مقدمه: برسلوز يا تب مالت يكي از شايعترين بيماريهاي عفوني مشترك بين انسان و دام ميباشد و به عنوان مشكل اساسي بهداشت دام و بهداشت همگاني در بسياري از كشورهاي جهان از جمله ايران كه دام منبع درآمد واشتغال است به حساب مي آيد. تب مالت اولين بار در قرن 19 ميلادي در جزيره مالت شناسايي شد وبه همين منظور تب مالت ناميده ميشود .بيماري بيشتر شغلي بوده و در بين افرادي كه با حيوانات و دام كار ميكنند به ويژه كارگران كشاورزي،دامداري،دامپزشكي وكارگران كشتارگاهها مشاهده ميشود. هدف: منظور از اين مطالعه بررسي فراوني موارد گزارش شده تب مالت در 6 شهرستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي جيرفت در سال 1391 ميباشد. مواد و روشها: مطالعه بررسي توصيفي است بر مبناي اطلاعات بيماران ثبت شده در پرتال كشوري تب مالت واحد پيشگيري و مبارزه با بيماريهاي معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي جيرفت استخراج گرديد و در نرم افزار 17 spss مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و نتايج ذيل حاصل شد. يافتهها: از تعداد 57 بيمار ثبت شده در سال 1391، 23 نفر(3.40(%مردو تعداد34 نفر(6.59 (%زن بودند. از نظر فاكتور شغل24 نفر (42 (%دامدار و كشاورز،تعداد17 نفر (8.29 (%خانه دار و تعداد 16 نفر(28(%سايرمشاغل را داشتند. بر اساس ماه بيشترين شيوع در مرداد ماه گزارش شده و از نظر محل سكونت تعداد 50 نفر(7.87(%در روستا و تعداد 7 نفر (3.12(%در شهر ساكن بودند.از نظر توزيع سني بيشترين تعداد مبتلايان با 33 مورد(8.57 (%در گروه سني بالاتر از 40 سال مي باشند و در گروه زير 10 سال 4 مورد(7 (%قرار داشتند و در گروه سني 10 تا 40 سال 20مورد(2.35 (%شناسايي و ثبت گرديد.از تعداد كل بيماران ثبت شده 15 نفر(26 (%تماس با دام زنده و نگهداري دام داشتند و تعداد 13 نفر(8.22(%سابقه استفاده از فراورده هاي لبني غير پاستوريزه داشتند و همچنين تعداد 6 نفر (5.10 (%از آنها ساير افراد خانواده آنها در يكسال گذشته سابقه بيماري داشتند اكثر افراد شناسايي شده با علايم بيماري بي اشتهايي،درد عضلاني و استخواني و كمر درد مراجعه نموده بودند. نتيجه گيري: با توجه به نتايج حاصله ،پيشگيري ،كنترل و ريشه كني بروسلوز در يك كشور و يا منطقه نيازمند سياستگذاري و تصميم گيري و در اختيار داشتن آمار و اطلاعات اپيدميولوژيك دقيق مي باشد و از طرفي با توجه به جمعيت تحت پوشش دانشگاه و تعداد بيمار ثبت شده و شرايط زندگي در روستاها از نظر تماس با دام به نظر ميرسد كه ميزان افراد مبتلا بيشتر از اين تعداد باشد كه از بيماري خود آگاهي ندارند و يا در سيستم پرتال كشوري ثبت نشده اند كه اين امر آموزش بيشتر به افراد در معرض خطر در خصوص علايم بيماري و مراجعه جهت تشخيص از طريق برنامه هاي آموزشي خانه هاي بهداشت را مي طلبد و از طرفي با توجه به شيوع بيشتر در سنين بالاتر نيز آموزش بيشتر اين افراد نيز نياز ميباشد و به علت آلودگي در سطح بسياري از دامهاي منطقه نيز نياز به نظارت بيشتر و واكسيناسيون دامها را ميرساند. 

بروسلوز ازجمله شايعترين بيماريهاي عفوني درايران ، خاورميانه و نواحي وسيعي ازجهان است ، كـه بـه علت قابل انتقال بودن بين حيوان و انسان (Zoonoses (همـه سـاله عـلاوه بـر زيانهـاي ناشـي از كـار افتـادگي مبـــتلايان و عوارض حاصل ازآن و همچنين خسارات اقتصادي ناشي از درمان آن كـه بـه جمعيـت انسـان وارد مي شود ، باعث تقليل منابع غذايي ناشي از تقليل جمعيت دامي بعلت سقط جنين در دامها و خسارات اقتصادي وارده برجمعيت را مي گردد. آگاهي از وضعيت تعداد مـوارد و ميـزان بـروز بيمـاري در انسـان و دام در اسـتانها، خصوصيات اپيدميولوژيك مناطق آلوده دردوبخش بهداشت و دامپزشكي از طريق تبادل اطلاعات طي چند سـال اخير از عمده فعاليتهاي اساسي در مبارزه با اين بيماري بوده است. روش كار: گرد آوري اطلاعات مورد نياز از فرمهاي خلاصه اطلاعات بيماري كه ماهانه از طريـق مراكـز بهداشـت استانها ارسال مي شود، انجام شده است . دركشور ما روشهاي مراقبت بـا بررسـي اپيـدميولوژيكي مـوارد طبـق تعريف مورد محتمل ، گزارش موارد بيماري بصورت ماهيانه و درصورت لزوم مراقبت هاي ديده ور گروههـاي در معرض خطر انجام ميشود و گزارشات جاري سالانه مبين روند بيمـاري طـي سـالهاي متمـادي و ارتبـاط آن بـا فاكتورهاي تاثير گذار در كاهش يا افزايش بيماري مي باشد. نتايج : با بررسي بيماري طي سه دهه اخير ازسال 61 لغايت 91 مشاهده مي شود كه موارد بيماري ازسال 68 لغايت سال 80 از 170 مورد درصد هزار نفر به 25 مورد درصد هزار نفر جمعيت رسيده است كه مطابق بابرنامه هاي مبارزه با بروسلوز ( تب مالت ) دركشور علاوه بر ايجاد و تقويت هماهنگي بين بخشي بعنوان مهمترين راهكار در پيشگيري و كنترل بيماريهاي قابل انتقال بين انسان و حيوان ، آموزش جامعه وگروههاي درمعرض خطر، آموزش كاركنان ، پزشكان و دامپزشكان بعنوان راهكارهاي ديگر برنامه طي ساليان گذشته بطور جدي مدنظر بوده است . افزايش پوشش واكسيناسيون دامي دربخش دامپزشكي و استقرار وسيع كارخانه هاي پاستوريزاسيون و توليد فرآورده هاي پاستورريزه وشير از مهمترين عوامل دركاهش بروز بيماري طي اين سالها بوده است. شناسايي كانونهاي آلوده دامي – واكسيناسيون دامهاي واجد شرايط – آموزش گروههاي درمعرض خطر ( كشاورزان ، دامداران، چوپانان ، كارگران كشتار گاه ، قصابان خانمهاي خانه دار در مناطق روستائي و كاركنان آزمايشگاه ) استفاده يا عدم استفاده از فرآورده هاي لبني پاستورريزه ، توسعه كارخانجات توليد فرآورده هاي لبني پاستور ريزه از عوامل اصلي دركاهش يا افزايش بروسلوز خواهند بود. ازسال 80 لغايت 84 ميزان بروز بيماري از 25 درصد هزار نفر به 39 درصد هزار نفر جمعيت افزايش يافته است. عمده دليل اين افزايش علاوه بر ارتقاء سيستم مراقبت و گزارشدهي بيماري ، تغيير سياستهاي اجرايي واكسيناسيون دامي در طي اين سالها براي افزايش پوشش واكسن درجمعيت دامهاي بالغ و نابالغ (گاو، گوساله، گوسفند، بز، بره و بزغاله) بوده است . از سال 84 لغايت 89 روند بيماري رو به كاهش بوده است به طوري كه از 39 در صد هزار نفر به حدود 16 در صد هزار نفر رسيده است وطي سالهاي اخير يعني از سال 89 لغايت 91 موارد بيماري افزايش يافته است. مطابق آخرين اطلاعات بيماري در سال 1391 تعداد موارد بيماري 16032 مورد كه ميزان بروز آن 21 در صد هزار نفر ميباشد. استانهاي لرستان، همدان ، آذربايجان غربي، مركزي و كردستان بيشترين آلودگي را داشته اند ( ميزان بروز بين 66 -49 درصد هزار ) بيشترين تعداد مبتلايان در گروه سني 24 - 15 سال مي باشد ، بالاترين تعداد موارد در ماههاي فصل بهار و در مناطق روستايي (79 درصد) بيشتر از مناطق شهري ( 21 درصد ) ودر هر دو جنس مذكر ( 58 درصد ) و مؤنث ( 42 درصد ) دارد . آگاهي از وضعيت تعداد موارد و ميزان بروز بيماري درانسان و دام دراستانها ، خصوصيات اپيدميولوژيك مناطق آلوده در دو بخش بهداشت و دامپزشكي ، از طريق تبادل اطلاعات ، طي چندسال اخير از عمده فعاليتهاي استاني در مبارزه با اين بيماري بوده است