زبان خود را انتخاب کنید

تعیین مناسب ترین سن جایگزینی گاوهای شیری

تعیین مناسب ترین سن جایگزینی گاوهای شیری

 

خلاصه مطلب زمان مطالعه تاریخ گردآورنده
در این مقاله  به تعیین مناسب ترین سن جایگزینی گاو شیری در گله می پردازیم. ۱۵دقیقه ۱۴۰۰/۰۸/۰۵ مریم زمانی-کارشناس علوم دامی درحال کسب تجربه در زمینه اطلاعات مرتبط با علوم وفناوری های دام‍‍‍‍پروری

 

هدف از این مطالعه تعیین مناسب ترین زمان جایگزین گاوهای شیری می باشد.

یکی از مهمترین تصمیم های مدیریتی موثر بر سود دامداری جایگزینی به موقع گاو شیری با تلیسه جوان است.

اساس تصمیم گیری برای جایگزین کردن یک گاو شیری که چندین دوره شیردهی در گله تولید می نماید با یک تلیسه  جایگزین مقایسه ارزش حال این دو گزینه است به طوری که اگر ارزش حال انتظاری گاو شیری موجود در گله از یک تلیسه کمتر شود تصمیم به جایگزینی گرفته می شود در غیر این صورت گاو شیری حداقل یک دوره دیگر در گله باقی خواهد ماند تا ابتدای دوره بعد برای آن تصمیم‌گیری شود.

حذف اختیاری گاوها و تلقیح به موقع  دو تصمیم مدیریتی مهم و تاثیرگذار در صنعت پرورش گاو شیری می باشد که در فرآیند سودآوری گله نقش دارند. تصمیم برای حذف اختیاری چالش بزرگی برای مدیران گله های گاوشیری بوده و تاثیر مهمی بر عملکرد اقتصادی گله دارد تصمیم صحیح برای جایگزین گاوهای حذفی به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل موثر روی سود دامداری شناخته می شود.این تصمیم ها به طور مستقیم تحت تاثیر نوسانات قیمت شیر، قیمت دام کشتار شده و هزینه های جایگزینی قرار می گیرد. در ایران بیشتر تصمیمات  حذف مبتنی بر روش های شهودی است در صورتی که اگر تصمیم جایگزینی و حذف بهینه نباشد یعنی گاوها زودتر یا دیرتر از موعد بهینه حذف شوند سودآوری گله کاهش می یابد. پیشرفت اقتصادی گله تنها با افزایش تولید شیر امکان پذیر نیست، به طوری که هر چه دام ماندگاری بیشتری در گله داشته باشد سود بیشتری عاید دامدار می کند.

نتایج برخی گزارشات نشان داده است که نگهداری گاوهای شیری پرتولید تا شکم هشتم توجیه اقتصادی داشته و نگهداری گاوهای کم تولید و متوسط تولید توصیه نمی شود.

بر اساس نتایج در گروه کم تولید و متوسط تولید ارزش حال دام تا شکم ششم  افزایش یافته و سپس روند کاهشی به خود می‌گیرد در گروه پر تولید ارزش حال تا شکم چهارم افزایش یافت و سپس روند کاهشی به خود می‌گیرد با افزایش فاصله زایش ارزش حال کاهش می یابد ولی تصمیم بهینه در هر سطح تولیدی برای فاصله های مختلف  زایش یکسان است. ملاحظه می شود با بالا رفتن تعداد شکم (مسن تر شدن  دام) مقدار حذف بیشتر می شود.

یکی از معیارهای اساسی در برآورد ارزش حال مرتب کردن دام‌ها موجود در گله بر اساس درآمد و هزینه آینده شان می باشد که با توجه به مقادیر تصمیم به حذف یا حفظ گاو گرفته می شود. به طوری که بدون توجه به ارزش حال گاوها زودتر یا دیرتر از موعد بهینه حذف می شود که این امر  منجر به کاهش سودآوری  گله می شود. ارزش حال انتظاری از کل درآمدها و هزینه‌ها در ادامه شیردهی و در شیردهی های بعدی و نیز درآمدها و هزینه‌ها ی دام جایگزین حاصل می‌شود.

متوسط عمر بهینه گله( فاصله زمانی بین اولین زایش تا حذف) به صورت پایه ۴.۷۵ سال برآورد شده است. که منعکس‌کننده مقاومت گاو در برابر حذف اختیاری و غیر اختیاری است. لازم به ذکر است بالا رفتن عمر گله به مفهوم نگهداری طولانی تر حیوانات در گله است میانگین عمر گله تابعی از درصد حذف و جایگزینی سالانه بوده و تا زمانی که ترکیب گله ثابت باشد بدون تغییر می ماند. میانگین عمر بهینه بر حسب سال از تقسیم تعداد گاو شیری بر تعداد تلیسه جایگزین شده در سال حاصل می‌شود .به کارگیری استراتژی بهینه جایگزینی و  حذف با سن بالاتر از سن  بهینه  منجر به افزایش سودآوری واحد گاوداری می شود .افزایش عمر بهینه سبب افزایش فرصت‌های حذف اختیاری و در نتیجه افزایش شدت انتخاب و نیز باعث کاهش هزینه‌های سالانه جایگزینی به ازای هر راس گاو در سال و افزایش میانگین تولید گله از طریق افزایش نسبت  گاو های مولد  در رده های  سنی بالاتر خواهد شد

نرخ جایگزینی سالیانه بهینه که معکوس سن متوسطه بهینه گله می باشد و برابر مجموع نرخ حذف اختیاری و غیر اختیاری است .در این بررسی به صورت پایه ۲۱% برآورد شده است

تصمیمات بهینه جایگزینی به طور مستقیم تحت تاثیر نوسانات قیمت شیر و هزینه جایگزینی قرار دارد که در ایران این نوسانات از هماهنگ نبودن مبلغ قیمت های ورودی و خروجی و نیز تورم ناشی می‌شود به طوری که گاوداری‌های صنعتی دلایل اصلی عدم سوددهی شان را در ناپایداری قیمت شیر و نبود توازن در قیمت شیر و هزینه های تولید آن گزارش کرده اند.علاوه بر این سیاست واردات گوشت ارزان منجر به کاهش ارزش کشتاری گاو های حذفی می شود که این مسئله هم زمان با قیمت  بالای تلیسه جایگزین  همراه است. نرخ  بالای جایگزین تلیسه  سبب می‌شود که اولاً دامدار از یکی از مهم ترین منابع درآمدی  که همان فروش تلیسه مازاد است محروم می شود .ثانیاً با افزایش نرخ جایگزینی در گله میانگین سن گله کاهش می‌یابد و اکثر گاو ها قبل از اینکه به حداکثر توان تولید خود برسند حذف می‌شود .ثالثا فروش تلیسه آبستن مازاد  اغلب در سن ۲۲ تا ۲۴ ماهگی زمانی که ۵ تا ۷ ماهه آبستن هستند اتفاق می‌افتد بنابراین اگر دامدار مجبور به جایگزینی دام شود نه تنها درآمد حاصل نمی‌شود بلکه تا هنگام زایش باید آن را  در گله نگهداری نماید که مستلزم هزینه زیادی خواهد بود.

پارامترهای گزارش تهیه شده
نوع گله گاوداری شیری
دام زنده ۸۰۰
کل مولد ۳۵۸
کل شیری ۳۳۳
منطقه استان تهران

دامدار با  استفاده از نرم افزار  قیمت تمام شده  ( گاو شیری و دام سبک) شرکت مدیران تحلیل گر سپاهان می تواند با انتقال اطلاعات گله از برنامه مدیریت گله و اطلاعات مالی دامداری از بخش حسابداری در این نرم افزار قیمت تمام شده واحد خود را در بازه زمانی دلخواه  محاسبه نماید.

 

نرم افزار قیمت تمام شده :

اطلاعات مالی مورد نیاز برای ثبت در این برنامه  شامل موارد زیر می باشد.:

قیمت دام های حذف شده در دوره،  قیمت دام های خریداری و انتقالی در دوره ، هزینه ها در دوره  شامل هزینه های (کار ،مواد و سربار) و  ارزش منصفانه دام نر و ثبت تناژ شیر در  دوره است.

و پس از محاسبه قیمت تمام شده شاخص های مهم و مدیریتی مانند:

قیمت تمام شده شیر،قیمت تمام شده رشد، کل ارزش نوزاد، توقف گوساله، توقف شیر، جمع سقط ، جمع مرده زایی،جنین پایان دوره، جنین فروخته شده ،هزینه استهلاک دام نر، هزینه توقف تولید گاو نر و ……را محاسبه می نماید.

در مراحل محاسبه  قیمت تمام شده  اگر در ثبت اطلاعات دام ها در برنامه مدیریت گله اشتباه وجود داشته باشد این نرم افزار لیست اشکالات با شرح مشکل و پیشنهاد اصلاح  را برای کاربر نمایش می دهد.و پس از رفع خطا و بارگذاری مجدد اطلاعات، امکان محاسبه قیمت تمام شده وجود دارد.

در این نرم افزار  آیتم های متنوعی از جمله  : نمایش دامروزهای دوره ، نمایش مقادیر فرم ها،کاردکس دوره دام ها  و کاردکس کلی دام ها و خالص ارزش اقتصادی خلق شده در دوره طراحی شده است و به کاربر امکان بررسی دقیق وضعیت آماری  و مالی هر دام در گله  در دوره های مختلف را می دهد .

به عنوان نمونه در کاردکس کلی دام ها اطلاعات آماری مانند: ( سریال، شماره دام، تاریخ تولد، جنسیت ، موجودیت، آخرین وضعیت دام،  شکم، وضعیت آبستنی تاریخ حذف و……)و اطلاعات مالی از جمله (قیمت بدو تولد، جمع قیمت تمام شده، تعداد روز استهلاک،ارزش دفتری،تعداد سال استهلاک،درصد ارزش اسقاط و…..)برای هر دام در دوره های مختلف قابل رویت و بررسی می باشد.

در آیتم گزارش های این نرم افزار گزارش های متنوعی در زمینه مالی و آماری گله را در دسترس کاربر قرار می دهد .

گزارش: ارزش دام ها به تفکیک گروه در پایان دوره:

 

دستور گزارش:

Declare @SDate char(10)

Declare @EDate char(10)

Declare @CirCode char(10)

Declare @EEDate datetime

Select @EEDate=dbo.f2e(EDate),@SDate=SDate,@EDate=EDate,@CirCode=CirCode

From CirCuit where EDate=:EDate

select *,

(Select Dbo.AvgAge(a.SumAge,case when a.NInGroup=0 then 1 else a.NInGroup end)) as ‘AvgAge’ from

(select PName,EPName,

IsNull((case when Cp.EPName in (‘CowMilk’,’Bdry’,’BtellP’,’BTellU90Np’,’BTellU90′,’BTellPU210′,’BTell3To9′)

then

(Select Count(*) From cardexF where EPName=CP.EPName and (CirCode=@CirCode and IsNull(RegCirCode,0)<=@CirCode)

and Exist=’موجود’ Group by EPName)

else

(Select Count(*) From cardexM where EPName=CP.EPName and (CirCode=@CirCode and IsNull(RegCirCode,0)<=@CirCode)

and Exist=’موجود’ Group by EPName)

end),0)

as NInGroup,

(Select (SumAvg) From CirRep where EPName=CP.EPName and CirCode=@CirCode) as ‘SumAge’,

(Select ExistPrice  From CirRep where EPName=CP.EPname and CirCode=@CirCode) as ‘SumFSCost’,

WNum,@EDate as ‘EDate’,@SDate as ‘SDate’ ,

(Case When EPName in (‘CowMilk’,’Bdry’,’BtellP’,’BmaleNar’) then ‘مولد’ Else ‘غیرمولد’ end) As gr,

(Case When EPName=’CowMilk’ then ‘S1’ Else case when EPname in (‘Bdry’,’BtellP’,’BmaleNar’)

 then ‘S2’ else (Case when (EPName in (‘BTellU90Np’,’BTellU90′,’BTellPU210′,’BTell3To9′) )

then ‘S3’ else ‘S4’  end)  end end) As Roshd

From CirProduct CP where CirCode=@CirCode

)a

order by gr desc ,Roshd,PName Desc

نمایش متنی گزارش:

منابع

  • برگرفته از: مقاله تعیین مناسب ترین سن جایگزینی گاوهای شیری استان اردبیل با استفاده از برنامه ریزی پویای احتمالی ، سال ارايه1395

نویسندگان :رضا سید شریفی ،سهیلا نورمحمدی، نعمت هدایت ایوریق و سیما ساورسفلی