مقدمه و هدف بروسلوز به عنوان يكي از عوامل معمول سقط جنين در گوسفند و بز، همچنان مسئول ايجاد درصدي از موارد سقط در جمعيت دامي كشور مي باشد. مصرف محصولات دامي آلوده، ساليانه باعث ابتلاي جمع كثيري از افراد به اين بيماري مي گردد. اين طـرح جهـت بررسي وضعيت عيار سرمي گوسفند وبز وگاوان استان همدان به بروسلوز جهت اطلاع از وضعيت حاضـر بروسـلوز در اسـتان انجـام گرديد. مواد و روش ها اين طرح در سال 1386 صورت گرفت. جهت تعيين تعداد نمونه با توجـه بـه جمعيـت دامـي اسـتان ( 449918راس گـاو وگوسـاله و2370000راس گوسـفند و بـز)و بـا فـرض بـر 95 %ويژگـي وحساسـيت آزمايشـات رايـت وME-2 و بـا اسـتفاده از نـرم افـزار SurveyToolboxتعداد نمونه هاي مورد نياز،1600عدد تعيين گرديد. با توجه به نسبت جمعيت دامي گاو وگوسفندو بز به نسبت 7به 3) 7راس گوسفندوبز و3راس گاو )، درهر شهرستان (همدان، بهار، ملاير، اسدآباد، رزن، كبودرآهنگ، تويسركان و نهاوند )تعـداد 5 روستا به طور تصادفي انتخاب و همچنين از هر روستا 4گله از چهار نقطه انتخاب وجمعاً از 40راس دام نمونه برداري گرديد. نمونه ها به آزمايشگاه مركزي دامپزشكي استان منتقل و پس از سرم گيري از خون هاي ارسالي تمامي آنها به روش آگلوتيناسـيون بر روي لام (رزبنگال) غربالگري شده و سپس موارد مثبت در آزمايش رزبنگال توسـط تسـت هـاي تكميلـي رايـت و2ME مـورد بررسي قرار گرفتند. تيتر هاي سرمي حاصل با توجه به استاندارد هاي مربوطه سازمان دامپزشكي از نظر بروسلوز، مثبـت ، مشـكوك و يا منفي تشخيص داده شدند. نتايج از مجموع 1600نمونه كل استان ، 179نمونه رزبنگال مثبت واز اين تعداد 109نمونـه در آزمايشـات تكميلـي مثبـت تشـخيص داده شدند. ميزان شيوع واقعي با استفاده از نرم افزار Toolbox Survey 2 %تعيين گرديد و با ضريب اطمينان 95 %مـي تـوان ميـزان] ٩ مركز تحقيقات بيماريهاي عفوني و گرمسيري دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي – درماني شهيد بهشتي | Infectious Disease & Tropical Medicine Research Center Shaheed Beheshty University of Medical Sciences and Health Services چهارمين همايش كشوري بروسلوز 24 -22 آذرماه سال 1390 4 th National Iranian congress of Brucellosis (13-15 December 2011) شيوع واقعي را بين 64/2-35/1 % بيان نمود. ميزان شيوع به تفكيك گاو و گوسفند و همچنين شهرستان در مقالـه كامـل گـزارش شده است. بحث با توجه به اهميت بروسلوز از نقطه نظر خسارات وارده به اقتصاد دامپروري و همچنين با عنايت به جايگاه بسيار مهم اين بيمـاري در بهداشت جمعيت انساني لازم است تا با موانـع و محـدوديت هـا و اختصـاص امكانـات و تسـهيلات بيشـتر بـه بخشـهاي اجرايـي وخصوصي زمينه براي كنترل ومهار بيشتر اين بيماري مهم صورت پذيرد(تحت پوشش قرار دادن عمليات واكسيناسيون در كليـه دام هاي استان با تامين واكسن مورد نياز، كشتار و پرداخت غرامت به تمامي دام هاي راكتور). لازم به ذكر است شيوع كـم بروسـلوز در ميان جمعيت دامي نشان از تلاش گسترده دامپزشكي (تحت پوشش قرار دادن واكسيناسيون در اكثردام هـاي اسـتان بخصـوص در مناطق عشايري و مناطق شيوع موارد انساني بروسلوز، آموزش و اعمال مديريت بهداشتي و...) در مهار و كنتـرل بيمـاري در اسـتان مي باشد.