 ضدعفونی کردن با مواد غیر شیمیایی

• عوامل مکانیکی • عوامل طبیعی نور حرارت سرما فیلتراسیون (صاف نمودن) ته نشین شدن (Sedimentation( زمان شیره معدی آنتی بیوتیک ها

 ضدعفونی کردن با مواد شیمیایی

عوامل مکانیکی • اثر این عوامل بیشتر آسان نمودن کار مواد ضدعفونی کننده است و عبارتند از: جارو کردن برس کشیدن پاک کردن و زدودن خاک استعمال آب تحت فشار • پس از نظافت، انتقال مواد آلوده به محل دور دست برای سوزاندن و یا دفن اصولی آنها • ضرورت استفاده از مواد ضدعفونی کننده پس از عوامل مکانیکی پیشگیری از عفونت

عوامل طبیعی

1 -نور: • خاصیت میکروب کشی نور به واسطه اشعه ماوراء بنفش است • اثر از بین بردن میکروب ها سطحی است • تاثیر ضدعفونی کنندگی نور خیلی کند است 2 -حرارت: • عاملی کشنده برای اکثر میکروارگانیسم ها از جمله انگل ها حرارت در توده کود پاستوریزاسیون شیر سوزاندن لاشه بیمار شعله دادن جایگاه دام3 -سرما: • سبب از بین رفتن میکروارگانیسم نمی شود اما فعالیت آن را کاهش می دهد • اگر سرما همراه با رطوبت باشد شرایط مطلوب برای رشد 4 -فیلتراسیون (صاف نمودن): • این روش از لحاظ پیشگیری بیماری ها چندان موثر نیست • افزودن مواد شیمیایی برای تصفیه آب ضروری است5 -ته نشین شدن (Sedimentation:( • یک روش طبیعی برای صاف شدن آب • رسوب بسیاری از میکروارگانیسم ها • در مورد حوضچه ها و استخرها روش مناسبی نیست زیرا احتمال ورود مجدد عوامل عفونی وجود دارد و در نتیجه آلودگی آن بالا است 6 -زمان: • نسبت زمان مورد نیاز متفاوت است • در مواردی سالها زمان نیاز است تا میکروارگانیسم از بین برود

در گذشته از روش های نمک زدن، دود دادن، بکار بردن روغن های خوشبو و سرکه برای کاهش شدت فساد در بافت های حیوانی و گیاهی استفاده می شد  از اوایل قرن نوزدهم استفاده از مواد ضدعفونی کننده بدون تشخیص میکروب آغاز شد • استفاده تجربی از آب آهک در جایگاه و سوزاندن زخم تازه با نیترات نقره اثرات تاثیرگذاری داشت  با تحقیقاتی که توسط دانشمندان انجام گرفت موفق به ساخت مواد ضدعفونی کننده قوی و واکسن های موثر شدند

 مواد گندزدا یا ضدعفونی کننده (Disinfectants(

• موادی که سبب از بین رفتن اجرام مولدبیماری و فساد می شوند و همچنین بر روی بعضی از سموم میکروب ها و ناقلین باکتری ها موثرند

• نقش مهم این مواد در کاهش حدت بیماریزایی و انتشار عفونت

• دارای خاصیت اختصاصی میکروب کشی  مواد آنتی سپتیک (Antiseptic(

• این مواد همانند ضدعفونی کننده ها هستند اما برای پیشگیری از عفونت نیز بکار می روند

• استفاده معمولا قبل از عملیات جراحی ضدعفونی کردن ناحیهبرای جلوگیری از ورود میکروبها از شکاف ایجاد شده

 مواد کشنده اجرام

• مواد کشنده باکتری (Bactericide (و مواد کشنده ویروس (Viricide (و کلمات مشابه به معنی ضدعفونی کننده هایی هستند که روی اجرام خاص موثرند

 مواد ضد بو (Deodorant(

• موادی که دارای خاصیت از بین بردن بو می باشند

• از طریق ترکیب مواد شیمیایی با بو و تولید مواد جدید بدون بو مثلا استفاده از فرم آلدئیدبرای ازبین بردن بوی مدفوع

 مواد پاک کننده (Detergent(

• نداشتن اثر خوب از نظر ضدعفونی کردن

• پاک کردن مواد چربی از سطح ظروف بخصوص وسایل شیردوشی داشتن خاصیت زدودن چربی

• داشتن اثر بسیار ضعیف روی باکتریهای گرم منفی، هاگ باکتری ها و ویروسها

فرايند حذف عوامل بیماری زای عفونی با استفاده از روشهای شیمیایی یا فیزیکی است. ضدعفونی یا گندزدایی به معنی عمومی مبارزه با بیماری های واگیردار و عوامل ایجاد کنندة آنها است.
در شرایطی که بیماری بروز نکرده است میتوان از ضدعفونیکننده ها برای جلوگیری از انتشار آن استفاده نمود. ضدعفونی و قرنطینه اولین و مؤثرترین روش مدیریت کنترل بهداشتی در گله در برابر بیماریهااست. ضدعفونی در مقایسه با روشهای درمان دارویی نیاز به هزینة کمتری داشته و از نظر بهداشت عمومی و بهداشت گله عوارض سوء کمتری خواهد داشت. عوامل یا مواد مورد استفاده براي عمل ضدعفونی را ضدعفونیکنندهمی نامند.
مواد ضدعفونی کنندة مورد استفاده در صنعت دامپروری از نظر کلی به دو دسته تقسیم میشوند:
الف( ضدعفونی کنندههای فیزیکی
عوامل فیزیکی متعددی به صورت طبیعی یا مصنوعی میتوانند در دامداری به عنوان ضدعفونی کننده عمل نمایند؛ از جمله نور، گرما، سرما و خشکی که مهم ترین آنها نور خورشید است؛ خاصیت ضدعفونی نور خورشید به واسطة داشتن اشعۀ ماوراي بنفش است. جریان هوای مناسب برای اثربخشی بیشتر این عوامل فیزیکی مفید است

ب( ضدعفونی کننده های شیمیایی اين دسته از مواد که به عنوان ضدعفونی کننده در صنعت دامپروری به کار می رود، از نظر سازوكار عمل و نوع ترکیب شیمیایی، تقسیم بندی های مختلفی دارند. از این دسته می توان از بنزالکونیوم کلراید، ترکیبات یددار )بتادین، تنتورید و لوگل(، ستریمید سی )ساولن(، آهک، فرمالین، مایکوجرم و موارد مشابه آن نام برد.
مواد شیمیایی در دو گروه طبقه بندی میشوند:
١ گندزداها 1: از این مواد برای از بین بردن عوامل بیماری زا در سطوح غير زنده، ابزار، تجهيزات و تأسيساتاستفاده مي شود.
٢ ضدعفونی کننده ها)آنتي سپت كي( 2: از این مواد برای از بین بردن عوامل بیماری زای موجود در بافت هایبدن میزبان یا مبارزه با انگلهایخارجی روی بدن دامهااستفاده می شود.