نژادهاي اهلی در ایران

1-نژادبغدادي به کبوترهاي این نژاد کبوترنامه رسان ، کبوتر نامه بر ، کبوتر قاصد و کبوتر پیک گفته می شود . این کبوتر بدنی کشیده و دراز گردنی دراز ، صورتی کشیده و نوکی بلند و روي دماغ خود زائده اي دارند . سرعتشان در پرواز زیاد است و به طور مستقیم پرواز می کنند .

2 -نژاد شامی کبوتري بسیار زیباست.و قدرت پرواز خوبی هم داره.این کبوتران هیکل ظریف و نوك کوچکی دارند.انتهاي دو بال خود و همچنین در انتهاي پر بالها و دم خود سیاه دارند.دور چشم این کبوتران تقریبا سیاه و هم خاکستریست.یک نمونه ي دیگه هم وجود داره که در دو بال خود دو خط سیاه رو ندارند.ما به انها شامی ابري میگوییم نژاد کبوتران شامی و مصري و طاووسی وابسته به گروه کبوتران فرم است(PIGEONS FORM (می باشد و زیستگاه اصلی آنها در انگلیس و قسمتهایی از اروپا است.این کبوتران در زیستگاههاي اصلی خود توسط انسان اصلاح نژاد گردیده اند اما اصلیت این پرنده مربوط به کشور هایی مثل سوریه و مصر و... نمی باشد

3 -نژاد کاشی این نژاد منسوب به شهر کاشان است . کاکولی و چشم زرد است و قدرت پرواز خوبی دارد و می تواند 9 تا 10 ساعت پرواز کند .

4 -نژاد تهرانی اصیل قدرت پرواز خوبی دارد و می تواند 9 تا 10 ساعت پرواز کند معمولا کبوتر ماده زرد رنگ و کبوتر نر سرور است.

5 –نژاد چتري به کبوترهاي این نژاد گردن شکسته نیز گفته می شود و از کبوترهاي زینتی به شمار می آید . حالت دم در این کبوتر ایستاده و گشوده است .

6 -نژاد تلسکوپی نژاد بسیار کوچکی است . چشم ها برآمده و بزرگ است بالاي چشم ها به طور طبیعی یک برآمدگی وجود دارد. سر و پاها نیز کوچک است . معمولا شعبده بازها از این نژاد براي چشم بندي و تردستی استفاده می کنند .

7 -نژاد یاهو کبوتر یاهو کبوتري است که صداي یاهو می دهد . این کبوترها کوچک بوده و به کلی سفید رنگ می باشند و پنجه هایشان پوشیده از پر است .

نژادهاي اهلی خارجی (King Pigeon)

شاهی نژاد- 1 نژادي آمریکایی است که از آن گونههایی به رنگهاي سفید، نقرهاي، آبی تیره، سرخ وزرد وجود دارد. معمولترین آنها گونه سفید است. گونه سفید در آمریکا از تلاقی سفید رومی، سفید مالت Maltese وسفید دوشس Duches به وجود آمدهاست. گونه نقرهاي نیز از تلاقی دوشس وموندین به وجود آمده وجثهاي بزرگ تر وحالتی آرام تر از سفید دارد. وزن کبوتر نر بالغ در حدود 900 گرم وکبوتر ماده بالغ در حدود 750 گرم ووزن هر جفت جوجه بین 900 تا 1350 گرم است. این نژاده سالیانه 8 تا 15 جفت جوجه میدهد. کبوترهاي این نژاد از کالبدي کشیدهومستقیم ودم افقی برخوردارند. استحکام بالها بسیار زیاد است واندام محکم بوده، سینه عریض میباشد، گردن ستبر وشکیل بوده، جمجمه گرد وبزرگ میباشد وسر به رنگ سفید ومخطط است. در سال 1940 در آمریکا گونهاي از این نژاد به نام کبوتر « شاهی شناسا» پرورش داده شد. از محسنات این گونه توانایی شناختن دو جنس نر وماده آن از یکدیگر میباشد، که به علت تفاوت رنگ پرها در دو جنس امکان پذیر میگردد.

2 -نژاد گاینت هومر نژاد از بهترین نژادهاي گوشتی کبوتر است. وزن کبوتر نر بالغ در حدود 900 گرم و کبوتر ماده بالغ تقریباً 700 گرم و وزن هر جفت جوجه 400 تا 600 گرم است.این نژاد سالی 8 تا 12 جفت جوجه میدهد.تنوع رنگ زیادي دارد و متداولترین رنگ مربوط به گونهاي است که رنگ سر، دم ودو طرف بالها آبی تیره وباقی اجزاي بدن، سفید است، این نژاد خیلی به نژاد چاهی شبیهاست، سرش بدون پر وپاهایش نیز بدون پر است.این نژاد دو خاصیت ممتاز دارد : یکی آن که از جمله بارورترین و پر نسلترین کبوترها به شمار میرود و دیگر این که براي تغذیه انسان گوشت مناسب ولذیذي دارد. کبوتر هومر ( کله اسبی ، کله گاوي )کبوتري بسیار باهوش و باوفا بوده و در میان کبوتران مسافتی از جایگاهی بسیار والا برخوردار است . این کبوتر را اغلب با نام کله اسبی می شناسند و داراي گوناگونی نژادي کمی می باشد .تنوع رنگ در این نژاد مانند همه نژاد هاي دیگر بوده اما رنگ هائی مثل دوکت ، سینه دمی و رنگ هاي خاص در این گونه بسیار کمتر مشاهده شده است

3 -نژاد رنت این نژاد سنگین ترین کبوتر است وزن پرنده بالغ در حدود 5/1 کیلوگرم است و رنگ هاي متفاوتی دارد بیشتر به رنگ سفید است این نژاد از بدنی کشیده و سینه اي عمیق برخوردارمی باشد .

4 -نژاد کارنیه این نژاد داراي دو رنگ سرخ و سفید است که نوع سرخ آن فراوانی بیشتري دارد . سر پرنده و پاهایش بدون پر است این نژاد از لحاظ جثه به طور مخصوصی از نژاد شاهی کوچکتر است . 5 -نژاد موندن این نژاد داراي دو تیره است : تیره سوئیسی که سفید رنگ و با سري بدون پر است و تیره فرانسوي با رنگ هاي مختلف نظیر سرخ و سفید و زرد و سیاه و نقره هاي که با وجود کاکلی بر روي سر مشخص می شود . پاهاي این نژاد پرهاي انبوهی دارد این نژاد تنومند بود و دم پرنده پایین افتاده و معمولا به رنگ سفید می باشد

6 -کبوتر جاکبین یا هیپی کبوتر بسیار زیبایی است که به رنگهاي مختلف دیده میشود ودورتا دور سر آن را پرهاي انبوهی فرا میگیرد که از پس سر کبوتر شروع شده وبه جلوي گردن آن ادامه مییابد. از عیوب این نژاد عدم نگهداري از تخم وعدم پرستاري از جوجهها است. میزان پرهاي نرم اطراف سر وگردن پرنده گاهی آن قدر زیاد وانبوهاست که چیزي از سر پرنده، چشمها ومنقار آن دیده نمیشود در نژاد اصیل پرهاي دور گردن مانند طوقی انبوه دورتادور گردن را فرا میگیرد. معمولاً پرهاي دم وبالها سفید رنگ بوده وباقی اجزاي بدن به رنگهاي متفاوتی نظیر: سرخ وسیاه وزرد وسرمهاي میباشد. آخرین پر بال بلند وطولانی است به طوري تا دم رسیده وگاهی ازآن نیز فراتر میرود. منشأ این نژاد هندوستان است.

7 -کبوتر چین دار شرقی یا ساتن مهم ترین مشخصه این نژاد منقار کوتاه آن است که به آن شکلی زیبا میدهد ودر انواع اصیل معمولاً منقار پرنده کوتاه وپهن است. منشاء این نژاد سرزمین خاورمیانه ومخصوصاً مصر میباشد. نژاد اصیل آن چشمهاي درشت با پلکی سفید رنگ دارد وبر روي سینه کاکلی نیم دایرهاي به صورت کروات دارد وبر روي پاها پرهاي کوچکی دارد واگر از گوشه به آن نگاه شود، چشمها وپاها در یک راستا دیده میشوند. شکل سرپرنده، چیزي بین کروي وبیضی شکل است ورنگ حدقه چشم آن پرتقالی است که این حالت در پرندگانی که سر سفید دارند، تیره رنگ میباشد. این پرنده به شدت با ادمی انس والفت میگیرد واز او نمیترسد. با غرور میایستد وتحمل خوبی دارد واز جهت پرواز وحرکت نیرومند است وبه خوبی زاد وولد میکند وبرخی از این نژاد در ایران و در بین عوام با نام هایی چون :بلژیکی ، مینیاتوري و یا طاووسی شناخته می شود .از دیگر مشخصه هاي این گونه وجود فر در سینه (زیر نوك شبه به کراوات) و وجود پر درپاها می باشند . رنگ هاي این نوع کبوتر بسیار متنوع است . بعضی از انواع این نژاد داراي سرهاي درشت تر بوده که به سه کله معروفند .

8-یهودي در نوع اصیل این کبوتر باید اندامی لاغر ، با گردن و پاهایی دراز داشته باشد . همچنین منقار آن باید دراز و کمی خمیده و به رنگ قرمز باشد. رنگ چشمان باید به رنگ سفید و پاها به رنگ قرمز باشد . در نوع اصیل آن نمی تواند کاکل یا پاپر داشته باشد . در صورت مشاهده آن به علت تداخل با نژادهاي دیگر (مثلا جفت کردن با طوقی)این اتفاق افتاده است. این کبوتر باید سر تا روي کمر و دمش همرنگ بوده و طوق زیر سینه مناسب و پشت آن حالت هفتی داشته باشد.یهودي ها کبوتري زرنگ وباهوش می باشند و براي پراندن بسیار مناسب می باشد. این نژاد بیشتر به رنگهایی نظیر زرد،سرخ،سیاه و سبز دیده می شود. در حال حاضر نوع اصیل این نژاد بیشتر در مجارستان وجود دارد.

9 -کبوتر بخارا (جارچی) کبوتر بخارا (جارچی:Trumpeter)این نژاد از زیباترین انواع کبوتر بوده کبوتر بخارا پرهاي انبوهی دارد که در همه جهت پر پشت میباشند و گونههاي خالص آن حجیم با پرهاي انبوهی بر روي سرها و پا میباشند. زاد و ولد چندانی ندارد و توجه کافی به جوجههاي خود مبذول نمیکند و پرورش دهندگان با چیدن پرهاي اطراف چشم وقسمتی از پرهاي پا و اطراف مخرج پرنده، تلاش میکنند تا میزان نرینه گی کبوترهاي نر را افزایش دهند، اما با این همه بهتر است که تخمهاي بارور این پرنده را در زیر پرندگان دیگري که به نگهداري جوجهها اهمیت میدهند، گذاشت تا جوجهها قوي ونیرومند بار بیایند، بویژه این که جوجههاي این نژاد از کوچکی داراي پرهاي انبوه میباشند و بدیهی است که این میزان پر نیاز به خونرسانی و تغذیه مناسب دارد. گونههاي متفاوتی از این نژاد پدید آمده است به گونهاي که در برخیها کاکل رشد فراوانی یافته است ودر برخی دیگر نیز کاکل رشد چندانی ندارد وبرخی جثه متوسط و برخی جثه بزرگی دارند. اما آن چه کبوتر بخاراي اصیل را متمایز میسازد، این است که گردن آن به سوي جلو و پایین متمایل است و بر پس سر پرنده کاکل وجود دارد و پاها در مقایسه با سایر گونهها بزرگ تر اند. این پرنده میتواند پرهاي کاکل خود را سیخ نگه دارد. رنگهاي متفاوتی دارد و بیشتر به رنگ سیاه و سفید وسرخ وزرد دیده میشود