کمبود کبالت بيشتر در سيـستم چـرا آزاد(گاهـا در سيستمهای بسته و بصورت کم و انفرادی) ديده میشـود و باعث بیاشتهای و لاغری در دام میگردد. حساسيت گوسفند از گاو و دامهای جوان نـسبت بـه بالغين بيشتر است.

پاتوژنز: کبالت در شکمبه تحت تـاثير ميکروارگانيـسمها بـه سيانوکوبالامين (B12 (تبديل میشـود کـه در متابوليـسم اسيد پروپيونيـک شـرکت مـیکنـد. بنـابراين در زمـان کمبـود کبالـت، اختلالـی در متابوليـسم کربوهيـدراتها ايجاد میشود که منجر به بیاشتهايی و لاغـری دام مـی- گردد. در حالت طبيعی در شکمبه نشخوارکنندگان ويتامين B12 توسط ميکروارگانيسمها سـاخته مـیشـود. بنـابراين نشخوارکنندگان نيازی به تامين B12 در جيـره ندارنـد. ولی در تک سمیها بايد B12 در جيره غذايی تامين گردد. اما وقتی نشخوارکننده دچار کمبود کبالت میشـود، B12 توليد نميگردد و متابوليسم اسيد پروپيونيـک دچـار اختلال شده و حيوان دچار کمبود انرژی میگردد.

علائم بالينی: چنانچه از چشم گاو اشک يا ترشحات چرکی بريـزد و با وجود گنده خـواری (Pica ،(کـمخـونی، کـمرنـگ بـودن مخاطات، خشکی و شکنندگی موهـا، کـاهش شـير و لاغـری و عدم باروری وجود داشته باشد به کمبود کبالـت مـشكوك ميشويم.

درمان: بهترين درمان تزريق ويتامين B12 است که در بـرههـا 300 ـ 100 ميلیگرم يک هفته در ميان میباشد. راه ديگر درمان، خوراندن کبالت مـیباشـد. بـرای گوسفند روزانه 1 گـرم و بـرای گـاو 10 گـرم بـه روش خوراکی انجام میشود. تزريق کبالت در درمان اين بيماری موثر نمیباشد.