بروسلا انگل اجباري داخل سلولي حيوانات و انسان مي باشد. اين عامل از لحاظ متابوليكي غير فعال مي باشد. بيماري بروسلوز يا تب مالت در انسان داراي فاز حاد و بعد از آن فاز مزمن است كه مي تواند براي سالها در بافت هاي بدن باقي بماند. بروسلا يك عامل بيماري زا در حيوانات است كه توسط مدفوع، ادرار، شير و بافت به انسان منتقل مي شود. مخزن معمول آن براي انسان، شير و محصولات لبني غير پاستوريزه است. كشاورزان، دامپزشكان و كارگران كشتارگاه افراد تحت خطر مي باشند. ميزان عفونت در ميان حيوانات و انسان در كشورهاي مختلف متفاوت است. در مطالعه حاضر ميزان وقوع موارد مثبت در شهر كرمان در فصول مختلف سال 1391 بررسي شده است. مواد و روش كار: در اين مطالعه 198 نمونه از افراد مشكوك بروسلوزي كه به آزمايشگاه تشخيص طبي مراجعه كرده بودند، دريافت شد. آزمايشات سرولوژيك مختلف انجام شد: تست سريع، رايت، 2ME و كومبس رايت. نتايج: در ميان 198 نمونه، 6 مورد (5 نمونه در فاز حاد و 1 نمونه در فاز مزمن) مثبت بود. چهار مورد از آنها به شش ماه اول سال تعلق داشتند. نتيجه گيري: در اين مطالعه 3 %از موارد از لحاظ تست هاي سرولوژيك مثبت تشخيص داده شد كه اكثر آن ها متعلق به فصول گرم سال بودند. بنابراين وقوع بروسلوز اكثراً در فصول گرم اتفاق افتاده كه نيازمند توجهات ويژه بهداشتي در اين مواقع از سال مي باشد.

در این مطالعه تأثیرات فصل، جنس و سن بر روی غلظت سرمی کورتیزول و همبستگی آن با سن دامها در 180 شتر تک کوهانهی سالم )شامل 146 شتر نر و 34 شتر ماده( بررسی گردید. غلظت سرمی کورتیزول تفاوت معنیداری بین دو جنس نر و ماده نداشت و ً معنیداری از نظر غلظت سرمی کورتیزول نیز همبستگی معنیداری با سن دامها نداشت. بین دو فصل تابستان و زمستان تفاوت نسبتا ً معنیداری بین سن با غلظت سرمی کورتیزول وجود داشت )08/0=p،146/0=-r .) مشاهده گردید )06/0=p .)در شترهای نر همبستگی نسبتا همچنین غلظت سرمی کورتیزول تفاوت معنیداری بین گروههای سنی مختلف شتر نداشت. در گروه سنی کمتر از پنج سال، غلظت کورتیزول سرم تفاوت معنیداری بین دو فصل تابستان و زمستان داشت )044/0>p .)مطالعهی حاضر نشان داد که فصل، جنس و سن میتواند بر تغییرات کورتیزول سرم در شتر تککوهانه اثر داشته باشد و ممکن است علت نتایج متناقض گزارش شده در مطالعات قبلی دربارهی کورتیزول سرم در این گونه باشد و باید در مطالعات بعدی در این گونه مورد توجه قرار گیرد.تنش )استرس( یکی از چالشهای مهم در رفاه، سالمت و تولید حیوانات است. کورتیزول یکی از مهمترین گلوکوکورتیکوئیدهای مترشحه از غدهی فوق کلیوی در پستانداران است که نقش کلیدی در همایستایی )هومئوستازی(، تنظیم متابولیسم، فعالیت ایمنی و فعالیتهای جنسی دارد و بخشی از پاسخ بدن دامها در برابر تنش میباشد )۸ ،۹ ،۱۹ ،۲۴ .) هورمون کورتیزول به عنوان یک شاخص میزان تنش در حیوانات مختلف از جمله شتر شناخته شده است. عوامل فیزیولوژیک مختلفی مانند سیکلهای جنسی )۹ ،)محرومیت از غذا )۸ ،)محرومیت از آب )۱۴ ،) آبستنی )۱۷ ،)حمل و نقل )۲۲ ،)و از شیرگیری )۱ )میتوانند بر غلظت سرمی این هورمون تأثیرگذار باشند. همچنین در بیماریهای عفونی از جمله تریپانوزوموزیس و پیروپالسموزیس نیز غلظت کورتیزول در خون ممکن است با تغییراتی همراه باشد )۱۲ و ۲۳ .) شتر یککوهانه به علت مقاومت باال در برابر استرس گرمایی جایگاه ویژهای در میان دامهای اهلی دارد و به سبب تأمین گوشت، شیر و حمل انسان و بار اهمیت اقتصادی ویژهای در مناطق گرم و خشک کشور دارد. اگرچه مطالعات متعددی دربارهی این گونهی با ارزش انجام شده است، نتایج این مطالعات با هم متفاوت و در مواردی متناقض بوده است. برخی نویسندگان تأثیر سن، جنس و فصل بر روی نتایج مطالعات را به عنوان علل احتمالی کسب نتایج متفاوت در مطالعات انجام شده بر روی این گونه پیشنهاد کردهاند )۲۲ .) اگرچه تغییرات فصلی در غلظت سرمی برخی هورمونها از جمله کورتیزول در برخی گونههای دامهای اهلی مشخص گردیده است )۲ و ۵ ،)اما تأثیر فصل، جنس و سن بر روی شاخصهای بیوشیمیایی سرم در گونههای مختلف دام به صورت کامل شناسایی نشدهاست. اگرچه غلظت سرمی کورتیزول در شتر یک کوهانه در برخی مطالعات قبلی بررسی شدهاست، ولی در بیشتر موارد این تحقیقات محدودیتهایی داشتهاند از جمله پژوهش بر روی تعداد اندکی حیوان )۸ و ۱۷ ،)و تحقیق فقط بر روی شترهای بالغ و یا حیواناتی تقریباً همسن )۹ و ۲۳ .)از آنجا که اطالعات کمی در بارهی تأثیر سن، جنس و فصل بر کورتیزول وجود دارد و بر اساس بررسی متون تاکنون مطالعهای در این خصوص در کشور ما انجام نشده است، این مطالعه برنامهریزی شده و صورت گرفت.