این بیماري عمدتا در مادیان دیده می شود اما ممکن است در نریان ها نیز رخ دهد. مواردي از بروز بیماري در اسب هاي بارکش نیز گزارش شده است. بیماري معمولا در اسب هاي مبتلا به اختلالات آب و الکترولیت رخ می دهد.

سبب شناسی: علل دقیق و قطعی بیماري مشخص نیست اما هیپوکلسمی را مهمترین عامل مسبب می دانند که مسئول بروز علایم کاهش کلسیم یونیزه سرم خون است. مواردي همچون تمرینات سنگین و فعالیت فیزیکی شدید توام با سابقه کار سخت و طولانی مدت، اختلالات گوارشی، تزریق فروزماید، تغذیه با جیره و علوفه حاوي کلسیم بالا در انتهاي آبستنی، مصرف مقادیر بالاي یونجه براي مدت طولانی در طی آبستنی، چرا در مراتع سر سبز و پر آب بهاره که حاوي پروتئین خام بالایی هستند، هیپوکلسمی، مادیان هاي پر شیر و تزریق برخی داروها می توانند سبب شروع بیماري شود. نگهداري پونی هاي وحشی در اصطبل و حمل و نقل و جابه جایی می تواند زمینه ساز بروز بیماري شود. همچنین اسب هاي نیمه وحشی (Mustang (که جهت تعلیم و تربیت و رام شدن به کار گرفته می شوند به علت استرس مستعد بیماري می شوند. مواردي از رخداد بیماري پس از تروما گزارش شده است.

اپیدمیولوژي: بیماري در 10 روز ابتدایی زایمان و یا 2 -1 روز بعد از شیر گرفتن کره دیده می شود. حمل و نقل مهمترین عامل مسبب بیماري است که تا 60 % احتمال وقوع بیماري را بالا می برد. به طور کلی بیماري در نریان هاي اخته و غیر اخته،مادیان شیروار و مادیان غیر شیروار رخ می دهد. گاهی مواردي از بیماري بدون هیچ علت مشخصی رخ می دهند. بیشترین موارد زمانی رخ می دهد که اسب نژاد Draft خیلی تمرین و فعالیت کرده است. مرگ و میر در دام هایی که درمان نشوند بالا است. مهمترین ریسک فاکتور در نریان و مادیان حمل و نقل است. هیپوکلسمی به همراه علایم بالینی در اسب هایی که مدت بالایی تمرین داشته اند مثلا در مسابقه استقامت به مدت3 روز شرکت کرده اند دیده می شود. بسیاري از موارد خفیف به صورت خود به خودي بهبود می یابند. مادیان هایی که در زمان Heat Foal و از شیر گیري مبتلا می شوند معمولا بیماري در آن ها شدیدتر است و درمان نمی شوند و مرگ و میر بالاتر است. عواملی مثل آلکالوز، گرمازدگی و مصرف گیاهان حاوي اگزالات می تواند به عنوان ریسک فاکتور در وقوع بیماري مطرح باشد.

علایم بالینی: همان طور که گفته شد دلیل رخداد عمده علایم بالینی کاهش کلسیم یونیزه است. مهمترین اختلال متابولیکی که در این دسته دام ها رخ می دهد آلکالوز متابولیک هیپوکلرمیک همراه با افت منیزیم خون است، چون این آلکالوز باعث می شود کلسیم خون به پروتئین آلبومین پلاسمایی متصل شود در نتیجه باعث بر هم خوردن نسبت کلسیم تام به یونیزه سرم شده و در نتیجه یک علامت بالینی اختصاصی به نام SDF) Flutter Diaphragmatic Synchronous (رخ می دهد. از علایم این بیماري می توان به تعریق شدید، عدم تعادل، هایپرپنه، فیبریلاسیون عضلانی خصوصا در عضلات جوشی صورت و ناحیه شانه، عدم تطابق اندام ها و خشکی در راه رفتن، باز و بسته شدن غیر عادي و اتساع منخرین حین دم و بازدم می شود. تریسموس در این بیماري وجود دارد اما پرولاپس پلک سوم وجود ندارد. دام مبتلا نسبت به صداهاي محیطی حساسیت خاصی ندارد اما در صورت دست گردان کردن (handling;تمرین دادن) ممکن است دچار تتانی شود. دماي بدن معمولا طبیعی و یا اندکی افزایش یافته است. نبض در مراحل ابتدایی طبیعی و در مراحل انتهایی سریع و نامنظم است. قدم هاخشک است و دام حین راه رفتن کمی دم را بالا می گیرد. صداي سکسکه یا صداي Thumps از قفسه سینه و حفره صدري شنیده می شود که این SDFتوام با دپولاریزاسیون دهلیزي است. چون اختلال الکترولیتی و عدم تعادل اسید – باز در محیط داخلی بدن رخ می دهد در نتیجه باعث بر هم خوردن پتانسیل الکتریکی طبیعی غشاي عصب فرنیک (phrenicnerve (می شود و چون این عصب بین ریه و قلب عبور کرده و به دیافراگم می رسد لذا به دنبال ایمبالانس الکترولیتی بدن، کاهش آستانه تحریک پذیري این عصب رخ داده و تخلیه عصبی در پاسخ به دپولاریزاسیون دهلیزي منجر به انقباض دیافراگم و شنیده شدن صدایی شبیه به سکسکه در قفسه صدري می شود. این حالت بعضا در انباشتگی هاي معده نیز شنیده می شود. از سایر علایم بالینی می توان به بی اشتهایی، فقدان حرکات دودي، توقف دفع ادرار و مدفوع اشاره کرد. مادیان ها ممکن است که بخواهند آب یا غذا بخورند اما توانایی بلع ندارند و از سویی زدن لوله معدي در این گونه مبتلایان بسیار دشوار است. تشنج و زمین گیري نیز در ادامه بروز و در صورت عدم درمان دام در طی 48 ساعت تلف خواهد شد. فلج رخ داده در این بیماري از نوع Spasmodic است چون در تک سمیان افت کلسیم سبب کاهش تثبیت غشاي سلول هاي عصبی و افزایش حساسیت به سایر یون ها می شود و در نتیجه براي دپولاریزاسیون غشا به محرك هاي با قدرت کمتري احتیاج است اما در نشخوارکنندگان به دنبال افت کلسیم، استیل کولین از junction عصب – عضله آزاد نمی شود و منجر به فلج می شود اما در تک سمیان تشنج رایج تر است و اسپاسم هاي عضلانی رخ می دهد.