نژادهای پوستی: گوسفندان پوستی دارای پوستی لطیف، ظریف و جعد )پیچیدگی( خاصی از پشم هستند که به علت نرم و لطیف بودن تار پشم ها روی پوست در تهیة پالتو و کلاه استفاده میشود.
در ارزیابی ایننژاد میتوان به دست و پای کشیده، باریک و ظریف اشاره کرد، پوشش پشتی روی گوسفندان این نژاد تنک و کم پشت بوده اما تار پشمها طویل است. علاوه بر جعد و ظرافت پشم روی پوست، رنگ تار پشم نیز حائز اهمیت است. در ضمن هر چه سن بره، کمتر باشد، پوست حاصله مرغوب تر است. در بین بسیاری از گوسفندان پوستی که در دنیا پرورش داده میشوند، اهمیت پوست بر ۀقرهگُل به خاطر مرغوبیت محصول، بیشتر است

نژادهای گوشتی: هدف اصلی از پرورش گوسفند در ایران تولید گوشت است. برای انتخاب گوسفندان گوشتی باید به نکاتی چون پیشانی پهن، گردن کوتاه و عضلانی، سینة عمیق و عریض، پشت و کمر مستقیم و پهن، کپل کوتاه، ساق های درشت و ران های حجیم و عضلانی توجه کرد.

نژادهای پشمی: در ایران هیچ گوسفندی به معنی واقعی با خصوصیت پشمی وجود ندارد، ولی تولید پشم برخی از نژادها بیشتر است که میتوان آنها را در یک گروه متمایز قرار داد. در ایران صادرات الیاف بهصورت خام بیشترین رقم صادرات غیر نفتی را شامل میشود. این گوسفندان دارای بدنی کشیده و کمعرضتر از گوسفندان گوشتی هستند. هنگام شناسایی گوسفندان پشمی باید به توزیع پشم در نقاط مختلف بدن و فشرده بودن آن توجه کرد. گوسفندان بلوچی و ماکویی از این نوع هستند.

نژادهای شیری: در این گروه از گوسفندان، تولید شیر در مقایسه با سایر نژادها بیشتر است. یکی از بهترین گوسفندان شیری ایران گوسفند قزل است. در نژادهای شیری لگن پهن و عریض و دام از ظرافت کافی برخوردار است، پستان ها باید کاملاً قرینه و بافت آنها هنگام شیردهی کاملاً پرشیر باشد.

وطن اوليه مرغ در آسياي جنوب شرقي در مركز و جنوب هندوستان، هيمالايا، برمه، سيلان و جزائر مالزي و قسمت جنوبي جاوه و سوماترا بوده است كه در شكل1 -2 نشان داده شده است. همه نژادهاي مرغ از چهار نوع وحشي زير حاصل شدهاند: 3 مرغ جنگل قرمز 2 يا گالوس بانكيوا 1- 1 گالوس گالوس ، كه هنوز هم در باغ وحش ها و در جنگلهاي جنوب شرقي آسيا نمونههايي از آن يافت ميشود. يا مرغ جنگل سيلان، كه داراي رنگ قرمز و زرد است. 4 2 -گالوس لافيتي يا مرغ جنگل خاكستري كه رنگ آن خاكستري است. 5 3 -گالوس سونراتي كه سبز رنگ است و به آن مرغ جنگلي جاوه نيز ميگويند، اين نوع با سه نوع 6 4 -گالوس واريوس ديگر متفاوت است زيرا اندازه زير گلو يا ريش، منفرد و در وسط قرار گرفته است ضمناً لبه تاج نيز صاف ميباشد. طي هزاران سال انواع وحشي مرغ به طور طبيعي با هم آميختهاند و يا توسط انسان تلاقي داده شده اند كه منجر به پيدايش نژادهاي فعلي گرديده است. نژادهاي كنوني را ميتوان بر حسب منطقه جغرافيايي و يا توليد تقسيم بندي نمود

صول طبقه بندي نژادي در مرغ جهت طبقهبندي و مشخص كردن نژادهاي مرغ روش هاي محتلفي معمول است، ولي بطور كلي اصول اين طبقهبنديها به قرار زير ميباشد: دسته 1 : بر اساس محل جغرافيايي و يا بهره، مرغهاي موجود در دنيا به چند دسته تقسيم شده و در هر دسته تعدادي نژاد قرار گرفته است. : تعداد زيادي نژاد در هر دسته قرار دارد. بعنوان مثال در دسته مرغهاي آمريكايي در حدود 50 نژاد 2 نژاد طبقهبندي ميگردد. معمولاً اصولي كه از نظر تفاوتهاي ظاهري صفات و اعضاء بدن سبب تشخيص نژادها از هم ميگردند عبارتست از: 1 -رنگ: در نژادهاي مختلف رنگهاي گوناگوني ديده ميشود كه از طريق آنها و خصوصيات ديگر ميتوان نژاد را مشخص كرد. 2 -بطور كلي رنگهايي كه در مرغ ديده ميشود عبارت است از: الف: رنگهاي ساده : در اين حالت تمام پرها داراي يك رنگ است و هيچگونه رنگ ديگري در پر و بال ديده نميشود. رنگهاي سادهاي كه در مرغها ديده ميشود عبارتست از: سفيد، سياه، قرمز، طلائي، و خاكستري. ب: رنگهاي مخلوط: قسمتي از پر بدن پرنده داراي يك رنگ و قسمت ديگر داراي رنگ ديگري است. مانند نژاد ساسكس سفيد، كه بدن سفيد و اطراف گردن و دم سياه است. يا نيوهمشاير كه تمام بدن قرمز قهوهاي و اطراف گردن و دم داراي لكه هاي سياه است . ج: رنگهاي مركب: در روي يك پر دو يا چند رنگ ساده به اشكال مختلف در كنار يكديگر قرار ميگيرند و مجموع آنها رنگي را توليد ميكنند كه پرنده را بدان رنگ مينامند. از رنگ مركب انواع مختلفي وجود دارد مانند : راه راه، نقطهاي، موازي پولكي، موجدار و غيره . 3 -تاج: در هر نژاد تاج و ريش شكل معيني دارد كه از روي آنها با مقايسه با ساير صفات مي توان نژاد را مشخص كرد.4 -ريش : در نژادهاي مختلف انواع گوناگون ريش يا زائده زير گلو ديده ميشود. زائده ريش در برخي از نژادها دراز و در پارهاي پهن و بالاخره در برخي ديگر ممكن است باريك با لبه مدور يا لبه تيز باشد. -5 شكل عمومي سر: وضع قرار گرفتن تاج و ريش، بزرگي و كوچكي آنها، شكل و رنگ و زائده گوش، شكل عمومي صورت نيز از جمله عواملي است كه سبب افتراق و تفكيك نژادهاي مختلف ميگردد. -6 ساق پا: در نژادهاي مختلف ممكن است پردار يا بيپر، بلند يا كوتاه و از نظر رنگ زرد يا سفيد و يا آبي و يا حتي سياه باشد. -7 شكل عمومي بدن: در تشخيص نژادها بسيار موثر است، هر نژادي داراي هيكل و شكل بدن مخصوص بوده و پرها به شكل خاصي روئيده است. 

موطن اصلی آن کشور انگلستان است و در سال 9897 وارد کشور آمریکا شده است. از لحاظ قابلیت تولید گوشت در سراسرجهان مشهورترین است. گاوهایی مقاوم به شرایط محیطی هستند. توان چرای بسیار خوب دارند. این نژاد داری رنگ قرمز تیره بارنگ سفید صورت، غبغب و زیر شکم می باشد. این فنوتیپ در آنها صفتی غالب است. بسیاری از گاوهای ماده این نژاد دارای9 کیلوگرم است. ضریب / این توانایی هستند که تا 97 سالگی تولید گوساله داشته باشند. متوسط افزایش وزن روزانه این گاو 8976 کیلوگرم است. / تبدیل خوراک به گوشت این نژاد6/22 کیلوگرم است.لازم به ذکر است میانگین افزایش وزن روزانه گله های پرواری هلشتاین اصیل در ایران 9444 گرم در روز و با ضریبتبدیل 91 کیلوگرم خوراک می باشد.ازجمله گاوهای گوشتی تنومند انگلستان بوده و مخصوص پرواری است. در تمام دنیا پراکنده است و از گاوهای ممتازگوشتی دنیا محسوب میشود. قدرت سازگاری بالایی به تغییرات جوی دارد. رنگ این نژاد ابلق قرمز و انتهای دست و پاسفید بوده و پوزه روشن میباشد که نشان دهنده وجه تمایز آن با سایر نژادهاست. دارای دست و پا بسیار کوتاه بوده و به
زمین نزدیک بوده و بدن بسیارگوشت آلود است.

موطن اصلی آن کشور انگلستان است و در سال 1817 وارد کشور آمریکا شده است. از لحاظ قابلیت تولید گوشت در سراسر جهان مشهورترین است. گاوهایی مقاوم به شرایط محیطی هستند. توان چرای بسیار خوب دارند. این نژاد داری رنگ قرمز تیره با رنگ سفید صورت، غبغب و زیر شکم می باشد. این فنوتیپ در آنها صفتی غالب است. بسیاری از گاوهای ماده این نژاد دارای این توانایی هستند که تا 15 سالگی تولید گوساله داشته باشند. متوسط افزایش وزن روزانه این گاو 815/1 کیلوگرم است. ضریب تبدیل خوراک به گوشت این نژاد 22/6 کیلوگرم است.الزم به ذکر است میانگین افزایش وزن روزانه گله های پرواری هلشتاین اصیل در ایران 1000 گرم در روز و با ضریب تبدیل 12 کیلوگرم خوراک می باشد. ازجمله گاوهای گوشتی تنومند انگلستان بوده و مخصوص پرواری است. در تمام دنیا پراکنده است و از گاوهای ممتاز گوشتی دنیا محسوب میشود. قدرت سازگاری باالیی به تغییرات جوی دارد. رنگ این نژاد ابلق قرمز و انتهای دست و پا سفید بوده و پوزه روشن میباشد که نشان دهنده وجه تمایز آن با سایر نژادهاست. دارای دست و پا بسیار کوتاه بوده و به زمین نزدیک بوده و بدن بسیارگوشت آلود است

1.آنگوس:بی شاخ سیاه بهداشت و پرورش دام تدریس استاد دکتر نوری ) خالصه مطالب مهم ()انتشارات ایوت( 8

2.برآنگوس:آمیخته آنگوس و برهمن )برهماzebu،)سیاه و قرمز نژادمقاوم و کیفیت گوشت عالی را نیز دارد

3.برهمن:نژاد مقاوم به کم آبی

4.هرفورد:نژاد بیار مقاوم و قدرت چرا باالیی دارد و دست و پا کوتاهی نیز دارد

5.برفورد:آمیخته هرفورد و برهمن

6.سمینتال:در آغاز تنها نژاد سه منظوره بوده است اما االن فقط گوشتی می باشد

7.سیمیرا: آمیخته سمینتال و برهمن می باشد

8.شاروالیز:این گاو گوشت مرغوب با کیفیت باالی دارد

9.رد پول:نژاد دو منظوره می باشد گوشتی-شیری

10.ژلبویه: نژاد دو منظوره می باشد گوشتی-شیری

11.لیموزین:تولید گوشت فراوان با کیفیت عالی و طعم خوبی می باشد

12.بلمونت رد:در کشور استرالیا آمیخته از سه نژاد شورت هورن،افریکاند و هرفورد می باشد بوفاله ،دکسترز و بنگالی در جزوء اسم این سه تا نیز آمده است اما توضیح ندارند.

موطن این نژاد کشور فرانسه است. در سال 1971 وارد آمریکا شده است. این نژاد یکی از از بهترین نژادهای گوشتی فرانسه بوده و جزو بهترین گاوهای گوشتی دنیا نیز به شمار میرود. مقاوم به شرایط محیطی فقیر میباشد. توانایی تحمل هوای بسیار سرد تا بسیار گرم را دارند. گاوهای مادر این نژاد دارای باروری باال، شیردهی خوب و زایش راحت است . رنگ این گاوها قرمز طالیی ویا خرمایی بوده و قد بلند دارد. مرغوبیت گوشت این گاوها از این جهت است که چربی در داخل عضالت و ما بین الیاف جمع و ذخیره میگردد یا به نوعی ماربلینگ خوبی دارد. از ویژگیهای برجسته پرواری برخوردار است و برعکس نژاد شاروله استخوان بندی ظریفی دارد و به همین علت درصد گوشت به استخوان در این نژاد بیشتر از نژاد شاروله است. وزن ماده ها 550 تا 600 کیلوگرم و وزن گاو تخمی این نژاد 800کیلوگرم و وزن اخته آن به 1000 کیلوگرم میرسد. این نژادکمتر از شاروله به تغیرشرایط اقلیمی عادت میکند. نژادی است زودرس ومخصوص پرواری به طور کلی بازده گوشت آن بین 60 تا 62 درصد است

دره سیم در کشور سوئیس موطن این نژاد است. در حال حاضر در حدود 40 میلیون راس در اروپا وجود دارد. نوع آلمانی آنرا فلک فی گویند. 5 درصد گاوها سوییس را تشکیل میدهد. سر، پاها و دم سفید رنگ است. توانایی تولید شیر خوبی دارند. نژادی گوشتی و شیری است.l در میان قدیمی ترین و معروفترین نژادهای گاو در جهان است . منشا Simmental به دره Simme در سوئیس برمی گردد. Simmental ،یکی از نژادهای آرام برای مدیریت می باشد. این نژاد متوسط تا بزرگ با استخوان های قوی است ، وزن گاو نر در سن بلوغ به طور معمول 2200-2800 پوند)حدود 1000-1200)کیلوگرم و گاو ماده 1200-1600 پوند ،)550-725 )کیلوگرم است. طول عمر مفید از ده تا دوازده سال و تولید شیر باال است. Simmental خال خال، گاهی اوقات تنها با چند لکهی سفید است. رنگ های متفاوت از طالیی کم رنگ تا قهوه ای تیره مایل به قرمز می باشد رنگ سیاه نیز مشاهده می شود. سر و قسمت های پایین تر پاها نیز تا حد زیادی سفید است. افزایش وزن گوساله سیمنتال 1915 گرم در روز و ضریب تبدیل غذایی بسیار عالی 46/6 کیلوگرم خوراک برای هرکیلوگرم گوشت و بازده الشه 63 درصد است. این نژاد به انواع نام ها در کشور های مختلف می باشد از جمله در آلمان"Fleckvieh" در اتریش و سوئیس و همچنین بسیاری از دیگر کشورهای اروپایی ،""Montbeliard ،Pie Rouge"" در فرانسه "Abondance" در ایتالیا "Rossa Pezzata ." در آلمان Thal یا Tal به معنای دره می باشد )بنابراین این نام به معنای واقعی »دره ی Simme" است(.در حال حاضر دو رگه های هلشتاین- سیمنتال نیز در ایران وجود دارد. گوساله دو رگ آن بدنی مشکی و سر و صورتی سفید دارد. چشم و مژه های سفید در این گوساله ها ویژگی بارز آنهاست. در مقایسه با گوساله اصیل هلشتاین رشد بیشتر و بازده الشه باالتری دارد. 

گاوهای کوهاندار هندوستان هستند که در آمریکا به این نام خوانده میشوند. در سال 1854 گاو زیبو هندوستان به امریکا منتقل و در پی تالقی چهار نژاد، براهمن به دست آمده است. بیشتر این گاوها؛ خاکستری هستند. توان بسیار خوبی برای شرایط بسیار گرم دارند. از ویژگیهای بارز این نژاد وجود یک کوهان بزرگ در ناحیه شانه گاو است. گاو براهمان دارای یک پوست خیلی شل است که سبب شده این نژاد توانایی تحمل شرایط آب و هوایی بسیار گرم را داشته باشد. این نژاد دارای رنگ- های متنوع از خاکستری روشن تا قرمز متمایل به تیره است. عمده رنگ این نژاد خاکستری روشن است.

گاوهای این نژاد از آمیخته گری بین دو نژاد براهمن و آنگوس )برا+نگوس= برانگوس( به دست آمده است. 1 این نژاد از سال 1932 در ایاالت متحده مورد مطالعه و اصالح قرار گرفته است. این نژاد در شرایط چرا در مراتع و پروار بندی دارای عملکرد باالست. ثابت شده است که در شرایط آب و هوایی گرم و با رطوبت باال دارای مقاومت باالیی است. گاوهای ماده این نژاد مادرهای خوبی هستند. گاوهای بدون شاخ و بدون کوهان هستند. گاوهای برانگوس به رنگ مشکی و قرمز با یک پوشش براق هستند.

ه منظورجلوگیری از همدیگر خواری که در همه سنین وجود دارد نوک چینی انجام می گیرد . منظور از نوک چینی خوب این است که : تا حد امکان نوک چینی با استرس کم همراه باشد ، نوک طیور طوری قطع گردد که دیگر رشد نکند. این امر به وسیله قطع صحیح و دقیق و داغ نمودن محل نوک چینی امکان پذیر است.

مزایای نوک چینی عبارتند از :

1 - نوک زدن به پا کاهش می یابد .

2 - استرس کمتری به گله وارد میشود.

3 - باعث جلوگیری از پر کنی و همدیگر خواری در سنین اولیه میشود.

4 -راندمان غذایی به علت کاهش ریخت و پاش دان بهتر میشود.

5 - چون تعداد کمتری از طیور از گله حذف خواهند شد در صد زنده مانی باالتر خواهد بود .

6 - یک نواختی گله بهتر میشود.

معایب نوک چینی :

1 - وزن جوجه ها برای مدت یک تا دو هفته پس از نوک چینی کاهش خواهد یافت.

2 - پس از نوک چینی برای مدت طوالنی رشد کاهش خواهد یافت و حدود 11 الی 21 هفته بعد این کاهش جبران میشود.

3 - نوک چینی ممکن است باعث تاخیر در بلوغ جنسی شود. وزن بدن در هنگام بلوغ کاهش یافته و تولید تخم مرغ را نیز کاهش میدهد. ولی نوک چینی تاثیری بر اندازه تخم مرغ نخواهد داشت.

نوک چینی با تیغ داغ : این کار توسط دستگاه الکتریکی اتوماتیک انجام میشود و با فشار نوک جوجه به ماشه آن به صورت اتوماتیک قسمتی از فک باالی و قسمتی از فک پایین قطع میشود. باید توجه داشت که در این عمل زبان جوجه با حرارت 815 درجه سانتی گراد نسوزد.

روشهای نوک چینی : انسدادی : 6 تا 8 روزگی در پولت ها کاربرد دارد . نام دیگرآن نوک چینی تمیز است و ظرافت در آن مهم است . در این روش نوک جوجه ها به مدت 2 ثانیه با شیب در دستگاه قرار می گیرد. نوک چینی یکطرفه در 6 تا 8 روزگی : بخش داخلی نوک باالی و کوتاهی در مدت یک ثانیه کوتاه می گردد نوک سوزی سریع در یک روزگی به وسیله قوس ا لکتریکی. نوک چینی جوجه یک روزه با تیغ داغ در این روش الیه نازکی از نوک باالی می سوزد . نوک چینی بین سنین 6 تا 12 هفتگی ، 6 هفتگی برتر از 12 هفتگی از فاصله 1/cm45 از جلوی سوراخ های بینی را قطع مینماید.

نوک چینی جوجه خروسهایی که برای گله مادر نگهداری میشوند به صورت زیر می باشد : - 6 تا 8 روزگی انسدادی - 2 تا 11 هفتگی بیش از 3/1 نوک نباید قطع گردد . نوک باالیی و پایینی باید با طول مساوی قطع گردد . 18 هفتگی هر دو نوک باید بطور سریع قطع گردند . در پن گله مادر نباید نوک خروسهای بالغ را سوزاند .

کارهایی که قبل و پس از نوک چینی باید انجام داد : درشرایط استرس نباید نوک چینی کرد .داروها ی سولفوره باعث ازدیاد خونریزی میشوند و دو روزقبل از نوک چینی ویتامین K مصرف میشود . ماشینهای نوک چینی پس از نوک چینی باید ضدعفدنی شوند. .آبخوری ها پس از نوک چینی مناسب باشند . افزودن عمق دان درتراف دان خوری ضروری است.

عمل نوكچيني در جوجههاي تخمگذار خوراكي و جوجههاي مادر انجام ميگيرد و براي گلههاي جوجههاي گوشتي مرسوم نيست. نوكچيني داراي مزاياي زير است : .1 جلوگيري از ريخت و پاش دان .2 جلوگيري از شكستن و خوردن تخممرغ از طرف مرغ .3 جلوگيري از حمله و مجروح كردن دست كارگران .4 جلوگيري ازعارضه همديگر خواري (كانيباليسم) عوامل زير ميتوانند منجربه بروز كانيباليسم شوند: .1 كمبود نمك جيره (براي درمان 280 گرم نمك را در 100 ليتر آب حل كرده، به جوجهها داده شود) .2 كمبود پروتئين جيره (پروتئين جيره 2 3 تا درصد بالا برده شود ) .3 نور زياد (شدت نور را كم كرده و يا لامپها يك در ميان شل گردد، همچنين ميتوان لامپ ها را به رنگ قرمز درآورد زيرا در نور قرمز خون ديده نميشود ) .4 تراكم زياد گله 5 گرماي زياد سالن .6 تهويه كم .7 بيكاري طيور (در هنگام جيرهبندي غذا و پرورش در قفس ديده ميشود. در پرورش روي بستر ميتوان مقداري دانه جو بر روي بستر پاشيد تا سرگرم شوند ) .8 عدم نوك چيني

چگونگي عمل نوكچيني عمل قطع نوك به وسيله دستگاههاي نوكچين برقي صورت ميگيرد. براي انجام اين كار لازم است جوجه طوري در دست فرد عمل كننده قرار گيرد كه با انگشت شست به پشت گردن و سر جوجه قدري فشار به طرف جلو و با انگشت سبابه به زير گلوي جوجه قدري فشار به طرف عقب وارد آيد تا در موقع قطع نوك، زبان قدري به عقب كشيده شود و از آسيب ديدن زبان جلوگيري به عمل آيد. قطع دو سوم نوك بالا و يك سوم نوك پائين كافي است. به اين ترتيب نوك بالا سه ميلي متر از جلوي بيني به زاويه 30 درجه متمايل به سمت داخل و نوك پائين در محل اتصال غضروف نرم به غضروف سخت به نحوي كه نوك پائين به سمت خارج باشد قطع ميگردد. نوكچيني بايد طوري انجام گيرد كه نوك قطع شده دوباره رشد نكند و بايد سعي شود كه حداقل استرس به گله وارد شود . از دو روز قبل از نوكچيني بايد ويتامين K داده شود، بعد از نوكچيني نيز بايد دان را نرم آسياب كرده يا به صورت اوماج درآورد (يعني دان مقداري مرطوب باشد). همچنين بايد آبخوري و دانخوري ها را پر نمود تا نوك جوجهها به كف آنها نخورد. از آنجائيكه انعقاد خون در دماهاي بالا به كندي صورت ميگيرد، بهتر است در تابستان عمل نوك چيني در ساعات خنك روز يعني غروب و يا شب انجام گيرد. بهترين زمان نوك چيني، سنين 10 7 - روزگي است. بعضي از موسسات جوجهكشي همان روز اول عمل نوك سوزي را نيز انجام ميدهند .

اين مساله نبايد حيرت آور باشد که، ترس حيوانتوام با آرامش انسان، عادت کرده باشند، غلظت کورتيزول پايين تر خواهد بود. غلظت کوتيزول شير، ارتباط بالايی، با زمان صرف شده برای احساس نزديکی و آرامش گاوها، با افراد آزمايش کننده داشته است. تحقيقی در اين خصوص نشان داد که، غلظت کورتيزول شير، در ٩ ماهه اول بعد از زايمان، در گاوهای شکم اول، در خصوص آنهايی که افراد مراقبت کننده با آنها ارتباط نزديکی بر قرار کرده بودند، پايين تر بود ( بويسی و بويسو ١٩٨٨ .(تحقيقات نشان داده، زمانی که شخص جديدی، يا شخصی که قبلا با گاوها بد رفتاری کرده، وارد شيردوشی می شود، ضربان قلب گاوها در اين هنگام بالا می رود ( نی يريم و واران ١٩٩٣؛ راشن و همکاران ١٩٩٧ .( در هر دو مطالعه، با بالا رفتن ضربان قلب، توليد نيز پايين می آيد. اين تغييرات فيزيولوژيکی در ارتباط با استرس، می تواند، در پايين آمدن توليد شير و ترشح شير موثر باشد. از انسان، می تواند اثرات منفی روی توليد، و شيوع اختلالات فيريولوژيکی در ارتباط با آن، داشته باشد. در شير گاوهايی که در طی اولين زايمان، به حضورورکرت و همکاران ( ١٩٩٨ ،(گزارش کرده اند که، غلظت کورتيزول در شير، تقريبا ١ ساعت قبل از شيردوشی، می تواند به عنوان شاخصی از کورتيزول پلاسما به حساب آيد، چرا که، کورتيزول آزاد، به سرعت، و بر اساس قانون انتشار، به بخشهای ديگر حرکت کرده، و از غلظت آن کاسته می شود. پس، فعاليت محور هيپوتالاموس- هيپوفيز- آدرنال، در حوالی زمان شيردوشی، احتمالا، انعکاسی در غلظت کورتيزول شير، و در نتيجه ترس از بشر، در زمان شيردوشی دارد، اين عمل پاسخی است به استرس شديد، که می تواند روی کورتيزول شير تاثير داشته باشد. اصولا، نتيجه قابل قبول اين است که، بالا بودن غلظت سلولهای بدنی در شير، نشانگر اورم پستان تحت درمانگاهی، يا پتانسيل ابتلا به اورام پستانی می باشد( هيل ١٩٩١ .(آناليزهای گسترده، ارتباطی منفی، و معنی دار، بين تعداد سلولهای بدنی در شير، و توليد شير را نشان داده اند ( هيل ١٩٩١ .(اگر چه مکانيزم هايی که به موجب آن، استرس می تواند روی ورم پستانهای تحت درمانگاهی اثر بگذارد ناشناخته مانده، ولی ثابت شده که، استرس روی نوع پاسخ ايمنی بدن حيوان می تواند تاثير گذار باشد. عکس العمل های مختلفيستم ايمنی، با توليدات مختل کننده محور هيپوتالاموس- هيپوفيز- آدرنال ناشی از استرسهای موجود، سد شده، و حساسيت بر عليه برخی از ويروسها و باکتريها بالا می رود. استرس شديد، باعث افزايش چشمگير در تعداد لوکوسيتها شده، و نسبت انواع گلبولهای سفيد موجود در خون را تغيير می دهد، مثل کاهش در لنفوسيتها و افزايش در نوتروفيل ها( سلی ١٩٧۶ .(بنابراين، با استفاده از شمارش سلولهای سماتيک، نمی توان ارتباط اثرات يک آلودگی و استرس را روی شمارش سلولهای کل شير گله تشخيص داد (Rushen و همکاران .(١٩٩٩)

میزبان: عمدتا در گربه، گاهی در سگ و خرگوش نیز مشاهده میشود. در انسان نیز ضایعات به شکل گذرا دیده شده است. جایگاه: این جرب در قسمت های کم موی بدن به خصوص روی صورت، اطراف پلک و گاهی داخل گوش وجود دارد.سیر تکاملی مانند سارکوپتس اسکابئی است اما جرب قادر به حفر داالن عمیق نیست. آسیب شناسی در نواحی آلوده، موها می ریزد، پوست ضخیم شده و کبره های زرد رنگ در نواحی گوش، صورت و گردن مشاهده می شود. افزایش رنگدانههای پوستی و بافت شاخی به پوست ظاهری شبیه پیری میدهد. در صورت عدم درمان در ظرف 6 ماه می تواند باعث مرگ حیوان شود.

علت دقيق نواقص مادرزادی قلب کاملا مشخص نيست. از جمله عوامل بوجود آورنده آن ميتوان به عوامل ژنتيکـی، عفونتــهای مــادر در دوران حــاملگی، ســن مــادر، نحــوه تغذيه، آنوکسی جنين، عفونت جنين، اخـتلالات متـابوليکی و... اشاره نمود. در دامهـای بــزرگ بيــشترين نـواقص مــادرزادی قلــب عبارتند از: :

1-(Ventricular Septal Defect) VSD  در اين نقيصه ارتباطی که در بين دو قلـب راسـت و چپ وجود دارد و خود به خود بسته ميشود، باز ميماند. بروز علائم بالينی بسته بـه محـل روزنـه و قطـر آن دارد و اگر به همراه ساير نواقص مادرزادی باشـد علائـم ديگری نيز ميتواند مشاهده شود. به علت اينکه ماهيچه بطن چپ قویتر از بطـن راسـت ميباشد، يک جريان خون از بطن چپ به راسـت وجـود دارد که منجر به بروز يک Murmur Holosystolic Loud مـيشـود کـه تمامی زمان سيستول را ميپوشاند. به علت وجود اين جريان يک لرزش قلبـی وجـود دارد که با گذاشتن کف دسـت روی قفـسه صـدری مـيتـوان آنـرا احساس نمود که اصطلاحا به آن Thrill قلبی ميگويند. به دنبال اين بيماری ميتواند تورم دريچههای قلـب يا آندوکارديت بوجـود آيـد کـه در ادامـه تبـديل بـه آريتمی دهليزی- بطنی ميشود.

درمان: تنها راه درمان جراحی و مسدود نمودن روزنه ميباشد که در دامهای بزرگ معمولا انجام نمیشود.

2-:(Patent Ductus Arteriosus) PDA ـ در زمان جنينی به علت عدم فعاليت ريـه، ارتبـاطی بـــين ســـرخرگ شـــشی و آئـــورت وجـــود دارد کـــه در نشخوارکنندگان بلافاصله پس از تولد ايـن ارتبـاط قطـع ميشود. در هنگام گوش کردن به صـدای قلبـی در ناحيـه Base قلب، Murmur Machinery شنيده ميشود ولی اگـر قطـر ايـن ارتباط زياد باشد هيچ صدايی به گوش نمیرسد.

همانطور که قبلا در فصل کمپلمان گفته شد، کمپلمان اجزا زیموژنی هستند که به صورت غیر فعال توسط ماکروفاژها ساخته میشود و براي اعمال اثـر بایـد فعـال شوند. سه مسیر کلاسیک، فرعی ولکتین براي فعال شدن کمپلمان شـناخته شـده است. در سه مسیر، کمپلمان به سه طریق بـه انهـدام بـاکتري کمـک مـیکنـد. در صورت فعال شدن کمپلمان تا مرحله جز C9 و تشکیل کمپلکس حمله غشـایی، با ایجاد سوراخ در غشاء باکتري و به هم خوردن فشـار اسـمزي داخـل سـلولی، باکتري منهدم میشود. راه دیگر آن است که اجـزا بوجـود آمـده از قبیـل , C5b c3b) اپسونین ها) با پوشاندن باکتري – بلع و نـابودي آنهـا را توسـط سـلولهاي بیگانه خوار تسهیل میکنند. در بعضی از افراد بدلیل اولیـه و یـا ثانویـه – نقـص اجزا کمپلمان باعث گسترش عفونتهاي چرکزا میشود.

توکسین ها:

1 -اگزوتوکسین: اصطلاح اگزوتوکسـین بـه منظـور افتـراق ایـن پـروتئینهـاي ترشحی، از اندوکسین هـا کـه بخشـی از دیـواره سـلولی باکتریهـاي گـرم منفـی میباشند، بکار میرود. امروزه مشـخص شـده اسـت کـه بعضـی از پـروتئینهـاي توکسیک باکتریها که در سیتوپلاسم یا پري پلاسم آنها قرار دارند، بطـور معمـول ترشح نشده و آنها بدنبال لیز باکتریها آزاد مـیشـوند. اگـزو توکسـین هـا توسـط بسیاري از باکتریهاي گرم مثبت و گرم منفی تولید میشوند. آنهـا بـا یکـدیگر، در فعالیتهاي خود و نوع سلولها یا قسمتی از بافت میزبـان کـه مـورد هـدف قـرارمیدهند، متفاوت هستند، بر این اساس، اگزوتوکسین ها را به سـه دسـته تقسـیم میکنند. الف – سایتوتوکسین ها: سایتوتوکسین ها با مهـار سـنتز پـروتئین سـبب مـرگ سلولی انواع مختلفی از سلولها میشوند. باکتریهاي تولید کننده اینگونـه توکسـین ها عبارتند از کورینه باکتریوم دیفتري عامل ایجاد دیفتري، کلسترید یوم دیفیسـیل عامل ایجاد کولیت با غشاي کاذب و گونههاي شیگلا که سبب ایجـاد دیسـانتري میشوند. ب – نوروتوکسین ها: که در عملکرد سیناپس عصبی تداخل مینمایند. کلسترید یوم تتانی عامل بیماري تتانوس (کزاز) و کلستریدیوم بوتولینوم عامل ایجاد کننده بوتولیسم از این نوع باکتریهاي تولید کننده نوروتوکسین ها هستند. ج – انتروتوکسین ها: باکتریهاي تولید کننده اینگونـه توکسـین هـا عبارتنـد از و پیریوکلرا عامل و با و اشرشیا کلی مسبب ایجاد گاسترو و آنتریت کـه موجـب از دست رفتن مایعات و انتقال یونها از جدار مخاط روده میشوند. سوپر آنتی ژن: اگزو توکسین مترشحه توسط استافیلو کوکوس آرئوس، یک نـوع سوپر آنتـی ژن بـوده کـه میـانجی اتصـال مولکولهـاي MHC کـلاس II سـطح سلولهاي عرضه کننده آنتی ژن به گیرندههاي آنتی ژنی لنفوسـیتهـاي +TCD4 میباشد. در حالت معمول، پاسخهاي سـلول +TCD4 فقـط در مقابـل مجموعـه مولکولهاي MHC کلاس II و پیتید آنتی ژن خاصی است که گیرنده آنتـی ژنـی سلول T)TCR (براي آن اختصاص باشد. اما سوپر آنتی ژن، میانجی اتصال غیـراختصاصی TCR ها به مولکولهاي MHC کلاس II بدون دخالت پیتید آنتی ژنی میشوند. این حالت موجب فعال شدن گسترده سـلول T و تولیـد مقـدار بسـیار زیاد اینترلوکین- 2 گردیده که پیامد آن بروز علائم بالینی مختلفی میباشد.

اندوتوکسین ها:

بر خلاف اگزوتوکسین ها، اندوتوکسین ها پروتئینهایی محلول هسـتند و معمـولا از باکتریهاي در حال رشد ترشح میشوند. اندوتوکسین هـا، مولکولهـاي پیچیـده مرتبط با سلول بوده و بخشی از غشا خـارجی باکتریهـاي گـرم منفـی را تشـکیل میدهند. یکی از اندوتوکسینهاي مهم، LPS است. تزریق داخل جلـدي مقـادیر اندك اندوتوکسین، سبب ایجاد پاسخ التهابی مـیشـود کـه مشخصـه آن ارتشـاح سلولهاي تک هستهاي منوسیت ها و لنفوسیتها و نوتروفیل (در حالت افـزایش اندوتوکسین) میباشد. در این حالت، اندوتوکسین ها بطور غیر مستقیم با تحریک ترشح سایتوکاینهـاي التهابی از سلولهاي فاگوسیت کننده باعث القاي تب میشوند. اندوتوکسین باکتریها، آبشار کمپلمان را نیز فعال میکننـد و سـبب تحریـک رهـا شدن سایتوکاین ها در میزبان مـیشـوند. در غلظـتهـاي بـالا، بطـور کلـی هـم کمپلمان و هم سـایتوکاین هـا تـو کسـیک هسـتند. آبشـار کمپلمـان فراینـدهاي فاگوسیتی را فعال نموده و سایتو کاین ها بعنوان مولکولهاي پیام دهنده که واسطه گسترش پاسخ ایمنی میباشند، عمل میکنند.

هورمون کلسی تونین (تیروکلسیتونین) یک پلی پپتید زنجیري حاوي 23 اسید آمینه است که توسط سلولهاي تیپ Cیا پارافولیکولار غده تیروئید ترشح میشوند که ترشح این هورمون علاوه بر افزایش غلظت کلسیم آزاد خون به دنبال ترشحهورمونهاي پنتاگاسترین،گاسترین و گلوکاگون نیز تحریک به ترشح می شود.بطور کلی وظیفه اصلی این هورمون کاهش کلسیم خون است.هورمون مذکور بر روي استخوانها و کلیهاثرات خود را اعمال میکند. اثرش بر روي استخوان به سه طریق میتواند باشد: 1 (اثر سریع، که سبب کاهش فعالیت سلولهاي استخوان خوار میشود. 2 (اثرمیان مدت که باعث افزایش فعالیت سلولهاي استخوان ساز میشود. 3 (اثر درازمدت که منجربه کاهش ساخته شدن سلولهاي استخوان خوار میگردد. مکانیسم عمده این هورمون درپستانداران که سبب کاهش غلظت کلسیم و فسفر بدن میشود،ممانعت از تخریببافتهاي استخوانی و به عبارتی ممانعت از فراخوانی بافتهاي استخوانی است و این کار را با کاهش فعالیت استئوکلاستها و پایین آوردن دفع ادراري هیدروکسی پرولین انجام میدهد. اما روش دیگر عمل پاراتورمون تاثیرگذاشتن بر روي کلیه ها است،این هورمون سبب افزایش دفع ادراري فسفر و کلسیم میشود. این عمل فسفاتوریک کلسی تونین مرتبط با فزونی یافتن دفع ادراري آدنوزین مونوفسفات حلقوي است که فقط در دفع ادراري فسفرعملکردش تا حدودي مشابه با پاراتورمون است

اراتورمون یک هورمون پپتیدي ساده با وزن مولکولی 9500 است که از 84 اسید آمینه تشکیل شده و اسید آمینه هاي 34- 1 از جهت N –انتهایی در خواص و فعالیتهاي بیولوژیک این هورمون موثراند.پایین بودن سطح کلسیم سرم محرك ترشح این هورمون است وسبب افزایش پاراتورمون میشود و احتمالا این کار را از طریق افزایش تولید RNA ي پیامبر و کاهش تخریب داخل سلولی این هورمون انجام میدهد.در این بخش به برخی از اثرات بیولوژیکی این هورمون میپردازیم که در بالانس کلسیم بدن موثرند: الف) اثر مستقیم بر روي بافت استخوانی که باعث تخریب استخوان و آزادشدن کلسیم میشود،این وسیعترین عمل پاراتورمون در ارتباط با هموستاز کلسیم است. این چنین به نظر میرسد که این هورمون با افزایش حلالیت بخش معدنی استخوان (هیدروکسی آپاتیت) اثر خود را روي استخوان اعمال میکند و این عمل احتمالا با افزایش غلظت اسیدسیتریک و اسید لاکتیک دربافت استخوانی انجام میگیرد. همچنین براساس یکسري بررسی هاي انجام شدهظاهرا هورمون پاراتورمون قسمتی از نقش خود را از طریق عمل یک پروتئین واسط انجام میدهد. ب) اثر مستقیم بر روي کلیه ها که سریعترین عمل پاراتورمون بوده وبا افزایش بازجذب کلسیم از دفع آن جلوگیري میکند. اثر روي کلیه ها سبب افزایش دفع ادراري فسفر (فسفاتوري) از طریق کاهش جذب مجدد فسفات تصفیه شده گلومرولی در لوله هاي پروگزیمال میباشد،در نتیجه باعث کاهش سریع عیار سرمی فسفر و غیراشباع شدن مایعات سرمی بدن از فسفات کلسیم میشود که در این شرایط این ملح از استخوانها آزاد میگردد. علاوه براین با تاثیر بر روي لوله هاي دیستال باعث بازجذب 10 الی 20 درصدي کلسیم تصفیه شده گشته و لذا با کاهش دفع ادراري کلسیم سبب افزایش عیارسرمی آن می- شود.فعالیت این هورمون بر روي استخوان و کلیه وابسته به فعالیت آدنیل سیکلاز است. پ) اثر غیرمستقیم بر جذب کلسیم از روده توسط تحریک به افزایش سنتز کلسی تریول درکلیه ها که افزایش یافتن آن باعث بالا رفتن میزان جذب روده اي کلسیم میشود.این هورمونچون در تبدیل25- هیدروکسی ویتامین D به 25,1 دي هیدروکسی ویتامین D نقش دارد در نتیجه در جذب کلسیم از روده هم دخیل است اما اثرش را به علت فوق بشکل غیرمستقیم میگذارد. ویتامین D3 نیز با تاثیر روي گیرنده هاي روده اي خود موجب سنتز پروتئین ناقل کلسیم و درنتیجه جذب فعال و غیرفعال کلسیم از روده میشود و در استخوان هم تحریک فراوانی در تشکیل پروتئین توسط ویتامین Dمورد نیاز است. پروتئین وابسته به هورمون پاراتیروئید (rp PTH (نیز یک آمینواسید است که به مقادیر زیادي در غدد پستانی تولید و همراه شیردفع میشود و غلظت آن درشیر بسیار بالاتر از سرم است. در یک بررسی انجام شده بر روي ارتباط بین غلظت این آمینواسید در شیر و کلسیم تام شیرگاوها، محققین به این نتیجه رسیدند که rp PTH میتواند در انتقال کلسیم ازخون به داخل شیر دخیل باشد اما این یافته در سایر مطالعات روي گوسفند،گاو و موش تایید نشد. در بزها نیز تزریق PTH rp در ورید وداج منجربه تحریک ترشح کلسیم،فسفر و منیزیم به داخل شیر شد. در جفت هم کلسیم بطور فعال توسط ATPase پاسخ دهنده به rp PTH انتقال داده میشود. هیپوکلسمی هاي طولانی مدت منتج به هیپرتروفی غدد پاراتیروئید میشود اما غلظت منیزیوم نیز در ترشح پاراتورمون دخیل است و غلظت بسیار پایین این عنصر به مهار ترشح پاراتورمون می- انجامد ولی سنتزش ربطی به منیزیوم سرم ندارد.

مقدمه: تب مالت يكي از بيماريهاي عفوني مشترك بين انسان و حيوان بوده كه عمدتا از طريـق فـرآورده هـاي لبني آلوده به انسان منتقل ميشود. بيماري در انسان و دامها سبب زيانهاي فراوان اقتصادي و اجتمـاعي ميشـود. هدف از اين مطالعه بررسي نقش فرآورده هاي لبني غير بهداشتي در ايجاد بيمـاري در شهرسـتان بابـل در طـي سالهاي 1387 لغايت 1389 جهت تعيين گروههاي آسيب پذير و انتخاب راهكارهاي مناسب كنترلي بوده است. روش اجرا : اين پژوهش يك مطالعه توصيفي بوده كه با بررسي و تجزيه وتحليل 119پرونده بيمار شناسايي شده در معاونت بهداشتي بابل و تعيين نوع منبع احتمالي ايجاد آلودگي بر حسب جنس، شغلي و محل زندگي ... از فروردين 1387 لغايت اسفند 1389 صورت پذيرفته است. يافته ها: در مجموع 119 بيمار مورد بررسي قرار گرفتند كه 3.14 %ساكن شهر و 7.85 %ساكن روستا، 53 % مرد و 48 %زن بوده اند. از نظر توزيع شغلي بيماران به ترتيب فراواني عبارتند از: خانه دارها (42 ،(%دامدار به بيماري ايجاد منابع%). 1/7) دانشجو و%) 5/8) كارگر%)، 5/9) آزاد%)، 8/5) محصل%)، 13/5) كشاورز%)، 19) ترتيب فراواني عبارتند از : شير (2/36 ،(%پنير محلي (1/32 ،( %تماس با حيوانات (27 ،(% بستني( 3 ( %و خوردن گوشت گاو وگوسفند آلوده ( 3 ( % نتيجه گيري: در اين مطالعه مشخص شده اين بيماري در نقاط شهري و روستايي ودر تمام مشاغل وجود داشته با اين وجود فراواني آن در مناطق روستايي بيشتر مي باشد . با توجه به اينكه شير وپنير محلي بيشترين منابع ايجاد آلودگي مي باشند نقش مهم دسترسي به فراورده هاي لبني پاستوريزه و بهداشتي در كاهش ميزان شيوع اين بيماري مورد تاكيد ميباشد. اين امر نياز به آموزش در زمينه ارتقا فرهنگ تهيه،توزيع و مصرف درست موادغذايي بخصوص در مناطق روستايي و نيز اصلاح روند مراقبت بيماري در مناطق شهري را آشكار ميسازد.

تیامین نقش بسیار مهمی در متابولیسمانرژی دارد. این ویتامین به عنوانکوفاکتور در س کیل کربس نقش داشتهو از راه پنتوز فسفات نیز وظیفه خود رانیز انجام می دهد. اطلاعات کمی در رابطه
با میزان تیامین موجود در علوفه وجوددارد، اما غلات و محصولات فرعی آنها.) منابع خوبی از این ویتامین می باشد ) 9میزان ابقای تیامین در شکمبه گاوها باسطح مصرف آن در جیره متغیر بوده و
بستگی به سطح تیامین جیره های مصرفیدارد. بنابراین، این ویتامین در شکمبه ازبین می رود. در آزمایشی افزودن 20میلی گرم تیامین به صورت مونونیتراتتیامین هیچگونه تأثیری روی مقدار تیامین
موجود در روده نداشت ) 16 (. اما هنگامیکه مقدار 200 میلی گرم تیامین به جیرهاضافه شد، تقریبا نیمی از آن از تخریبشدن در شکمبه فرار کرده و به ابتدایروده کوچک رسید. علاوه بر تخریب
طبیعی تیامین در شکمبه توسط فعالیتم کیروبی، نوع م کیروب ها و مدت زمانفعالیت آنها و تولید مقادیر زیاد تیامینpH توسط م کیروفلور می تواند تحت تأثیرشکمبه قرار گیرد. باکتری های تولید کننده
اسید لاکت کی نیز می توانند آنالوگ تیامینرا تولید نمایند که می تواند با تیامین درهنگام جذب در بدن دام با آن رقابت نماید.

نقش تغذیه در جوجه درآوری شامل مجموعه ای از عوامل می باشد. بر خالف جنین پستانداران که یک منبع دائمی مواد مغذی از مادر را در اختیار دارد، توسعه و رشد طبیعی جنین مرغ کامال به مواد مغذی تخم مرغ وابسته است؛ این تامین مواد مغذی بستگی به تغذیه و متابولیسم مادر دارد که با رسوب در تخم مرغ تاثیر خود را اعمال می کند. وضعیت تغذیه ای مناسب مادر در انتقال به تخم مرغ بسیار مهم است، اگر تخم مرغ حاوی سطوح ناکافی، بیش از حد و یا عدم تعادل مواد مغذی باشد عواقب آن برای جنین کشنده خواهد بود. امروزه تاثیر تغذیه مادر برای بسیاری از محققین به اثبات رسیده است، بطوریکه توجه به برنامه های تغذیه ای و تهیه جیره هایی که منجر به حداکثر تولید و جوجه درآوری شود بسیار مهم بوده و سود آوری در ازای تعداد جوجه تولیدی بیشتر را در پی خواهد داشت؛ بنابراین مرغ های مادر باید از جیره هایی تغذیه شوند که دارای کلیه مواد مغذی مورد نیاز برای رشد جنین باشد. لذا هدف از این مقاله بررسی تاثیر ویتامین ها بر جوجه درآوری در مرغ مادر می باشد.