مقدمه تب مالت يك بيماري قابل انتقال بين انسان و دام بوده و به عنوان مشكل اساسي بهداشت دام و بهداشت همگاني در بسياري از مناطق جهان از جمله ايران كه دام منبع درآمد و اشتغال ميباشد به شمار ميرود. پيشگيري، كنترل، يا ريشهكني بروسلوز در يك كشور يا منطقه نيازمند سياستگذاري و تصميمسازي و در اختيار داشتن آمار و اطلاعات اپيدميولوژيكي دقيق ميباشد لذا پژوهش حاضر با هدف بررسي اپيدميولوژي و عوامل موثر در فاصله شروع تا تشخيص بيماري تب مالت در استان مركزي صورت پذيرفته است. مواد و روش ها در اين مطالعه مقطعي (توصيفي – تحليلي)، اطلاعات مربوط به بيماران مبتلا به تب مالت كه طي سال هاي 1388 و 89 در استان مركزي تشخيص داده شده اند مورد بررسي قرار گرفته است. بر اساس اطلاعات موجود تعداد 461 بيمار (8/50 درصد) در سال 1388 و 446 بيمار (2/49 درصد) نيز در سال 1389 در اين استان تشخيص داده شده است كه همگي آنها وارد مطالعه شده اند. اطلاعات لازم شامل سن، جنس، شغل، محل سكونت (شهر يا روستا)، ماه تشخيص، شهر محل سكونت، وضعيت بيماري (جديد، شكست درمان و نامشخص)، مليت و فاصله زماني بين شروع علايم باليني تا تشخيص قطعي با استفاده از فرم هاي اپيدميولوژيك تكميل شده براي بيماران جمع آوري شده است. داده هاي مورد نظر با استفاده از آماري هاي توصيفي (جداول، ميانگين و درصد) وهمچنين آزمون هاي آماري مجذور كاي، آزمون دقيق فيشر، كولموگروف اسميرنوف و آزمون تي مستقل و با استفاده از نرم افزار آماري SPSS نسخه 16 مورد تجريه و تحليل قرار گرفته اند. نتايج تعداد كل بيماران تشخيص داده شده طي سالهاي 88 و89 در استان مركزي 907 مورد بوده است كه طي سال هاي 1388 و 89 به ترتيب 461 و 446 بيمار تشخيص داده شده اند. بيش از 60 درصد بيماران تشخيص داده شده جنسيت مرد داشتند. ميانگين سني بيماران 37 سال بوده و 714 مورد (7/78 درصد) از آنها ساكن روستا بودند و تنها 13 مورد (4/1 درصد) مليت افغاني داشتند. بيماري از يك الگوي فصلي برخوردار بوده به نحوي كه موارد مشاهده شده در فصل بهار بيشتر از ساير فصول سال بوده است. از بين كليه بيماران 36 مورد (4 درصد) از آنها شكست درمان بوده اند و شغل دامدار و كشاورز بيشترين فراواني را به خود اختصاص داده است. در 363 مورد (7/41 درصد)، فاصله زماني بين شروع بيماري تا تشخيص قطعي بيش از يك ماه بوده است. با توجه به اينكه ميانگين مدت زمان بين شروع بيماري تا تشخيص قطعي تقريبا 32 روز بوده است بيماران از نظر اين متغير به دو گروه كمتر از يك ماه و بيشتر از يك ماه تقسيم بندي شدند فاصله زماني بين شروع بيماري تا تشخيص قطعي ارتباط معني داري با متغيرهاي محل سكونت (شهر يا روستا) (001/0=p ،(شهرستان محل سكونت (001/0=p ،(شغل (002/0=p (و نوع بيماري (جديد و شكست درمان) (008/0=p (نشان داد. بحث و نتيجه گيري نتايج اين مطالعه نشان داد كه بيماري در بين مردان بيشتر بوده و از الگوي فصلي مشخصي برخودار است. همچنين با توجه به اينكه مدت زمان بين شروع بيماري تا تشخيص قطعي در بين ساكنين روستا، مشاغل خانه دار، دامدار و كشاورز و موارد جديد بيشتر مي باشد لذا توجه خاص به اين قشر ضروري به نظر مي رسد.