چرخه فحلی عبارت است از یک دوره تقریبا 17 روزه در میش و 21 روزه در ماد هبز )البته این ارقام میانگین است و در یک میش یا ماده بز ممکن است این چرخه کمی کوتا هتر یا بلندتر باشد(.چرخه فحلی خود شامل چهار مرحله است:
مرحله پیش فحلی
مرحله رشد سریع فولیکو لها است که هورمون استروژن در حال بالا رفتن است.
مرحله فحلی
مرحل های است که یک یا چند فولیکول غالب انتخاب و به فولیکول تخم کریز )فولیکو لگراف( تبدیل م یشوند که بیشتر ترشح استروژن توسط این فولیکو لهای درشت انجام م یشود. این مرحله معمولاً 24 تا 36 ساعت ب هطول م یانجامد. در ابتدای مرحله فحلی )حتی ممکن است قبل از آن در مرحله پیش فحلی( ب هدلیل ازدیاد هورمون استروژن،فرومو نهای ماده ترشح شده و توسط نر قابل تشخیص م یشوند و حیوان نر دنبال حیوانماده م یکند، ولی هنوز ماده اجازه پرش نم یدهد. در مرحله فحلی، ساعاتی که میش یاماد هبز کاملاً زیر نر م یایستد، دوره ایستا فحلی نامیده م یشود که ب هطور میانگین 12ساعت ب هطول م یانجامد.
مرحله پسافحلی
رفتار فحلی خاتمه یافته و در محل فولیکول پار ه شده که لخته خون تشکیل شده است، ک مکم جسم زرد ظاهر م یشود و در این مرحله هورمون پروژسترون از جسم زردِ در حال تشکیل، ب هتدریج ترشح م یشود.
مرحله نافحلی
در این مرحله که تشکیل جسم زرد کامل شده و ترشح غلظت بالای پروژسترون، آزاد شدن گنادوتروپی نها از هیپوفیز را مهارکرده است. بنابراین در این مرحله هی چگونه رفتار فحلی رخ نم یدهد و رشد فولیکو لها به حدی نخواهد بود که فولیکو لگراف تشکیل شود )طی یک یا دو موج فولیکولی در مرحله نافحلی، فولیکو لها تا مرحل های رشد میکنند و بعد از آن ب هدلیل کافی نبودن گنادوتروپی نها، تحلیل م یروند-آترزیا-(. در خاتمه مرحله نافحلی، جسم زرد تحلیل رفته و با تحلیل رفتن آن، پروژسترون کم شده و اثر مهارکننده آن از روی هیپوفیز برداشته شده و با ترشح گنادوتروپی نها و رشد سریع فولیکو لها، دورهپی شاستروس بعدی آغاز م یشود و این چرخه به همین صورت تکرار م یشود.

گرديسي: (Metamorphosis :(مجموعه تغييرات حاصله در انگل و فرمهاي مختلف را در چرخه زندگي انگل را ميگويند. y چرخه د زن گي cycle Life :به مر حا ل م تخ لف رشد رمه ف اي م تخ لف يك انگل اطلاق ميشود. بدين معني كه انگل بعد از طي فرمهاي مختلف بتواند به فرم اوليه خود برسد. براي مثال از مراحل مختلف رشد انگل از تخم، يك لارو تا موجود بالغ تخمگذار تخمگذار برسد. y چرخه زندگي يك ميزبانيcycle Monoxenous : بدين صورت كه بلوغ انگل فقط در يك ميزبان است و احت اي ج به ميزبان واسطه ندارد مانند اكسيور يا كرمك. y چرخه زندگي بيش از يك ميزبانهcycle Hetroxenous : در اين گونه چرخة زندگي انگل نياز به بيش از يك ميزبان دارد مانند فاسيولاهاو مالاريا. y شرايط مناسب (Optimum : (مجموعه شرايطي كه ميتواند باعث ادامه حيات انگلها شود مانند دماي مناسب، pH مناسب، رطوبت مناسب، خاك مناسب، ميزبان نهايي مناسب و ميزبان واسطه مناسب.

سرب الکترون مرکزی زیادی دارد به همین دلیل اشعه ی ایکس طبق پدیده ی فتو الکتریک در شیشه سربی جذب میشود یعنی وقتی که انرژی اشعه ایکس به الکترون مرکزی میرسد اشعه ایکس مثل فتو الکترون از اتمِ سرب فرار میکند به همین دلیل است که از شیشه سربی برای جلوگیری از عبور اشعه ایکس استفاده میشود ولی درعینِ حال این شیشه ها نور مرئی عبور میدهند و آن سمت شیشه نیز قابل مشاهده است علت اینکه نور مرئی را عبور میدهد این است که فوتون های نور مرئی دارای انرژی خیلی کمی هستند به همین علت توانایی ِ تعامل با الکترون های مرکزی را ندارند به این ترتیب به راحتی میتوانند این فوتون های مرئی از شیشه سربی عبور کنند. توضیح اینکه فوتون های نور مرئی طول موجی درحدودِ ٤00 تا٧00 نانومتر دارند به همین دلیل انرژی الزم برای برانگیختن الکترونها برای جهش را ندارند به همین دلیل از شیشه به راحتی عبور مکیند . عینک سربی برای وقت هایی استفاده میشود که رادیوتراپیست به طور مستقیم در معرض تابش های یونیزان قراره میگیرد ؛ به علت اینکه چشم جزء بافت هایی از بدن محسوب میشه که حساسیت باالیی دارد. در طراحی عینک های سربی از شیشه های سربی با کیفیت بسیار باال که عموما شامل 5/0 یا ٧/0 mm سرب هست استفاده میشود ، مدل های مختلفی هم دارد که بعضی ها دارای فریم معمولی و بقیه دارای فریم های پالستکی با شیشه یا محافظ سربی اطراف چشم هستند

بیمـاران مبـتلا بـه نقص ایمنی شدید، مبتلایان بـه سـندرم و سـیکوت آلـدریچ و یـا بـدخیمیهـاي هماتولوژیک مثل لوسمی پیشرفته از جمله بیماران داوطلب دریافـت پیونـد مغـز استخوان میباشند. این نوع پیوند معمولاً بین یک دهنده بـا سـلولهاي صـلاحیت دار ایمنی و یک گیرنده فاقد سلولهاي صلاحیت دار ایمنی صورت مـیگیـرد. در حالیکه پیوند مغز استخوان بـین دوقلولهـاي یکسـان انجـام شـود، تقریبـاً خطـر شدیدي ندارد. در سایر موارد، بعلت اختلاف در آنتی ژنهاي HLA بـین دهنـده و گیرنده پیوند، سلولهاي صلاحیت دار ایمنی مغز استخوان دهنـده بـه بافـتهـاي میزبان حمله و یک واکنش ایمنی را بوجود میآورند. براي کـاهش احتمـال ایـن واکنش باید با استفاده از آنتی باي منوکلونال ضد سلول T و یا اسـتفاده از اجـزاء کمپلمان، لنفوسیتهاي T را حذف نمود. بنابراین در این حالـت، گیرنـده پیونـد، بدلیل فقدان صلاحیت ایمونولوژیک قادر به دفع پیوند نبوده، بلکه بعلـت تفـاوت 191 ژنتیکی بین آنها، لنفوسیتهاي بالغ و فعال فرد دهنده علیه بافـت گیرنـده پاسـخ بوجود آورده که به آن واکنش پیوند علیه میزبان گویند(GVHD( 1 . بـزرگ شـدن طحال، کبد و گرههاي لنفی، اسهال، کم خونی، کاهش وزن از جمله عـوارض رد میزبان توسط پیوند در انسان است. به این نوع در اصطلاح، دفـع میزبـان توسـط میهمان نیز گفته میشود.

تعریف: پيومتر با تجمع پيشرونده چرك در رحم و باقي ماندن جسم زرد فعال مشخص ميشود. (Sheldon et al 2006)

انواع پيومتر : 1 -پيومتر پس از زايش )قبل از جفت گيری يا تلقيح( 2 -پيومتر پس از جفتگيری يا کشش

1-پيومتر پس از زايش: زمانيکه عفونت رحمي در طي اولين موج فوليکولي پاك نشود عدم ترشح PGF  بقای جسم زرد )برای مدت نامعلوم( )بنابراين  در اغلب موارد، پيومتر متعاقب اندومتريت مزمن اتفاق مي افتد )عموما در اوايل بعد از زايش تا حدود روز“ 60)“ )متعاقب زايمانهای غير طبيعي - سقط جنين ونارس زائي - جفت ماندگي – دوقلوزائي - متريت سپتيك و ...(

2 -پيومتر پس از کشش: عفونت های مقاربتي مسبب مرگ رويان ) اساسا تريکوموناس فتوس(

3 -مواردی از پيومتر پس از مرگ جنين، له شدگي جنين، و عفونت غالب با Pyogenese. A

عالئم: معموالعالئم باليني ندارد – آنستروس - باقيماندن جسم زرد - احتباس چرك از ميزان 30 سي سي الي 4 گالن برنگ سفيد – زرد- خاکستری- سبز- قهوای . قوام خميری تا کازئوز . چگونگي کشف عارضه: 1 )معاينه گاو بدليل عدم وجود سيکل 2 )زمان تشخيص آبستني

لغتی یونانی به معنای » uterus filled-puss .،«تجمع مقادیری اگزودای التهابی در رحم که موجب اتساع آن می شود که رحم بشکل یکدست متسع و بزرگ از راه رکتال قابل لمس است.

تشخیص تفریقی: آبستنی، رحم متعاقب زایمان، پنومومترا

علل مستعده: )علت عدم خروج مایعات از رحم(:

1 )بسته بودن سرویکس بدلیل عوامل هورمونی

2 )وضعیت های پاتولوژیکی سرویکس  چسبندگی، فیبروز، یا غشاهای دیفتریایی )ثانویه ناشی از تروما(، یا کانال سرویکس نامنظم و پیچیده

3 )چسبندگی های داخل محوطه بطنی به رحم، درناژ ضعیف مایعات

پیومترا در مادیان ارگانیسم های جدا شده: Str. Equi spp. Zooepidemicus  متداولترین سایر باکتری ها  ای کوالی، سویه های اکتینومایسس، سویه های پاستورال، سویه های سودوموناس، سویه های

proprionibacterium ،ragusa Candida 4 )عفونت های مزمن ناشی از پزودوموناس آئروژینوزا یا قارچ ها نکته: تجمع مواد چرکی در رحم در حضور یک سرویکس باز نیز گزارش شده است که نشاندهنده کاهش مقاومت اندومتر این دسته می باشد که سرانجام به پیومتر منجر می گردد.

انواع پیومتر در مادیان: 1 )تجمع اگزودای چرکی بدون حضور cl مقاوم )حتی سیکل نرمال( 2 )تجمع اگزودای چرکی + جسم زرد مقاوم )بقای بیش از مدت 2α نرمال آن در سیکل( بدلیل عدم سنتز یا آزاد سازی PGF

a یـا عفونـت چرکـی رحـم یـا بیمـاري بیماري. است CEH(cystic endometrial hyperplasia فاز لوتئال دستگاه تولید مثلی سگ و گربه اسـت . یعنـی زمانی که پروژسترون خون بالاست و سـرکوب سیسـتم ایمنی را داریم، اگر اسـتروژن نیـز بـا ایـن همـراه شـود بیماري تشدید خواهد شد. ممکن است در حیوانات پیر نیز احتمال ابتلا افـزایش یابـد . از 2 تـا 3 سـال بـه بعـد مستعد است. عوامل عفونی نیز ممکن است باعـث ایـن بیماري شود مخصوصا coli.E .تزریق استروژن به سـگ ماده باعث فحلی کاذب میشود. پروژسـترون حیـوان را از فحلی خارج میکند. از نظر بالینی دونوع پیومترا داریم : 1.pyometra close : که دهانه رحم بسته است 2.pyometra open : که دهانـه رحـم بـاز اسـت و ترشحات خارج میشوند. نوع اول بسیار خطرنـاك اسـت و ممکـن اسـت در اثـر نازك یا پاره شدن رحم سپتیسمی بدهد. تنها راه درمان نـــوع اول ovariohysterectomy) حـــذف رحـــم و تخمـدان) اسـت. تشـخیص ایـن نـوع پیـومترا ، رحـم سوسیسی شکل در رحم است و در کـل اگـر رحـم در رادیولوژي دیده شود حیوان بیمار اسـت و رحـم نبایـد دیده شود. چهار نوع پیومترا داریم : 1 .تیـپ یـک : 19روز بعـد از جفـت گیـري اتفـاق میافتد که ترشح از رحم خارج مـی شـود و ایـن نوع پیومترا بـدون عفونـت اسـت و فقـط ترشـح cell goblet ها زیـاد شـده اسـت کـه اصـطلاحا موکومتر یـا پیـومتر گوینـد کـه ممکـن اسـت بـا آبستنی اشتباه شود. 2 .تیــپ دو : 33 روز بعــد از جفــتگیــري اتفــاق میافتد. که در ایـن شـکل موکـومتر و هیـدرومتر است و میکروب جدا مـی شـود ولـی التهـاب رخ نداده است ولی عفونت وجود دارد ایـن نـوع بـا abortion یا سقط اشتباه میشود. 3 .تیپ سـوم : 40تـا 50 روز بعـد از جفـت گیـري اتفاق میافتد که هرسه ایـن حالـت هـا در open pyometra دیده میشود. در ایـن مرحلـه پیـومترا واقعی و کلاسیک اتفاق افتاده اسـت و میکـروب به همراه ترشحات چرکـی بـه همـرا لوکوسـیتوز مشاهده میشود در حـد 20 هـزار کـه در حالـت نرمال 7 تا 11 هزار اسـت کـه حیـوان اسـتفراغ ، اسـهال ، urea poly و dipsia poly یـا پرنوشـی دارد و گلومرولونفریت نیـز مـی گیـرد چـون کـه میکروبهاي سرگردان در کلیه مینشیند و باعـث این مشکل میشود. 4 .تیپ چهارم : لکوسیتوز بالاي 60 هـزار را داریـم بطــوري کــه در لکــوگرام بــا CML یــا لوســمیمیلوسـیتی مـزمن اشـتباه مـیشـود کـه بـه ایـن reaction Loukomoid گوینــد. و تمــام علائــم حالت سوم رانیز داریم. درمان در نوع بسته خارج کــردن رحــم اســت و در نــوع بــاز اســتفاده از داروهاي خالی کننده رحم استفاده مـی شـود مثـل اکسی توسین، ارگوتامین، پروستوگلندین PG . از تستســترون نیــز مــی تــوانیم اســتفاده کنــیم و همچنـین از PGF2 آلفـا یـا همـان PG مـی تـوان هرکیلـوگرم هـر 8 سـاعت دو روز و سـپس 2/0 اســتفاده کــرد بــا دوز 1/0 میلــیگــرم بــه ازاء میلیگرم هر 12 ساعت 2 روز اسـتفاده مـی کنـیم . این مـورد باعـث ترکیـدن جسـم زرد و انقبـاض رحم و باز شدن سرویکس میشـود . سـپس بایـد سرم تراپی و آنتیبیوتیک تراپی انجام شود که این آمپــی ســـیلین ، آمپـــی ســـیلین+آمیکاســـین ، ترکیبات خوب جواب میدهنـد : جنتامایسـین + جنتامایسین + سفتریاکسون

هرچند مصرف ب یدلیل آنت یبیوتیک توصیه نم یشود، ولی با توجه به شیوع گسترده سقط جنین ناشی از کلامیدیا یا کمپیلوباکتر در گل ههای گوسفند و بز ایران، توصیه م یشود اگر در منطقه، سقط جنین عفونی شایع است، در طول دو ماه آخر آبستنی از آنت یبیوتیک خوراکی در جیره می شهای آبستن استفاده شود )روزانه 80 میل یگرم کلرتتراسایکلین خوراکی ب هازای هر میش آبستن( یا هر دو هفته ی کبار از آنت یبیوتیک تزریقی زیر نظر دامپزشک استفاده شود )برای تزریقات توصیه م یشود از تله آخور و یا سایر رو شهای کم استرس استفاده شود(.

• تا آنجا که ممکن است سیستم پرورش را طوری تنظیم نمایید تا تمام جوجه ها در یک زمان معـین وارد مزرعـه شـده و همزمـان از مزرعـه خـارج شـوند (یعنـی روش out all/in all اعمـال شـود). نگهداری جوجههایی با سنین مختلف در یک مزرعه سبب اشاعه بیماری می شود.

• ایجـاد وقفـه بـین دو دوره پـرورش از میـزان آلـودگی مزرعـه خواهـد کاسـت . وقفـه بـین دو دوره پرورش، به فاصله زمانی بین پایان مرحلـه پاکسـازی و ضـدعفونی سـالن و ورود گلـه جدیـد گفتـه میشود.

• برای جلوگیری از لانهسازی و ورود جوندگان و حیوانات وحشی، مانع رویش علف تـا 15 متـری اطراف سالنها شوید.

• تجهیزات، وسایل ساختمان و مواد زاید را از دسترس جوندگان دور نگهدارید.

• به محض اینکه دان روی زمین ریخته شد آن را جمع آوری نمایید.

• از ورود پرندگان وحشی به داخل سالنها جلوگیری نمایید.

• از یک برنامه موثر برای کنترل جوندگان استفاده کنید . استفاده از طعمه به شرطی که ادامه دار باشد از موثرترین روشها است.

• از یک برنامه مدیریتی موثر برای کنترل آفت از طریق بیولوژیکی، مکانیکی و شیمیایی استفاده نمایید

باكتریهای كلیفرمی به عنوان عوامل بیماريزای محیطی میباشند. بنابراين هدف از پايش بايستی رعايت كامل بهداشت باشد. شبردوشی بايد با رعايت شرايط بهداشتی انجام شود و سرپستانکها خشک شوند. سرپستانکها پس از شیردوشی بايد ضدعفونی شوند. بستر بايد تمیز و خشک نگه داشته شود. واكسیناسیون علیه 1 پروتئینهای هستهای باكتریهای گرم منفی مفید است.

درمان داروهای ضد التهاب: فلونكسین مگلومین1-2 میلیگرم به ازای هر كیلوگرم وزن، بصورت داخل عروقی، آنتی بیوتیکهای سیستمی: اكسیتتراسايكیلین 11 میلیگرم به ازای هر كیلوگرم بصورت داخل عروقی، سرم درمانی داخل عروقی به مقدار الزم بايد انجام شود، از آنتی بیوتیکهای آمینوگلیكوزيدی نبايد در حیوانات تولید كننده غذای انسان استفاده شود، تجويز داخل عروقی سرم سالین هايپرتونیک 5 درصد توصیه میشود

ورم پستان ناشى از یک سلسله نارسائى ها و سوء مدیریت وعوامل محیطى نامطلوب است . عدم موفقیت در ریشه کن کردن ورم پستان نشانه عدم کفایت روش هاى کنترل وپیشگیرى است . کنترل وپیشگیرى تنها یک عمل نیست بلکه سیستمى است پیچیده و مخلوطى از کلیه اقدامات بهداشتى ومحیطى که باید قدم به قدم آنرا انجام داد این اقدامات بایستى اقتصادى ودر شرایط مختلف محیطى و مدیریتى قابل اجرا باشد . نظر باینکه توجیه پیشگیرى بیمارى ورم پستان فقط با توجه به جنبه هاى اقتصادى میباشد ، لذا هر برنامه اى که بدین منظور تنظیم میشودباید متکى برعملى بودن آن در گاودارى معینى باشد. بطور کلى پیشگیرى در سطح یک منطقه هدف انجام شدنى نیست و برنامه هاى ملى فقط میتواند بصورت محرک و کمک به گاوداران ویژه اى باشد که بخواهند در برنامه شرکت کنند. از بین بردن منبع عفونت و همچنین کاهش حساسیت غده پستانى وجلوگیرى از سرایت بیمارى در یک کارتیه به کارتیه هاى دیگر با هدف برنامه پیشگیرى ورم پستان باشد. اگر از طرق بهداشتى با ورم هاى مخفى مبارزه شود تجربه چنین نشان داده است که خود بخود ورم پستان حاد نیز تحت تاثیر قرار میگیرند و درصد وقوع آن پائین مى آید ولى عکس آن صحیح نیست و مبارزه علیه ورم هاى حاد هیچگاه نمیتواند گله را از آلودگى ثانوى مصون دارد. آنچه امروز براى پیشگیرى و کنترل ورم پستان بکار میگیرند روش هاى زیر است: روش اول : پیدا کردن دامهاى مبتال از طریق یک همه گردى در گله ویا از طریق دفاتر رکورد گیرى و بیمارى یابى جهت مشخص کردن اورام پستان حاد در این روش میتوان تا حدى با بیمارى مبارزه نمود اگر چه ممکن است از این طریق به سطح آلودگى گله پى برد ولى منشاء بیمارى را نمى توان مشخص کرد این روش در دامداریهاى بزرگ بخاطر هزینه زیاد عملى نیست واز معایب آن پنهان ماندن ورم مخفى در گله را میتوان نام برد. اکثر دامداران فکر میکنند که با این روش میتوان ورم پستانهاى موجود درگله را کشف کرد. روش دوم : در این روش صرف نظر از اینکه بیمارى در گله باشد و یا نباشد و یامیزان آلودگى آن درچه سطحى قرار گرفته باشد اقدام به یک سلسله عملیات بهداشتى مى کنند این روش که دراکثر دامداریها صرفنظر از کوچکى وبزرگى قابل اجرا است و دیگر نیاز به دانستن نوع میکرب منبع آلودگى نیست اساسا“ از ۰ قدم اولیه تشکیل شده است که بعنوان زیر بنائى براى از بین بردن آلودگى موجود و آلودگى ثانوى پشنهاد میشوند. قدم اول : اطالع دقیق از نحوه کار سیستم شیر دوشى موجود و فراگرفتن راههاى صحیح و طرز کار با دستگاه .هر دستگاه شیردوشى از قسمت های زیر تشکیل شده است: پمپ خالء - صافى هوا براى گرفتن بخار موجود در لوله هاى شیردوشى - مخزن شیر مندرج - ضربان یا پولساتور خرچنگى - فنجانک شیردوشى خالء همواره در قسمت داخلى فنجانک ها وجود دارد وفقط خالءموجود در اطرف الستیکها ست که متناوبا“ با هوا عوض میشود. قدم دوم : ضد عفونى هر روز ه دستگاه شیردوشى پس از هر شیردوشى و ضد عفونى کردن سرپستان باترکیبات ید دار پس از هر دوشش عمل ضد عفونى سرپستان ها میتواند توسط دستگاه اتوماتیک و سریع صورت گیرد. متاسفانه بجز تعداد معدودى از دامداریها توجه خاصى به این امر نمى کنند و کارگر شیردوشى غافل از اینست که حتى یک قطره شیر باقیمانده در نوک پستان که از طریق دست خود او ویا دستگاه شیردوشى از دام دیگرى منتقل شده است مى تواند براحتى از مجراى نوک سرپستان عبور و آن را آلوده کند. ماده ضد عفونى با مقدارى گلسیرین با مواد چربى بر روى پستان سدى را بوجود مى آورند که از نفوذ باکتریها به داخل جلوگیرى مى کند. قدم سوم : به محض مشاهده ورم حاد در گله بالفاصله دام مبتال را جدا ودر محلى جداگانه )ترجیحا“ بیمارستان ( در روى بستر ى خشک همراه با کلش یابستر ضد عفونى شده توسط آهک منتقل نمائید واز طریق دامپزشک آزمایش هاى تشخیص نوع میکروب انجام و آنرا مداوا کنید. قدم چهارم : تزریق بعضى مواد درمانى هنگام خشک کردن کامال“ ضرورى است چه اغلب دامها )بیش از ۰۵ درصد ( اگر دراین دوره مداوا نشوند مبتال به ورم پستان خواهند شد. قدم پنجم : اگر درمانهاى دامپزشک ومداوا ها پاسخ نداد احتمال وجود ورم پستان مزمن میرود و براى جلوگیرى از سرایت بیمارى به سایر گاوها حتما“ دام مزبور را بایستى حذف یا سرپستان آلوده را توسط یک محلول خشک کننده شیر آنرا خشک کرد در صورتیکه دام ارزش تولید مثل دارد میتوان توسط عمل جراحى پستان را برداشت .منحصر ا“جهت تولید گوساله از آن استفاده کرد.

در زیر توصیه هاي عملی که می توانند جهت کاهش وقوع بیرون زدگی و بیرون کشیدگی مقعد مؤثر واقع شوند عنوان گردیده اند:

1 -انجام صحیح نوك چینی در سن 01-5 روزگی و سپس کنترل تمام پولت ها در طی دوران پرورش و در صورت لزوم نوك چینی مجدد آنها.

2 -استفاده از شدت کم نور در سالن هاي تخمگذاري، مرغان تخمگذار به شدت نور بیش از 2/0 واحد فوت کندل 5 احتیاج ندارد . بنابراین باید شدت نور را کنترل نموده و آن را بنحوي تنظیم کرد که شدت آن در فاصله بین دو المپ و در قفس هاي طبقه پایین 2/1 واحد فوت کندل باشد.

3 -به ازاء هر مرغ حداقل 54 اینچ مربع =5/333 سانتیمتر مربع) فضا در قفس( در نظر بگیرید .همچنین اختصاص 01 سانتیمتر فضا جهت دسترسی به دانخوري مناسب می باشد . جدال بر سر غذا ممکن است نقطه شروعی براي بروز عصبانیت در گله باشد.

4 -از تغییرات ناگهانی درجه حرارت و شدت نور پرهیز کرده و از قطع آب نیز جلوگیري کنید.

5 -تهویه سالن به شکل مناسب انجام پذیرد.

6 -مطمئن شوید که گله شما در معرض جانوران مذي، مگس و انگلها قرار ندارد.

7 -مصرف غذا را باید بطور روزانه کنترل نمود و در صورت لزوم ترام و قوام آن را جهت تأمین نیاز روزانه پولت ها به اجزاء غذایی اساسی تنظیم کرد .این تنظیم نه فقط براساس درصد تولید بلکه برحسب مجموع وزن تخم مرغهاي تولید شده صورت می گیرد.

8 -در پرورش پولت ها تنها دستیابی به یک وزن مشخص در سن معین نباید مورد نظر باشد بلکه در طی این دوره گله باید از یکنواختی کامل نیز برخوردار باشد.

9 -کافی بودن تحریک نوري از مهمترین عوامل مولد بیرون زدگی مقعد بوده، بنابراین هنگامیکه پرندگان از قسمت پرورش به سالنهاي تخمگذاري منتقل می شوند، طول ساعات روشنایی که پرنده در معرض آن قرار می گرد نباید بیش از 2 ساعت افزایش یابد.

10 -در نهایت باید تالش نمود تا گله حتی االمکان در آرامش پرورش یابد . در هنگام مشاهده آغاز عالئم عصبی در گله و یا مشاهده پرریزي در گردن . اجزاي غذا را کنترل و اقدامات ضروري از قبیل استفاده از ترکیبات ضد استرس شامل ویتامین ها، عناصر معدنی کمیاب )mineral Trace )و اسیدهاي آمینه را بصورت محلول در آب آشامیدنی انجام دهید

اين بيماری يک عفونت اختـصاصی دسـتگاه ادراری در گاوان است و عامل آن کورينه باکتريوم رناله ميباشد. در شرايط طبيعی بيـشتر گاوهـای مـاده (در هنگـام آبستنی و يا پس از زايش) به اين بيماری مبتلا ميشـوند که منجر به التـهاب چرکـی و مـزمن مثانـه و کليـههـا ميگردد. به نظر ميرسد يکی از مهمتريـن عوامـل مـستعدکننده پيلونفريت، احتباس ادراری ميباشد. بيماری معمولا به صورت انفرادی بروز مـيکنـد کـه اگر دام درمان نشود، تلف مي گردد. طرز انتقال و پاتوژنر بيماری: کورينه باکتريوم رناله، تمايـل بـه دسـتگاه ادراری دارد. انتقال بوسيله آلوده شدن مجرای تناسـلی دام سـالم توسط ادرار دامهای بيمـار يـا ناقـل صـورت مـيگيـرد. جفتگيری و استفاده از سوندهای آلـوده نيـز مـيتوانـد باعث انتقال عامل اين بيماری شود. پيلونفريت يک عفونت بالا رونده است که بـه ترتيـب مثانه ـ حالب و کليهها را درگير ميکند و باعـث تخريـب بافت کليه، انـسداد مجـاری ادراری، اورمـی و مـرگ دام ميشود. علائم بالينی: بروز آثار بيماری تدريجی است. اولين علامت، ادرار خونی ميباشد آه حـاوی چـرک و يا لختههای خون و سلولهای مرده است. اين دامها بی قرار بوده و به شکمشان لگد ميزنند زيرا به علت انسداد حالـب يـا مجـاری کليـوی (در اثـر چـرک) دچـار دل درد هـستند و دمـشان را مرتبـا تکـان ميدهند. درجه حرارت متغير است و دام کـم اشـتها و دچـار کاهش توليد و کاهش وزن ميشود. طرز تشخيص: می توان با کشت ادرار عامـل بيمـاری را شناسـايی کرد. اين بيمـاری را بايـد از بيمـاری حاصـل از سـرخس عقاب، تمام بيماریهايی که ايجاد ادرار خـونی ، دل درد و استاع شکم و احتباس ادراری ميکنند تفريق داد. پيشگيری: 1ـ بايد حيوانات مبتلا را جدا و يا حذف نمود و يـا تحت درمان قرار داد. 2ـ بستر آلوده سوزانده شود. 3ـ به جای گاو نر از تلقيح مصنوعی استفاده گردد. درمان: جهت درمان اين بيماری ميتوان از پنی سيلين G بـه ميزان 22000-11000 واحد به ازای هر کيلـوگرم وزن بـدن به مدت ده روز استفاده نمود. همچنين ميتوان از داروهايی کـه باعـث اسـيدی شـدن ادرار ميشوند (مانند فسفات سديم به ميزان 100 گرم به مدت چند روز به صورت خوراکی) استفاده آرد.

1جمعآوری نكردن و نگهداری نادرست کود، سبب ايجاد محل مناسب برای تجمع و تکثیر مگس و حشرات و رشد و نمو آنها میشود
2باعث آلوده شدن سُم دامهاو شیوع بیماری گندیدگی سُم در گوسفند و بز می شود
3 افزایش رشد انگل های خاارجی مثل انواع کرمها
4 بر اثر خیس شدن کود و متصاعد شدن گازهای گوناگون از آن، تهویة محل استراحت دامها در جایگاه های بسته و نیمه بسته با مشکل مواجه می شود

عامل اين بيماری کمبود ويتامين B1 مـیباشـد و در گاو ، گوسفند و بز ديده میشود. در حالـــت طبيعـــی ايـــن ويتـــامين توســـط ميکروارگانيـــسمهای موجـــود در دســـتگاه گـــوارش نشخوارکنندگان ساخته میشود. از جمله عوامل بوجود آمدن اين بيماری میتـوان بـه موارد زير اشاره کرد: 1 (عدم جذب ويتامين B1 2 (عدم توليـد کـافی ايـن ويتـامين توسـط ميکروارگانسمهای طبيعی در دستگاه گوارش 3 (تخريــب ويتامينــهای B1 ســاخته شــده در دستگاه گوارش 4 (مصرف بيش از خد کنسانتره در جيره گاوان زيــرا اســتفاده زيــاد از کنــسانتره نيــاز بــه ويتامين B1 را افزايش میدهد. همچنين مـصرف بـيش از حـد کنـسانتره باعـث افـزايش باکتریهای توليد کننده آنزيم تاياميناز میشود که ايـن آنزيم باعث تخريب ويتامين تيامين میگردد. 5 (افزايش سولفات آب و جيره غذايی به علت رساندن آسيبهای کبدی باعـث محـروم شـدن بـدن از ذخيره کبدی تيامين میشود. علائم بيماری: اولين علامت کوری مرکزی است. دام مبـتلا دچـار بـی- اشتهايی میشود و امکان دارد اسـهال نيـز ديـده شـود. علائم عصبی شامل لرزش عضلانی ، عدم تعادل و تـشنج مـی- باشد. در هنگام تشنج گاهی دمای بدن افزايش میيابد. علائم کالبد گشايی: اين علائم عبارتند از ادم مغزی که سطح مغز مرطـوب و زرد رنگ است و چين و چروکهـای مغـزی از بـين رفتـه است. در مشاهده ميکروسـکوپی صـفحه لامينـا نکـروزه در قشر خاکستری مغز ديده میشود. پيشگيری و درمان: پيشگيری عبارت اسـت از اضـافه نمـودن 3 ميلـیگـرم تيامين به جيره به ازاء هر کيلو گرم وزن بدن ،همچنـين بايد حداقل ميزان علوفه را در جيـره گاوهـای پـرواری در نظر گرفـت و کـم کـم، دام را بـه جيـرههـای حـاوی کنسانتره بالا عادت داد. جهت درمان میتوان از تيامين هيدروکلرايد به ازای 10 ميلیگرم به ازای هر کيلو گرم وزن بدن هر 3 ساعت و حداکثر 6ـ4 نوبت به صورت تزريقی استفاده نمود. بهتر است اولين تزريق عـضلانی وسـاير تزريقـات بـه صورت زيرپوستی انجام پذيرد. همچنين جهت تخفيف ادم مغزی و کاهش فشاری CSF میتوان از کورتوهنا استفاده نمود.

تمام بندپایان واجد اسکلت خارجی هستند از این رو جهت رشد ناچار به پوست اندازی و تعویض جلد میباشند. در حشرات، تخم پس از شکفتن به اولین مرحله الروی تبدیل می شود و پس از پوست اندازی وارد دومین مرحله الروی خود می شود و به همین ترتیب تا تشکیل شفیره Puparium و در نهایت حشره بالغ پیش میرود. هر 12 یک از حاالت رشد الروی Insatr نامیده می شود. تعداد مراحل الروی و زمان هریک از آنها در حشرات مختلف متفاوت است. مگس خانگی و سایر مگس های سیکلورافا سه مرحله الروی دارند در حالیکه پشه ها 4 مرحله الروی دارند. در زیر رده اکارینا ) کنه ها و مایت ها(، از تخم نوزاد 6 پا تفریخ شده که پس از پوست اندازی به نوچه Nymph با 8 پا تبدیل می شود و در نهایت پس از پوست اندازی نوچه ها به بالغین تبدیل میشوند. بندپایان از زمان تخم تا مرحله بلوغ ممکن است دچار تغییرات ریختی شوند که به این تغییرات دگردیسی Metamorphose گفته می شود. سه نوع دگردیسی در رده های مختلف بندپایان دیده میشود: 1-بدون دگردیسی Ametabola یا Ametamorphosr : در این شکل بین بندپای نابالغ و بالغ تفاوت ریختی مشاهده نمی شود و فقط در هر پوست اندازی تنها جثه بندپا تغییر می کند. )حشرات زیر رده بی باالن( 2-دگردیسی ساده simple Heterometabola یا matamorphose : شکل عمومی نابالغ و بالغ مشابه بوده ولی بین مراحل مختلف رشد تفاوت های ساختمانی مشخص ) مانند تعداد پاها یا بندهای شاخک ( وجود دارد. )کنهها و جرب ها( 3-دگردیسی کامل Holometabola یا metamorphose complat : در این شکل هیچ شباهت ظاهری بین مراحل نوزادی و بلوغ دیده نمیشود. ) پشه ها ، مگس ها و ککها(در طول رشد حشرات ممکن است رشد و نمو و یا فعالیت حشرات به دلیل شرایط نامساعد محیطی متوقف شود که به این حالت سکون یا Quiescence می گویند. اگر حشره برای مقابله با شرایط سرما )فصل زمستان( به حالت سکون برود به این حالت زمستانگذرانی یا Hibernation می گویند. اگر فاز سکون و استراحت به دلیل خشکی یا گرما باشد تابستان گذرانی یا Aestivation گفته میشود. در مواقعی که ظاهرا شرایط محیطی مساعد است ممکن است مراحل رشد و نمو تخم، یا سایر مراحل رشد بندپا متوقف شود، که به این حالت دیاپاز Diapause گفته می شود. این حالت ممکن است چند هفته تا چند سال طول بکشد تا زمانی که بندپا تحت تاثیر محرک مناسبی قرار بگیرد. برای مثال تخم بسیاری از گونه های پشه آادس Aedes به حالت دیاپوز فرو می رود و حتی با وجود آب شکفته نمی شود، مگر آنکه اکسیژن موجود در آب کاهش یابد.

پودر خوراکی ضد شپشک طیور ترکیبی کامال طبیعی و متشکل از عصاره های گیاهی، اسید های ارگانیک و مواد معدنی می باشد. این مواد از دیرباز دارای طیف وسیعی از فعالیت های ضد میکروبی و ضد قارچی جهت درمان های جایگزین برای عوامل بیماری زای میکروبی و انگلی بوده اند. ترکیبات به کار رفته در این محصول دارای اثرات قوی ضد انگلی می باشند. از اثرات دیگر این ترکیبات می توان به بهبود عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم زخم ها، اثرات ضد آلرژیکی، میکروبی و التهابی اشاره کرد. هر یک از مواد اصلی و فعال این محصول دارای مکانیسم های متفاوتی هستند که ترکیب توام این مواد با یکدیگر اثرات ضد انگل خارجی را به خوبی نشان می دهد. مواد موثره موجود در عصاره های گیاهی موجود در این محصول از قوی ترین ترکیبات ضد انگلی است که از دیرباز شناخته شده است. محصول فوق دارای ماندگاری طوالنی بوده و ضمن این که در ترکیب با سایر مواد موجود در جیره اثر ضد انگلی خود را به خوبی ایفا می نماید. از آنجایی که تا به امروز هیچ ترکیبی قادر به کشتن و از بین بردن کامل این جرب ها نبوده است، ترکیب مایتو فید پالس باعث دور شدن جرب از بدن مرغ ها شده و به دلیل ترکیبات داخل آن جرب ها راغب به خونخواری از بدن پرنده نبوده و از بدن پرنده دور میشود. بنابراین پس از مصرف این محصول انجام اقدامات مدیریتی در فارم بسیار حائز اهمیت میباشد. این محصول تنها پودر خوراکی مخلوط در دان ضد جرب ثبت شده در سازمان دامپزشکی کشور توسط شرکت ماکیان دام پارس می باشد که در شرکت داروسازی رویان دارو تولید می شود. مایتو فید پالس در بسیاری از فارم های تخمگذار تجاری آزمایش فارمی شده و نتایج بسیار خوب و رضایت بخشی را به همراه داشته است.

عمدتاً راه ورود عفونت به ريه از طريق مجاری هوايی است که وارد برونـشها مـيشـود و از طريـق همـين مجـاری هوايی و به کمک ترشحات خود دستگاه تنفـسی و سـرفه در کل ريه پخش ميشود. معمـولا در ابتـدا برونـشيت و سـپس تورم بافت ريوی اتفاق مي افتد. در بيشتر موارد ما مواجه با برونکوپنومونی هـستيم ولی ميتواند از راه خون هم باشد که ايجـاد آبـسههـای چرکی در ريه ميکند. گاو يکی از حساسترين حيوانات به پنومونی است کـه از جمله دلايل آن ميتوان به موارد زير اشاره نمود: 1ـ کم بودن نسبت ريه گاو بـه کـل بـدن کـه باعـث ميشود تعداد دفعات تنفسی به نسبت زياد باشد. 2ـ کم بودن ميزان ماکروفاژهـای مقـيم در دسـتگاه تنفسی گاو. 3ـ کم بودن اکسيژن رسانی به لـوب Ventral Anterio بـه علت ساختمان خاص آناتوميکی آن. 4ـ کم بـودن ميـزان آنـزيم ليـزوزين و آنزيمهـای توليد شده توسط ماکروفاژها و نوتورفيلها. 5ـــ کــم بــودن تعــداد ســلولهای آنــدوتليال کــه در پاکسازی توکسينها دخالت دارند.

انواع پنومونیها: 1ـ پنومونی پاستروليايی: اين عارضه در اثـر پاسـترولا هموليتيکـا و پاسـترولا مولتی سيدا اتفاق مي افتـد کـه مـيتواننـد بـه همـراه ويروسهايی مانند BVD و پاراآنفلوآنزا باشد. 2ـ پنومونی آنزئوتيک گوسالهها: 3ـ ذات الريه ويروسی در گاوان: ايـن عارضــه در اثــر عفونـت بــا آدنوويروســها و پاراآنفلوآنزای تيپ III اتفاق مي افتد. 4ـ پنومونی و پلورزی واگير گاوان: 5ـ پنومونی آتيپيک بافت بينابينی: ايـــن نـــوع پنومـــونی در اثـــر لارو آســـکاريس و ديکتيوکوکوس وی وی پاروس گاوی رخ ميدهد.

علائم بالينی: اين علائم عبارتند از :سرفه ـ افسردگی ـ تـب (کـه ممکن است باشد و يا نباشد) ــ افـزايش تعـداد تـنفس ـ افزايش تعداد ضربان قلب واختلالات تنفسي . در برونکوپنومونی معمولا سرفه مرطوب و دردناک است ولی در پنومونی بينابينی سرفهها پـشت سـر هـم و خـشک است. ترشحات بينی ممکـن اسـت وجـود داشـته باشـد و يـا نباشد. بسته به مراحل بيماری ميتوانـد در ابتـدا صـدای ويزز و در انتها صدای کراکل وجود داشته باشد. در اثر پرخونی ريهها و يا کبدی شـدن ريـه، صـدای قلب در محوطه وسيعی از قفسه سينه شنيده ميشود.

تشخيص: جهت تشخيص نوع عامل بيمـاری مـيتـوان از ترشـحات بينی نمونه تهيه کرد و آنرا کـشت داد آـه البتـه زيـاد قابل اطمينان نمیباشد. بهترين راه تشخيص بيماری، کشت ترشحات نای است.

درمان: بهتريـن درمـان اسـتفاده از پنـی سـيلين بـه همـراه جنتامايسين يا کانامايسين و يا استرپتومايسين است. همچنين ميتوان از سولفاناميدها به تنـهای يـا بـه همراه پنی سيلين استفاده نمود.

• بيماری اوليه دستگاه تنفسی است، که بيشتر در سن 2-5 در جایگاه بسته و در فصل زمستان، ایجاد می شود .
• عموما، عامل ویروسی و یا ویروسی ب ه همراه دخالت باآتری ه است .
• عوامل موثر :
١. عوامل خارجی یا محيطی :
• استرس: حمل و نقل، به دليل ایجاد دهيدراتاسيون و افزایش آورتون ها، زمينه را مناسب می کند .
• آب و هوا: تغيير دما، به علت ایجاد استرس و اختلال در پاسخ ایمنی، مشکل زاست.
• تهویه: آوران هوا، رطوبت بالا و وجود گازهای محرك نظير آمونياك، مستعد کننده اند.

٢. عوامل ميزبان :
حجم ریه گاو، در مقایسه با حجم بدن ، کم است . ?
بافت همبند، در پارانشيم ریوی، به وفور یافت می شود. ?
ارتباط بين حبابچه ای و تهویه جانبی ، وجود ندارد. ?
تعداد ماآروفاژهای آلوئولی ، کم است. ?
ميزان ليزوزیم برای تخریب باآتری ها، پائين است. ?
٣. اجرام عفونی :
• ویروس ها: آغازگر پنومونی هستند.
BRSV - PI3 - IBR – BVD –
• باآتری ها: مهاجم ثانوی می باشند.
– پاستورلا هموليتيكا و مولتوسيدا، هموفيلوس سومنوس، آلبسيلا، مایكوباآتریوم بویس
• مایكوپلاسما
• انگل ها :
– دیكتيوآالوس وی وی پاروس

علائم بالینی:

• فاز گریپی یا ویروسی:
– ویروس و باآتری، در تمام گاوها وجود دارد .
– اختلال در سيستم ایمنی یا ایجاد جراحت در دست گاه تنفس، زمينه ساز فعاليت ميكروبه است.
٣٩ ) دو سه / ٤٠ )، آاهش اشتها، سرفه خشن و تك تك و خشك، آاهش دما ( ٥ -٤٠/ – تب ( ٥
روز بعد از انتقال عفونت به سمت بينی و حلق و ترشحات سروزی از چشم و بينی، از علائم مهم
هستند. درگير شدن چند گوساله، به طور تقریبا هم زمان، رخ می دهد.
• فاز باآتریایی:
– در صورت عدم درمان فاز اول، این فاز بروز پيدا می کند .
٤٠ )، تنفس سریع و شكمی، تنگی نفس، بی اشتهایی، افزایش ضربان قلب، /٥ - – تب بالا ( ۴١
سرفه مرطوب، ترشحات موآوسی و سپس موآوسی - چرآی و سبز رنگ از بينی، دیده می
شود.

درمان

• دام بيمار، باید جدا گردد.
• پنومونی ویروسی ، برای پيشگيری از بروز پنومونی باآتریایی ، باید درمان شود:
– جرم بيماریزا، باید سرآوب گردد:
• از آنتی بيوتيك ها (اآسی تتراسایكلين+ تایلوزین، پنی سيلين+ استرپتومایسين، کوتریموکسازول )،
استفاده می شود.
– واآنش التهاب ی باید محدود گردد:
• از داروهای ضد التهاب غيراستروئيدی، نظير فلونيكسين مگلومين، استفاده می شود.
– اختلالات مكانيكی ، باید تصحيح گردد :
• از گشاد آننده های برنش ( آمينوفيلين – اآسپكتورانت ) و بهبود دهنده های تصفيه مژآی ( برم
هگزین - دیفن هيدرامين )، می توان کمک گرفت.
– درمان پشتيبانی، صورت پذیرد:
مایع درمانی، بستر خشك و تميز و تهویه مناسب ، بهره گرفت. ،A ، B • از ویتامين

پيشگيری از پنومونی

• گوساله ها، با آغوز، به طور مناسب ، تغذیه شوند.
• بهداشت جایگاه ، رعایت گردد.
• عوامل استرس ز ا، نظير مخلوط آردن دام های همسن و تراآم زیاد، به حداقل برسند.
• مدیریت صحيح جایگاه ( تهویه ، دما و رطوبت )، صورت گيرد.

• علل :
– بی دقت خوراندن مایعات یا استفاده نادرست از سوند مری
– ازدحام گوساله ها و ولع برای خوردن غذ ا
– نگهداشتن طولانی مدت سر حيوان در حمام ضد آنه
– برگرداندن مواد غذایی ب ه خصوص در تب شير
– پاره شدن آبسه های حلقی
• مقادیر زیاد مایعات :
– می تواند سبب قطع نفس ، خفگی و مرگ دام گردد.
• مواد غيرمحلول و محتویات گوارشی :
٢ روز، می شوند. - – باعث ایجاد پنومونی، توآسمی شدید و مرگ در عرض ٣
• علائم :
– سرفه، تنگی نفس، افزایش تعداد تنفس، صداهای غيرطبيعی تنفس و استشمام بوی بد در هوای بازدمی ، از علائم عمده هستند.
• درمان :
– اغلب بی تاثير است . استفاده به موقع از آنتی بيوتيك وسيع الطيف ، کاربرد دارد