زبان خود را انتخاب کنید

مقاله علل حذف گاوهای شیری

علل حذف گاوهای شیری

 

خلاصه مطلب زمان مطالعه تاریخ گردآورند
در این مقاله به بررسی علل حذف اجباری در گاو شیری که منجر به کاهش طول عمر اقتصادی دام می شود می پردازیم. ۱۵ دقیقه ۱۴۰۰/۰۷/۰۷

مریم زمانی-کارشناس علوم دامی- در حال کسب تجربه در زمینه اطلاعات مرتبط با علوم و فناوری های دامپروری

 

خلاصه:

متوسط ​​عمر مفید در کشورهای دارای گاو شیری پرتولید تقریباً ۳ تا ۴ سال است. این بسیار کوتاهتر از طول عمر طبیعی گاوهای شیری است. دامداران به دلایل مربوط به سلامت ضعیف ، عدم باردار شدن یا بیماری های زمینه ای  اقدام به  حذف گاو می کنند. این دلایل ممکن است نشان دهنده کاهش رفاه دام باشد که منجر به کشتار می شود. بهبود مراقبت های بهداشتی ، مسکن و تغذیه باعث کاهش حذف اجباری مربوط به این دلایل رفاهی می شود.

طول عمر مفید گاوهای شیری را می توان از زمان اولین زایش تا مرگ تعریف کرد. به طور معمول ، گاوها در طول ۸۰ تا ۹۰ درصد از این زمان شیر تولید می کنند و زمان باقی مانده در دوره خشک برای آماده شدن برای زایش بعدی صرف می شود. طول عمر مفید گاوهای متوسط ​​در بیشتر صنایع لبنی توسعه یافته بین ۲.۵ تا ۴ سال است. گاوها برای اولین بار در ۲ سالگی زایش می کنند که طول عمر آنها از زمان تولد تا مرگ بین ۴.۵ تا ۶ سال است. با این حال ، طول عمر طبیعی گاوهای شیری تقریباً ۲۰ سال است. علاوه بر این ، پیشرفت در بهبود رفاه گاو ، تولید مثل و اصلاح ژنتیکی برای زندگی مولد در دهه های اخیر به طور قابل توجهی منجر به افزایش طول عمر تولید محصولات لبنی نشده است.

تقریباً ۱۰ تا ۱۵ درصد از گوساله های ماده شیری که زنده به دنیا می آیند و قصد تبدیل شدن به گاو را دارند ، به اولین زایش نمی رسند. بیماری و مرگ و میر در گوساله های گاو شیری پیش از شیر گرفته بر اساس شیوه های مختلف بهداشتی ، تغذیه و مدیریت و همچنین عوامل محیطی خلاصه شده است.

در این مقاله ، ما به طور مختصر عوامل خطر برای حذف ،که منجر به طول عمر مفید طولانی تر می شود را مرور می کنیم.  و همراه بخش های مختلف این مقاله به تشریح دستاورد های شرکت مدیران تحلیلگر سپاهان در پیاده سازی اطلاعات و استخراج نتایج همپای مقالات علمی می پردازیم .

بهره برداران و گاوداران با استفاده از نرم افزار مدیریت گله با ثبت روزانه اطلاعات دام ها از جمله ثبت تلقیح، فحلی، زایش، ویزیت های تولید مثلی ، خشکی،پروتکل های درمانی و …..امکان گزارش گیری از اطلاعات بر اساس  نیاز خود و درخواست کارشناسان مشاور برای بررسی وضعیت گله و تجزیه و تحلیل شرایط موجود گاوداری و بررسی چشم انداز گاوداری را خواهند داشت .

نرم افزار مدیریت گله گاو شیری دارای نرم افزار های جانبی از جمله نرم افزار ورم پستان و نرم افزار سم چینی و گزارش گیر رز می باشد  که در زیر به شرح بیشتر آن ها خواهیم پرداخت.

این شرکت در راستای  خدمت رسانی بهتر و به روز رسانی نرم افزار گزارش گیر رز آیتم مرکز دانلود ها را در نرم افزار مدیریت گله طراحی نموده که امکان دسترسی به آخرین گزارشات طراحی شده  شرکت را فراهم می آورد.

 

پارامترهای گزارش های تهیه  شده
نوع گله گاوداری شیری
دام زنده ۲۵۴۳
کل مولد ۱۳۵۳
کل شیری ۱۰۹۸
منطقه تهران

 

علل حذف :

گاوها یی که به موقع باردار می شوند ،ورم پستان یا جراحت ندارند،سالم هستند، به اندازه کافی شیر تولید وپستانک های مناسب     و سم و پاهای  سالم دارند حذف نمی شوند. علاوه بر دوشش معمولی روزانه ، این گونه گاوها در هر شیردهی چهار  رویداد دارند: (۱) تلقیح منجر به بارداری می شود ، (۲) تشخیص بارداری حاملگی را تأیید می کند ، (۳) خشک شدن باعث پایان شیردهی می شود ،و (۴) ) زایمان شروع به شیردهی جدید می کند.

حذف اختیاری به دلیل تولید شیر کم ، شرایط رفتاری و قیمت بازار یا به طور اجباری به دلیل  بیماری ، آسیب ، ناباروری یا مرگ رخ  می دهد .

خطر حذف با علل مختلف با مرحله شیردهی ، تولید شیر ، وضعیت تولید مثلی ، اندازه گله و فصل متفاوت است. مرگ و تولید مثل بیشترین موارد حذف  گاوها در اوایل و اواخر شیردهی بوده است.اوایل شیردهی یک دوره بحرانی برای حذف و سایر بیماری ها بود و این خطر با روزهای پس از زایمان برای تولید و تولید مثل ضعیف افزایش می یابد. حاملگی و تولید شیر بالا خطر حذف را کاهش می دهد .خطر حذف  برای  دام هایی که با مشکلات سلامتی در هنگام زایمان و عدم بارداری مجدد در دوران شیردهی مواجه هستند بیشتر است  .احتمال حذف  گاوهای مسن بیشتر است. بیشترین حذف با الگوی فصلی در  فصل در بهار و تابستان نشان داد .

عوامل خطر گاو و گله برای حذف به طور خلاصه به شرح زیر است:

ورم پستان یکی از شایع ترین و پرهزینه ترین بیماری ها در گاوهای شیری است. وقوع پستان در اوایل شیردهی بیشتر است ، اما ورم پستان  بالینی را می توان در کل دوران شیردهی مشاهده کرد. خطر روزانه  حذف  با دلیل اصلی “ورم پستان” به علت  ورم پستان بالینی منجر به حذف دام به علت ورم پستان می شود. ورم پستان بیماری است که بیشترین تأثیر را بر نابودی گله های شیری دارد. مطالعات بر روی داده های کشتارگاه ها گزارش داد که بین ۳ تا ۹ درصد از گاوهای شیری که  کشتار می شوند به علت ابتلا به ورم پستان بوده است ، گاوهای مبتلا به ورم پستان تحت بالینی شیر کمتری تولید می کنند و تعداد سلولهای بدنی (scc)بالاتر  دارند. گله هایی با میانگین SCC بالاتر و درصد بالاتری از( SCC)بالا جدید نرخ حذف گاو بیشتری دارند.

دامداران و بهره برداران با استفاده از نرم افزار ورم پستان امکان ثبت اطلاعات دام های مبتلا به ورم پستان را دارند و با ردیابی دام هایی که مکرر به ورم پستان  مبتلا می شوند  و لحاظ نمودن  سایر شرایط   گاو  در مورد ماندگاری یا حذف دام با آگاهی بیشتر تصمیم گیری می کنند.

نرم افزار ورم پستان :

در این نرم افزار با انتقال دام به بهار بند ورم پستان، ثبت تاریخ ورود ،  شماره بدن ، نوع تشخیص وکارتیه درگیر، نوع عارضه و درمان انجام شده و ترخیص دام پس از درمان از بهاربند ورم  اطلاعات کامل دام مبتلا در برنامه ثبت می شود.

در نرم افزار گزارش گیر رز و مرکز دانلود ها  گزارشات متنوع طراحی شده در مورد ورم پستان وجود دارد و بهره برداران به سهولت امکان استفاده از این گزارش ها را دارند.

 

گزارش ابتلا به ورم پستان بین دو تاریخ:

نمایش گزارش:

نمایش متنی گزارش:

*دستور گزارش : ابتلا به ورم پستان بین دو تاریخ

SELECT     *,

(SELECT     ZDATE

FROM          COWSTATUSVIEW

WHERE      SERIAL = M.SERIAL) AS ZDate,

(SELECT     milkamountsum

FROM          firstrec

WHERE      serial = m.serial AND milkperiod = m.milkperiod AND rdate =

(SELECT     MAX(rdate)

FROM          firstrec

WHERE      serial = m.serial AND milkperiod = m.milkperiod AND rdate < m.enterbahardate)) AS PrMilk,

(SELECT     milkamountsum

FROM          firstrec

WHERE      serial = m.serial AND milkperiod = m.milkperiod AND rdate =

(SELECT     MIN(rdate)

FROM          firstrec

WHERE      serial = m.serial AND milkperiod = m.milkperiod AND rdate > m.enterbahardate)) AS PoMilk

FROM         VisitM M INNER JOIN

VisitD D ON M.Serial = D.Serial   AND M.EnterBaharDate = D.EnterBaharDate

Where  M.EnterBaharDate between :min and :max

order by d.StartCureDate

 

بیماری های گاو های تازه زا مانند جفت ماندگی ، متریت ، جابجایی شیردان و کتوز بیشتر با دلیل حذف با  عنوان  “بیماری” هستند.جفت ماندگی وضعیتی است که در آن تمام یا قسمتی از جفت در مدت ۱۲ ساعت پس از زایمان به رحم متصل می ماند.جفت باقی مانده به عنوان یک عامل خطر برای متریت گزارش شده است .، که منجر به اثرات منفی بر عملکرد باروری می شود و بنابراین به طور غیر مستقیم با افزایش حذف ارتباط دارد.

متریت التهاب دیواره رحم است که در اثر عفونت های باکتریایی در ۲۱ روز پس از زایمان ایجاد می شود. اگرچه متریت ممکن است فقط باعث کاهش کوتاه مدت تولید شیر شود ، اما باعث افزایش روزهای باز (روزهای بین  زایش و اولین تلقیح ) و درنتیجه بارداری  می شود. این ارتباط با تولید شیر کمتر و تولید مثل ناکارآمد ممکن است منجر به حذف بیشتر در گاوهای شیری شود. گاوهای مبتلا به متریت هنگام مقایسه با گاوهای بدون متریت خطر بیشتری برای حذف دارند.

گزارش تست اولیه جفت ماندگی:

تصویر گزارش

نمایش متنی گزارش:

ردیف بدن بهاربند نحوه تولد روزهای شیردهی وضعیت زایمان نتیجه معاینه
تاریخ خروج جفت خروج جفت
شیری
۱ ۰۰۰۶۷ ۸ تک قلو ۲۱۵ بدون کمک      
               
۲ ۰۰۱۷۷ ۲۹ تک قلو ۴۱۸ بدون کمک      
                 
۳ ۰۰۲۵۲ ۲۸ تک قلو ۱۷۳        
                 
۴ ۰۰۲۵۵ ۲۹ تک قلو ۴۹۳ بدون کمک      
                 
۵ ۰۰۳۵۰ ۸ تک قلو ۲۰۶ بدون کمک      
                 

 

دستور گزارش:تست اولیه جفت ماندگی

SELECT     Ma.Serial, Ma.Body, Ma.BodyRepeate, Za.ZDate, CowStatusView.SickStatus,

CowStatusView.MilkAmountSum, CowStatusView.BCode, CowStatusView.CowKind ,

, CowStatusView.MilkAmountSumDate, CONVERT(Int, CONVERT(DateTime, :EngDate)  – Za.EngZDate) AS DisZ,

Za.Zsituation, Za.BrithKind, Za.ZComment, Za.JOutDate, Za.JOutTime, Za.JOutComment

FROM         Main Ma INNER JOIN

Zayesh Za ON Ma.Serial = Za.Serial AND Ma.MilkPeriod = Za.MilkPeriod + 1  INNER JOIN

CowStatusView ON Ma.Serial = CowStatusView.Serial

WHERE     (Ma.Sex = ماده’ ‘) AND (Ma.ExistCode =0) AND

SELECT     COUNT(*)))

FROM         CaseHistory ca

WHERE     Ma.Serial = Serial AND MilkPeriod = Ma.MilkPeriod) = 0) AND

SELECT     COUNT(*)

FROM         Talghih

WHERE     Ma.Serial = Serial  AND MilkPeriod = Ma.MilkPeriod) = 0) AND

((CONVERT(Int, CONVERT(DateTime, :EngDate) – Za.EngZDate) > :DisInfoVisitDoc)

order by   ma.body

عدم تامین جیره مناسب  در دوره انتظار زایش با ناتوانی در برآوردن تقاضای انرژی زیاد  برای تولید شیر مشخص می شود که منجر به تعادل منفی انرژی و افزایش خطر کتوز می شود. کتوز با افزایش خطر حذف گاوهای  که چندقلو  زایش کرده اند همراه بود .

تب شیر یا هیپوکلسمی یک بیماری حاملگی است که از نظر بالینی یا تحت بالینی بروز می کند. سطوح پایین کلسیم خون نشان دهنده تب شیر است. مشاهده شده  که گاوهای مبتلا به تب شیر در مقایسه با گاوهایی که مبتلا به تب شیر نیستند ، بیشتر در معرض خطر  حذف قرار می گیرند. مشخص شده که تب شیر موثرترین بیماری مرتبط با خطر حذف در ۱۲۰ روز اول دوران شیردهی است. خطر حذف گاوها با تب شیر به ویژه هنگامی که گاو قادر به ایستادن نیست ، بالا است .

جابجایی شیردان  با حرکت شیردان از موقعیت طبیعی آن در سمت راست شکم  به سمت چپ در گاو مشخص می شود. مطالعات انجام شده در دهه ۱۹۹۰ نشان می دهد که جابجایی شیردان بعد از اختلالات تولید مثل ، مهمترین دلیل حذف است مطالعات اخیر نشان داد که اگرچه  میزان شیوع جابجایی شیردان  پایین می باشد ، اما دومین بیماری متابولیک تعیین کننده برای حذف و بعد از ورم پستان و کتوز می باشد. گاوهایی که  دچار جابجایی شیردان  بودند اغلب دارای خطر بالایی برای حذف هستند

لنگش  یا راه رفتن غیر عادی یا وضعیت غیر طبیعی  ایستادن گاو است که معمولاً در نتیجه اختلال عملکرد سیستم حرکتی است. لنگش به دلیل تأثیر منفی بر بازده تولید مثل و تولید شیر گاوهای شیری شناخته می شود و اغلب دلیلی برای حذف گله های شیری است با این حال ، برخی از مطالعات رابطه ای بین لنگش و حذف پیدا نکردند. گزارش شده که ۱۸ درصد از گاوهای شیری که حذف شدند دارای لنگش بودند.لنگش  باعث کاهش مصرف ماده خشک و تولید شیر می شود علاوه بر این ، گاوهای دارای لنگش نشانه های  فحلی را کمتر بروز می دهند یا از سوار شدن توسط سایر گاوها جلوگیری می کنند ، در نتیجه پیامدهای ضعیف باروری در پی خواهند داشت. این دلایل ، با مدیریت وهزینه های مربوط به  سم چینی گاوها ، دامدار را تحت تأثیر قرار می دهد تا گاوهای لنگ را حذف کند.

نرم افزار سم چینی :

 

 

با نرم افزار سم چینی  کاربر امکان ثبت اطلاعات سم چینی  دام ها بر اساس شماره بدن دام ،تاریخ سم چینی، پروتکل های ، ناحیه درگیر سم و درمان های انجام گرفته را دارد و با تهیه گزارش دوره ای از اطلاعات دام ها لیست دام هایی که باید سم چینی  شوند تهیه می شود  و امکان چک دوره ای گله از نظر بهداشت سم  فراهم می شود .

حاملگی خطر حذف را تا حد زیادی کاهش می دهد . گاوهای غیر آبستن ، چهار برابر بیشتر از گاوهای آبستن در خطر حذف هستند. بارداری منجر به زایمان می شود که منجر به شیردهی مجدد و گوساله می شود. در نتیجه گزارش شده که هر چه مدت بارداری بیشتر باشد ، ارزش اقتصادی گاو باردار در مقایسه با گاو غیر باردار در همان مرحله شیردهی بیشتر است. خطر سقط جنین برای عدم بارداری با مرحله شیردهی افزایش می یابد . معمولاً گاوهایی که به دلایل باروری حذف می شوند ، گاوهایی هستند که فاصله بیشتری تا اولین تلقیح ، تعداد تلقیح بیشتر در هر باروری و افزایش روزهای باز دارند  معمولاً عدم بارداری با چندین اختلال قبلی مانند دوقلوی زایی ، سخت زایی ، متریت و جفت ماندگی مرتبط است. عدم بارداری نیز می تواند به عوامل مدیریتی مانند کاهش حرارت ناکافی ، تشخیص ضعیف فحلی و نمره پایین وضعیت بدن مربوط باشد. گاوهایی که دارای دوقلوها بودند نرخ حذف بالاتری نسبت به گاوهای تک قلو داشتند . خطر حذف در گاوداری برای گاوهایی که مشکل زایمان بیشتری داشتند ، یا گوساله نر به دنیا آوردند و یا سن دام در اولین آبستنی پایین بوده یا روزهای باز بیشتری داشتند افزایش یافت. گاوهای موجود در گله هایی که از برنامه همزمان سازی استفاده می کردند ، نسبت به گله هایی که از برنامه همزمان سازی استفاده نمی کردند ، خطر حذف کمتری داشتند .

تولید شیر پایین یک عامل خطر مهم برای حذف است. برای حفظ یا بهبود بهره وری گله ، دامداران تصمیم گیری می کنند که گاوهایی را که زیر یک آستانه  شیر تولید می کنند را حذف  و گاوهایی با تولید بیشتر جایگزین کنند. گزارش دادند که حذف  کردن نسبت به  افت تولید شیر از ۱۷ درصد در سال ۱۹۸۱ به ۴ درصد در سال ۱۹۹۴ کاهش‌یافته است. تولید بیشتر شیر ، اثر محافظتی در برابر حذف دارد. تولید شیر بیشتر با خطر نسبی پایین تر حذف همراه بود . گزارش ها نشان داده اند که انتخاب بیش از  از حد بر اساس تولید شیر ممکن است خطر بیماری ، جراحت و ناباروری را در گاوهای پر تولید افزایش دهد. این امر عمدتا به این واقعیت مربوط می شود که گاوهای پر تولید بیشتر از گاوهای کم تولید مستعد ابتلا به بیماری هستند ، که در نهایت ممکن است بر خطر حذف بر اثر عوامل دیگری به جز تولید شیر تأثیر بگذارد.

گزارش کاهش شیر دام ها:

تصویر گزارش

نمایش متنی گزارش

شیر قدیم شیر جدید اسکور فاصله از تلقیح فاصله از زایش مقدار افت شیر درصد افت شیر بهاربند بدن ردیف
۳۱ ۳ ۱.۵ ۰ ۳۵ ۲۸.۰۰ ۹۰.۳۲   ۰۰۲۸۸ ۱
۴۹.۶ ۳۶.۲ ۳ ۲۹۷ ۳۸۳ ۱۳.۴۰ ۲۷.۰۲ ۱ ۰۷۲۷۱ ۲
۴۴ ۳۲.۲ ۳ ۴۲۹ ۴۸۱ ۱۱.۸۰ ۲۶.۸۲ ۱ ۰۷۵۷۵ ۳
۴۳.۴ ۳۴.۴ ۲.۷۵ ۴۸۶ ۵۷۱ ۹.۰۰ ۲۰.۷۴ ۱ ۰۰۱۲۷ ۴
۵۴ ۴۳.۲ ۲.۷۵ ۰ ۳۸۷ ۱۰.۸۰ ۲۰.۰۰ ۱ ۰۶۵۱۸ ۵
۴۲ ۳۴.۲ ۳.۲۵ ۳۱۳ ۳۸۵ ۷.۸۰ ۱۸.۵۷ ۱ ۰۰۲۱۳ ۶
۴۵ ۳۷.۲ ۲.۷۵ ۰ ۴۱۳ ۷.۸۰ ۱۷.۳۳ ۱ ۰۰۷۸۶ ۷

 

*دستور گزارش: کاهش شیر دام ها :

 

drop view a

~

CREATE View a as

SELECT     cs.Serial, (rec.MilkAmountSum – cs.MilkAmountSum) / rec.MilkAmountSum * 100 AS per, cs.Body, cs.MilkPeriod, cs.MilkAmountSum,

rec.MilkAmountSum AS milkfirst, cs.DisZ, cs.DisT, cs.BodyScore, rec.MilkAmountSum – cs.MilkAmountSum AS difmilk, cs.BCode

FROM         dbo.CowStatusView cs INNER JOIN

dbo.FirstRec rec ON cs.Serial = rec.Serial AND cs.MilkAmountSumDate <> rec.RDate

WHERE     (rec.RDate = :Date1) AND ((rec.MilkAmountSum – cs.MilkAmountSum) / rec.MilkAmountSum * 100 > :oftper)

AND (rec.MilkAmountSum – cs.MilkAmountSum > :oft)

+

SELECT * from a order by bcode,per desc

صفات تیپ و ظاهر دام بر خطر  حذف تأثیر می گذارد . ترکیب صحیح عمق پستان ، اتصال جلوی پستان ، محل و نحوه قرار گرفتن پستانک های  جلو و عقب در مورد حذف گاوهای جرسی موثر بوده اند .همچنین گاوهایی با ضرایب همخون بیشتر از ۱۰ درصد نسبت به حیواناتی که ضرایب همخونی آنها کمتر از ۵ درصد است ، کمی بیشتر در معرض خطر حذف قرار می گیرند.

عواملی دیگری در اوایل زندگی گاو ماده قبل از اولین زایمان وجود دارد که بر طول عمر مفید او تأثیر می گذارد. به عنوان مثال ، رشد گوساله با بهره وری مادام العمر همراه است .استرس گرمایی در اواخر بارداری در گاوها بر عملکرد مادر و گوساله او تأثیر منفی می گذارد . و منجر به طول عمر کوتاه تر می شود.  محیط در زمان تلقیح  بر عملکرد مادام العمر موثراست .

متغیرهای سطح بالا ی گله مانند طراحی تاسیسات ، اندازه گله ، تولید ارگانیک و نیروی کار نیز بر خطر حذف تأثیر می گذارد. به عنوان مثال ، گله هایی با تعداد گاو کمتر به ازای هر کارگر و درصد بیشتری از نیروی کار که توسط اعضای خانواده تأمین می شود ، دارای خطر کمتری برای حذف  غیر ارادی گاوها هستند. مشخص شد که گاوهای پرتولید در گله ها با پنکه ، آبپاش ، غرفه های آخور خود قفل کننده ، ریل های لمسی خطر کمتری نسبت به گاوهای موجود در گله های بدون چنین امکاناتی دارند. سه بار دوشش در روز  و استفاده از یک جیره رشد سفارشی تلیسه منجر به افزایش حذف اجباری شد.

 

گزارش حذف مولد از تاریخ ۰۱/۰۶/۱۳۹۹ تا ۳۰/۰۷/۱۳۹۹:

تصویر گزارش

نمایش متنی گزارش:

 

 

* دستور گزارش حذف مولد از تاریخ تا تاریخ :

Select  serial  as [ سریال ],milkperiod as[ شکم],barcod as  [ بارکد],DResGroup as [گروه حذف],DRes  as[ دلیل حذف],IsDiemergency as [ نوع حذف],DDate as [تاریخ حذف]

Frome   main

Where     (Exist<> N ‘ موجود’   )  And (D Date Between  :a   and  :b ) and ( milkperiod   between  :c  and :d)

نتیجه گیری:

طول عمر مفید گاوهای شیری در درجه اول با دلایل حذف که نشان دهنده کاهش سلامت و رفاه منجر به از بین رفتن است تعیین می شود ، اما با عوامل دیگری مانند عرضه تلیسه های شیری اصلاح ن‍ژاد شده نیز وابسته است  و همچنین بهبود سلامت ، سازگاری و باروری باعث کاهش حذف اجباری می شود و امکان تصمیم گیری بیشتر در مورد گاوها با عملکرد سالم را فراهم می کند.

 

منبع:

Review: Overview of factors affecting productive lifespan of dairy cows

(مروری بر عوامل موثر بر طول عمر مفید گاوهای شیری )

Animal

Volume 14, Supplement 1, 2020, Pages s155-s164

Review: Overview of factors affecting productive lifespan of dairy cows

A.De Vries1M.I.Marcondes12

A.De Vries1M.I.Marcondes12

۱

Department of Animal Sciences, University of Florida, Gainesville, FL 32611, USA

۲

Department of Animal Science, Viçosa Federal University, Viçosa, MG 36570-900, Brazil

Available online 7 December 2020.