بيماري بروسلوز يكي ازمهمترين بيماريهاي قابل انتقال بين انسان وحيوان در ايران بوده وازجنبة اقتصادي وبهداشت عمومي مورد توجه ويژه ميباشد.بروسلوز در انسان نشان دهندة گسترش بيماري در حيوانات است .معمولاًعفونت درانسان به تماس مستقيم با حيوانات آلوده يا فراورده هاي آن وابسته است تماس با حيوانات دچار سقط جنين ومصرف شير آلوده يا فراورده هاي آن مخاطرات اصلي ميباشند. طبق هماهنگي هاي بعمل آمده از ابتداي سال1387در سطح شهرستان گزارش گيري هفتگي نظام مراقبت آزمايشگاهي بيماريها از بخش دولتي وخصوصي درحال اجراميباشد. باتوجه به اينكه در سال 1387 تعداد بيماران بروسلوز (تيتر رايت مساوي يا بيشتر از80/1(گزارش شده از آزمايشگاهاي بخش دولتي وخصوصي بيش ازحد انتظار و423مورد و به ميزان 262دريكصدهزارنفر جمعيت بود. احساس خطرنموده ودرصدد كنترل آن برآمديم.تابه ياري خداوند ،پشتيباني مسئولين وتلاش همكاران بخش بهداشت ودامپزشكي شهرستان بتوانيم در سال 1388موارد بروسلوز انساني را كاهش دهيم. استراتژيها 1 -طرح موضوع زيادبودن موارد بروسلوز انساني در شهرستان اهر علي رغم اظهار مسئولين دامپزشكي مبني بر انجام واكسيناسيون دامها در همايش استاني بيماري هاي مشترك بين انسان و حيوان درسال87 و حساس سازي مسئولين استاني وشهرستاني 2 -هماهنگي تنگاتنگ با شبكة دامپزشكي شهرستان وتوجيه آنان مبني بر زياد بودن موارد بروسلوز انساني درسطح شهرستان و.... 3 -ترغيب مسئولين شبكة دامپزشكي براي واكسيناسيون كامل ،فراگيروموثر(بارعايت دقيق زنجيرةسرد) 4 -ترغيب بهورزان براي جلب مشاركت روستائيان جهت واكسيناسيون دامهاي واجد شرايط عليه بيماري بروسلوز5 -ترغيب بهورزان ومربيان جهت مساعدت در فراهم آوردن يخ، كيسه يخ وپايش مستمررعايت زنجيرة سرددر زمان انجام واكسيناسيون دامها 6 -ترغيب پزشكان وبهورزان براي آموزش راههاي پيشگيري از بيماري به مردم 7 -تقويت نظام گزارش گيري آزمايشگاهي درنتيجة تلاش مجموعة شبكه بهداشت ودرمان ودامپزشكي، پيگيريهاي مستمر و بكار گيري استراتژي هاي فوق درسال 88 جمع كل بيماران بروسلوز انساني به 145مورد يا89 دريكصدهزارنفر كاهش يافت.به عبارتي 66 %بيماري راكاهش داديم. درادامة سير نزولي ،بيماري درسال89 به140مورديا8/87دريكصدهزار نفررسيد كه نسبت به سال قبل5/3%كاهش نشان ميدهد.سيرنزولي درسال90نيزادامه داردبه طوري كه تاشهريورسال جاري،بيماري نسبت به مدت مشابه سال قبل2/28%كاهش نشان ميدهد. 

مقدمه و اهداف بروسلوزيس يكي از بيماريهاي مهم ميكروبي مشترك بين انسان و دام مي باشد كه مي تواند عوارض و ناتوانيهاي ماندگاردر انسان ايجاد نمايد. علائم بيماري اختصاصي نبوده و براساس گزارشات مختلف بروز واقعي آن بيشتر از آمارهاي رسمي مي باشد. روند رو به افزايش موارد تب مالت طي سالهاي اخير نگراني هايي را در خصوص اين بيماري ايجاد كرده است. اين بررسي با هدف شناخت مناطق و شهرستانهاي آلوده استان انجام شده و مشخص مي كند كه تجمع بيماري در چه منطقه اي بيشتر مي باشد تا بتوان عليرغم كمبود امكانات و محدوديت منابع درجهت مبارزه با بيماري در دام و انسان در مناطق آلوده اقدام نمود و راهكارهاي اساسي مثل ايمن سازي مناسب دامها، كشف و جداسازي و كشتار دامهاي آلوده، جلوگيري از جابجايي دامها از مناطق آلوده و آموزشهاي عمومي را اتخاذ كرد. روش تحقيق اين بررسي به روش توصيفي است و كليه گزارشات موارد تب مالت انساني سالهاي 80 لغايت 89 به تفكيك شهرستانهاي استان جمع آوري ، مرور و تجزيه و تحليل قرار گرفته است. يافته هاي تحقيق طي سالهاي 1380 تا 1389 ،22856مورد تب مالت انساني ثبت شده كه در 19 شهرستان استان شناسايي و گزارش شدهاند. از سال 80 تا 89 تعداد موارد خام به ترتيب عبارتند از 1000 ،1406 ،1217 ،2027 ،4080 ،3773 ،3514 ،3161 ،1623و 1505 مورد كه از سال 1380لغايت 1384روند افزايشي ولي از سال 1385 روند كاهشي داشته است بطوريكه در پايان سال 1389 به 1505 مورد رسيده است در طي 10سال گذشته بيشترين مورد در سال1384 به تعداد 4080 مورد تب مالت دراستان آذربايجان شرقي به ميزان4.113 كه بيشترين ميزان بروز گزارش شده مربوط به شهرستان چاراويماق با 1095 در صد هزار جمعيت بوده و شهرستانسراب با 459 و شهرستان ميانه با 5/397 درصد هزار جمعيت در رده هاي بعدي قرار داشته است و در پايان سال 1389 در كل استان به 1505 مورد به ميزان 40دريكصد هزارجمعيت كه بيشترين آن در شهرستان چاراويماق به ميزان 242و كمترين ميزان بروز آن در شهرستان جلفا به 16دريكصد هزار نفر رسيده است. نتيجه گيري بيماري از سال 1380 لغايت 1384 روند افزايشي موارد بيماري تب مالت گزارش شده در استان آذربايجان شرقي در سالهاي اخير كاملاً مشهود مي باشد بطوريكه در سال 1383 حدودا" 66 %نسبت به سال 82 و درسال 84 حدودا"100%0 افزايش يافته است قابل توجه اينكه بيش از 7.84 %گزارش شده در سال 84 در جمعيت روستائي بوده است كه از عمده علل بالا بودن ميزان بروز در جمعيت روستايي تماس مستقيم با دام و فرآورده هاي دامي و لبني غير پاستوريزه و دسترسي كمتر جمعيت روستايي به لبنيات پاستوريزه مي تواند مطرح گردد واز طرف ديگر روند كاهشي بيماري از سال 1385با تقويت و بهبود همكاري هاي بين بخشي ، اصلاح سياست هاي سازمان دامپزشكي كشور وپوشش بيشتر ايمنسازي دام ها بر عليه بيماري بروسلوز، توسعه و مكانيزاسيون كشتارگاهها و نظام مراقبت دام در استان آذربايجان شرقي به كاهش بروز بيماري تب مالت در جمعيت انساني منجر شده است. و همچنين با توجه به اينكه همه گروههاي سني و جنسي در استان در معرض خطر بوده اند، هماهنگي هاي بين بخشي بويژه با شبكه دامپزشكي و جلب مشاركت مردم در جهت افزايش پوشش واكسيناسيون دامها با توجه به مخزن حيواني بيماري، تسهيل دسترسي به لبنيات پاستوريزه در محيط روستائي و تقويت آموزشهاي همگاني جهت پيشگيري از بيماري موثر بوده است.