سیستم طبقه بندی تیپ درجهان سال 1986 ایجاد گردید و در ایران ارزیابی تیپ در سال 1372 تشکیل شد به هدف افزایش طول عمر با ارزیابی تیپ در گله ها است ماندگاری در گله معیاری است بیانگر میزان باروری حیوان و مقاوت حیوان به بیماری می باشد یا طول عمر تولیدی نیزبیان می شود 1.صفات بقا:احتمال باقی ماندن یک گاو تا سن به خصوص را بقا می گویند. نکته مهم کل عمر تولیدی حیوان متاثر از سن هنگام اولین زایش است 2.طول عمر:طول عمر پس از اولین زایش محاسبه می شود. صفات تیپ دو دسته می باشد: 1.صفات اولیه 2 .صفات ثانویه
1.قد وقامت دام بر حسب سانتی متر:این صفت را از فاصله جدوگاه تا سطح زمین در نظر می گیرند اما امروزه این صفات را از فاصله بین دو استخوان لگن در ناحیه کپل تا سطح زمین اندازه گیری می شود.
2.عمق بدن:فاصله بین باالی اخرین دنده کمری تا زیر شکم است
3.عرض سینه:از باالترین سطح داخلی پاهای جلویی اندازه گیری می شود که نشان دهنده فضای قفسه است که هر چه بیشتر شود تولید شیر بیشتر می شود.
4.زاویه دار بودن بدن:این صفت حقیقی خطی نمی باشد.
5.زاویه کپل:بر اساس شیب استخوان ران و استوان لگن امتیاز بندی می شود هر چی شیب بین این دو استخوان بیشتر امتیاز نیز بیشتر می شود. نکته عمومی کپل دامی که استخوان لگن کمی پایین تر از استخوان مفصل ران است ترجیح داده می شود زیرا آسان زا هست
6.عرض کپل:به فاصله بین انتهایی ترین نقطه استخوان لگن عرض کپل نیز می گویند.
7.پاهای عقبی از نما عقب:قبال بر اساس مفصل خرگوشی امتیاز داده می شد اما امروزه از ناحیه زاویه سم ها بررسی می شود
8.زاویه پا از نما کنار:به زاویه جلویی مفصل خرگوشی گفته می شود نکته عمومی باید گاوها پاها و سم ها سالم داشته باشند زیرا تا بتواند به سهولت همه کارهایشان را انجام دهند و در غیراین صورت لنگش داشته باشد به مرور زمان دچار مشکل می شوند به طور مثال دیرتر به شیر دوشی می رسند دیرتر به آخور می رسند و مواد غذایی کمتری را مصرف میکنند در نتیجه شیرشان کمتر می شود
9.اتصال پستان جلو:اتصال قوی پستان جلویی به دیواره شکم یک صفت حقیقی نمی باشد.پستان جلویی و سر پستانک هایش بسیار مهم می باشد
10.محل استقرار سر پستانک جلویی: به محل استقرار سر پستانک جلویی از مرکز هر پستان گفته می شودکه این امر روی سهولت شیر دوشی تاثیر دارد عالوه براین در دیر زخم شدن پستان ها در شیر دوشی موثر میباشد
11.طول سر پستانک ها: برای این صفت طول سر پستانک های جلویی اندازه گیری می شود نکته مهم اندازه سر پستانک ها درسرعت سهولت خروج شیر موثر می باشد
12.عمق پستان:فاصله پایین ترین بخش پستان را تا مفصل خرگوشی عمق پستان گویند
13.فاصله بین بخش زیرین فرج تا بافت ترشحی شیر: ارتفاع پستان های عقبی گفته می شود که به ارتفاع خود حیوان نیز بستگی دارد این صفت ارثی اولیه بیانگر توان ظرفیت تولید شیر می باشدبه طور تقریبی 60 درصد شیر در اینجا تولید می شود. بهداشت و پرورش دام تدریس استاد دکتر نوری ) خالصه مطالب مهم ()انتشارات ایوت( 20
14.لیگامنت نگهداری وسطی: عمق شکاف بر اساس پستان عقب اندازه گیری می شود این یک صفت ارثی اولیه است.لیگامنت خیلی قوی مانع افتادگی پستان می شود و از احتمال بیماری ها و زخم له شدگی جلوگیری می کند
15.محل استقرار سر پستانک های عقبی:موقعیت سر پستانک های عقب از مرکز کوارترها
16.عرض پستان عقب:این صفت از صفات اختیاری می باشد و بیانگر میزان توان تولید شیر است
زبان خود را انتخاب کنید