لفات بسیار در اثر واگیریهای شدید در گذشته

• بیماری طاعون در گاو (گاومیری)

• بیماری مشمشه در اسب

 با پیشرفت های علمی بسیاری از بیماری های واگیردار و قابل انتقال تحت کنترل و پیشگیری در آمده اند (رابطه مستقیم با سطح بهداشت)

 تعریف بهداشت :حفظ سلامتی و پیشگیری از ابتلا به بیماری

رعایت اصول بهداشتی: • حفظ سلامتی و بقای تندرستی در جوامع دامی • مقابله با عوامل بیماریزا و جلوگیری از انتشار بیماری به دام های حساس رعایت اصول تغذیه به پرورش دام های نیرومند رعایت تقویم واکسیناسیون در زمان خود برای افزایش سیستم ایمنی ایجاد گله ای سالم، مقاوم و پر بازده تولید بیشتر فرآورده های سالم و رونق اقتصادی سلامتی انسان (تاثیر سلامت دام بر روی سلامت انسان)برای ارزیابی بهداشت در دامداری ها از شاخص های بهداشتی استفاده می شود

 شاخص های بهداشتی عبارتند از: • درصد مرگ و میر • وضعیت رشد دام ها • تعداد نوزاد متولد شده از هر دام • میزان گاز آمونیاک در محیط • میزان گاز کربنیک در محیط  برای هر شاخص یک استانداردی وجود دارد مثلا میزان گاز آمونیاک در محیط نباید بیشتر از PPM 50 باشد

 شاخص ها در همه کشورها یکسان است ولی استانداردها در کشورها و مناطق مختلف متفاوت است (چون وضعیت در مناطق مختلف متفاوت است)مسائل بهداشتی را باید از قبل از ساخت ساختمان دامداری توجه نمود • بهداشت هوا • بهداشت زمین (خاک) • بهداشت آب • بهداشت خوراک اگر هوا پاک نباشد و دارای ذرات مضر باشد بروز بیماری

 هوا ترکیبی از اکسیژن، دی اکسیدکربن، ازت، آرگن و ... و انواع میکروارگانیسم ها است • افزایش میزان CO2 افزایش تعداد تنفس و ضربان قلب

گوشت مرغ شاخدار در سنین پایین بسیار خوشطعم و مطبوع است و آن را قابل مقایسه با کبک، بلدرچین و قرقاول میدانند. از لحاظ میزان انرژی، الشه مرغ مروارید بعد از گوشت بوقلمون مقام دوم را به خود اختصاص داده است و دارای ۵۳۱ کیلوکالری انرژی به ازای هر ۵۱۱ گرم است. گوشت مرغ مروارید فاقد چربی و حاوی اسیدهای چرب ضروری است. آفریقا موطن اولیه مرغ مروارید است؛ نام اولیه آن مرغ گینه بوده که میتواند معرف منشاء و زادگاه اصلی آن به حساب آید. این مرغ تحت عنوان مرغ شاخدار یا مرغ مروارید نیز شناخته میشود. امروزه مرغان مروارید بهعنوان یک منبع اقتصادی قابل توجه بهشمار میروند. در ایران هنوز آمار دقیقی از تعداد مرغان مروارید وجود ندارد. زیستگاه این مرغ بیشتر در غرب و شمال غرب کشور است. تراکم جمعیت آنها در استان آذربایجان شرقی و اردبیل بیش از سایر مناطق بود و به رنگهای خاکستری و خاکستری مایل به آبی و به ندرت سینهسفید مشاهده میشود. این پرنده بهعلت سر و صدای فراوانی که با دیدن افراد غریبه از خود ایجاد میکند و به نوعی نقش نگهبان خانه را ایفاء میکند و همچنین باعث کاهش حشرات میشود. این پرنده برعکس مرغ، قادر به پنجول زدن به زمین نیست، بنابراین ضرر جزئی به باغهای محل پرورش وارد میکند. تخم مرغان مروارید در مقایسه با تخممرغان معمولی از میزان باالی ویتامین A ،B۲ و E برخوردار است و برای تغذیه کودکان در حال رشد و زنان باردار و افراد مسن توصیه میشود. وزن الشه در حدود ۷۶ درصد وزن زنده پرنده است و حاوی اسیدآمینههای بیشتری نسبت به گوشت مرغ است. فسفر و کلسیم در گوشت مرغ مروارید بیشتر از سایر طیور بوده و میزان کلسترول در زرده تخممرغ مروارید در کمترین میزان است. مرغان مروارید برای پرورش به محیط خشک نیاز دارند. از طرف دیگر نسبت به بیشتر بیماریهای متداول در طیور صنعتی مقاوم بوده و تولید آن حتی در شرایط ضعیف مدیریت نیز کمتر تحت تأثیر قرار میگیرد. بهدلیل مقاومت در بیماریها در مرغ مروارید در این گونه از واکسنها و داروها استفاده نمیشود و به همین دلیل عالوه بر کاهش هزینههای تولید در هنگام بروز بیماریهای واگیردار تلفات چندانی ندارند. بهدلیل تخمگذاری مناسب قدرت تولید مثلی خوبی در مقایسه با سایر ماکیان داشته و در ازدیاد نسل بهصورت صنعتی از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. بهعلت مقاومت خارقالعاده در برابر شرایط محیطی و بخصوص دمای مورد نیاز پرورش )مقاومت در درجات دمایی منفی( هزینههای تأمین حرارت را به پرورشدهنده تحمیل نمیکنند. مرغان مروارید قادر هستند تا از مواد کم ارزش استفاده کرده و اقالم فیبری را مورد تغذیه قرار دهند به همین دلیل هزینههای تغذیهای را کاهش میدهند. با این وجود، بهرهبرداری بهتر از این گونه مستلزم اجرای پروژههای تحقیقاتی بیشتر درباره افزایش وزن و همچنین قدرت تولید مثلی آن است. بهکارگیری برنامههای نوری جهت افزایش تولید تخم در مرغان مروارید، تعیین نیاز حرارتی مرغان مروارید جهت افزایش بهرهوری پرورش در سالنهای صنعتی، استفاده از پسماندهای کارخانجات صنایع غذایی و کشاورزی در تغذیه مرغان مروارید و بهکارگیری تکنیکهای نوین جهت اصالح ژنتیکی مرغان مروارید از برنامههای تحقیقاتی در مورد مرغان مروارید است. از آنجا که مرغ شاخدار برای پرورش به هزینههای تغذیهای کمتری نسبت به سایر طیور نیاز داشته و هزینه تأمین حرارت برای پرورش این نوع از ماکیان کاهش چشمگیری دارد و با در نظر گرفتن ارگانیک بودن گوشت مرغ شاخدار میتواند برای پرورش به تولیدکنندگان و عالقه مندان به پرورش طیور معرفی شود تا در سبد غذایی خانوار ایرانی قرار گیرد./