جنين در گوسفند و بز مي باشد. بروسلوز يكي از مهمترين بيماريهاي زئونوز محسوب شده و در اغلب كشورها از جمله كشورهاي 1 2و3 منطقه مديترانه و خاورميانه از جمله ايران بصورت اندميك شايع مي باشد. كه با شيوع متفاوت درجمعيت دامي و انسان از نقاط مختلف كشور گزارش شده است. گرچه تماس با دام و فرآورده هاي آلوده به باكتري بروسلا بعنوان مهمترين عوامل خطر ابتلا به بروسلوز شناخته شده اند، ولي شرايط اقليمي و نوع دامداري، فرهنگ دامپروري و رفتار غذائي مردم هر منطقه در شيوه استفاده از فراورده هاي دامي و همچنين گونه و بايوتيپ هاي شايع عامل پاتوژن در هر ناحيه جغرافيائي، عواملي هستند كه الگوي بروز بيماري را در جوامع مختلف، متفاوت نشان مي دهد. با توجه به اينكه بيماري تب مالت تقريبا در جمعيت عشاير و روستائيان لكاليزه شده است، مطالعه حاضر به منظور تشخيص گونه هاي مختلف باكتري بروسلا در جمعيت عشاير استان، صورت گرفته است. مواد و روشها: با توجه به آمار عشاير و پراكندگي آنها در مناطق ييلاق استان، بررسي هاي صورت گرفته بر روي اين جمعيت و همچنين گزارشات ثبت شده از آمار موارد بيماري تب مالت در عشاير، براي تعيين حجمنمونه، با استفاده از داده هاي مكاني (GPS (و ثبت اين داده ها در نرم افزار GIS ،400خانوار عشاير به صورت راندوم در يازده شهرستان استان؛(آباده، اقليد، بوانات، پاسارگاد، خرامه، خرمبيد، سپيدان، سروستان، فيروزآباد، شيراز، كوار) انتخاب گرديد. هر خانوار به صورت يك خوشه در نظر گرفته شد و از سرپرست و تمامي اعضاي خانواده خونگيري به عمل آمد. همچنين فرمي طراحي و كليه اطلاعات ضروري خانوار در فرم ثبت و جمع آوري گرديد سپس سرم آنها جدا و در لوله هاي در پيچ دار و با حفظ زنجيره سرد به آزمايشگاه رفرال مركز بهداشت استان ارسال گردد. بر روي همه نمونه ها اول رپيد تست انجام شد و براي موارد مثبت، رايت لوله ايي و 2ME چك گرديد بر مبناي رايت مساوي و يا بيشتر 160/1 و 2ME بيشتر يا مساوي 40/1 ،موارد مثبت تشخيص داده شد. موارد مثبت براي تعيين گونه، به روش PCR مورد بررسي قرار گرفت. كليه داده ها در نرم افزار 5.SPSS11 وارد و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت . نتايج: جمعا تعداد 1641 خونگيري انجام شد و پس از آزمايش تعداد 165) 10درصد نمونه ها )مورد مثبت ، و از موارد مثبت تعداد 43 نمونه مورد بررسي PCR قرار گرفت كه 31 )72 (%گونه مليتنسيس ، 8) 19 (%گونه آبورتوس و 4) 9 (%نامعلوم تشخيص داده شد. بحث و نتيجه گيري: در حال حاضر بروسلوز انساني، در كشورهاي صنعتي، بيشتر در كارگران كشتارگاه ها و . در كشورايران 4 قصابان، عارض مي گردد و بروسلا مليتنسيس، شايعترين گونه بروسلا در سطح جهان مي باشد 5 نيز، در مطالعات صورت گرفته بيشترين گونه تشخيص داده شده از نوع مليتنسيس مي باشد. با توجه به ، اينكه، بيشترين موارد گزارش شده تب مالت در كشور در جمعيت عشاير و روستائيان مي باشد و اقتصاد عشاير نيز بر اساس نگهداري و پرورش دامهاي سبك مي باشد و از طرفي گوسفند و بز در انتقال باكتري بروسلا مليتنسيس، بيشتر نقش دارند، به نظر مي رسد واكسيناسيون دامهاي سبك نيز بايستي بصورت فعال، در اولويت سازمان دامپزشكي كشور قرار گيرد. هر چند مسائلي مانند، پراكندگي، صعب العبور بودن مكانهاي اسكان عشاير، تماس بسيار نزديك با دام، بحث امنيت و حفظ دام از سرقت و بالطبع نگهداري دام در مجاور محل سكونت، همچنين كمبود اعتبارات، تجهيزات و نيروي انساني، كنترل بيماري تب مالت را با مشكل روبه رو كرده است، اما لازم است در سطح كلان، به اين مشكل، توجه ويزه گردد و با تامين و اختصاص اعتبار لازم، برنامه پيشگيري و حذف آلودگي از دامهاي سبك، بخصوص در روستا و عشاير نيز بصورت فعال و با جديت، پيگيري و اجرا گردد.