کيــستهای تخمــدانی، تــشکيلات غيــر طبيعــی تخمــدانی ميباشند و بيشتر در گاوهای ماده پر شير بروز مينمايند که باعث عدم بـاروری و افـزايش زمـان interval Calving و عدم فحلی ميشود. کيستهای تخمدانی در اولين سيکلهای پـس از زايمـان بيشتر رخ ميدهد که معمولاд خود به خـود بهبـود يافتـه و ايجاد بيماری نمی کنند.

انواع کيستهای تخمدانی:

١ (کيستهای فوليکولار: کيستهای فوليکـولار، پاتولوژيـک هـستند و بيـشترين فرم کيستهای تخمدانی را تشکيل ميدهند. قطـر فوليکـول به ۵/٢سانتی متر و يا بيشتر ميرسد و حـداقل تـا ١٠روز باقی ميمانند. از جملــه علائــم آن مــيتــوان بــه عــدم فحلــی و نيمفومانيا اشاره نمود.

٢ (کيستهای لوتئال: کيستهای لوتئال، پاتولوژيـک هـستند و وقـوع آـا کمتراز فرم کيستهای فوليکولار است. در اين حالـت قطـر فوليکول به ۵-۵/٢سانتی متر ميرسد. علت اصلی کيستهای فوليکولار و لوتئال، اخـتلال يـا وقفه در ترشح LH ميباشد و درآا تخمگـذاری انجـام نمـی شود.

تفاوت کيستهای فوليکولار با کيستهای لوتئال: کيستهای فوليکولار نوک تيز ميباشـند و مـيتواننـد يک طرفه ويا دوطرفه باشند ولی کيستهای لوتئال مـدور ويک طرفه ميباشند. همچنين کيستهای لـوتئينی دارای جـدار کلفـت تـر و سخت تری نسبت به فرم فوليکولار ميباشند.

٣ (جسم زرد کيستيک: جسم زرد کيستيک ،غير پاتولوژيک مـيباشـند و بعـد از تخمگذاری صورت ميگيرند و دارای سايزهای مختلفی مـي باشند و بين ٨-١سانتی متر متغير هستند.