به منظور بررسي علل سختزايي در گاو اطلاعات مربوط به 255 مورد سختزايي كه طي يك دوره 20 ساله به درمانگـاه تخصـصي دانشكده دامپزشكي (اهواز، شيراز و اروميه) ارجاع شده بود، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. از اين تعداد كه گاوهاي آميخته بـومي و دورگ بودند، 80 مورد (4/31 درصد) در زايمان اول، 48 مورد (8/18درصد) در زايمان دوم، 45 مورد (6/17درصد) در زايمان سوم، 43 مورد (9/16درصد) در زايمان چهارم، 39 مورد (3/15درصد) در زايمان پنجم و بيشتر بودند. از ايـن تعـداد 110 مـورد (1/43درصـد) سختزايي با منشاء مادري و 127 مورد (8/49درصد) سختزايـي بـا منـشاء جنينـي داشـتند و در 18 مـورد (1/7درصـد) هـر دو نـوع سختزايي با هم مشاهده شد. فراواني موارد سختزايي و نوع مادري و جنيني آن با تعداد زايش ارتباط معنيدار معكوس در حد 001/0 داشتند. در سختزاييهاي با منشاء مادري باز نشدن گردن رحم (سرويكس) و پيچ خوردگي رحـم از بقيـه مـوارد بيـشتر بـود و بجـز سستي رحم و پارگي مجرا بقيه موارد با تعداد زايش ارتباط معنيدار داشتند. تنگي گردن رحم با پيچ خوردگي رحم بـه راسـت و تنگـي لگن ارتباط معنيدار مثبت داشت. از سختزاييهاي با منشاء جنيني تا خوردگي اندامها و به دنبال آن حالت “P2 ”شـكمي و ورود لگنـي “P1 ”خلفي بيشتر از حالات ديگر مشاهده گرديد. شكلهاي ظاهري غيرطبيعي (ناهنجاري) در همه زايمانها تقريباً بـه يـك نـسبت ديـده شد. همه اين نوع سختزاييها با تعداد زايش ارتباط خيلي معنيدار منفي داشتند و بجز ورود لگني عمودي و حالت جانبي بقيه موارد بـا هم ارتباط معنيدار داشتند. اين مشاهدات توجه را به علل احتمالي ايجاد سختزايي جلب كـرده و بـه آمـادگي دامپزشـك بـراي درمـان سختزايي كمك ميكند.