عامل اين بيماری يک باکتری بیهـوازی از خـانواده باسيلاسه بنام کلستريديوم بوتولينـوم مـي باشـد. ايـن عارضه در واقع نوعی مسموميت است آه پرنـدگان بـسيار به آن حساسند. پاتوژنز: پس از بلع عامل بيماری، زهرابه از جـدار رودههـا میگذرند و وارد جريان خون و لنف میشوند. هماگلوتينين موجود در زهرابه آنرا در برابر آنزيمهای گوارشی حفظ میکند. از طريق خون، زهرابه به اعصاب سطحی میرسد و عضلات شل و فلج میشوند و در اثـر فلـج شـدن عـضلات تنفـسی، بيمار میميرد. علائم بالينی: در اين بيماری تب وجود ندارد و بيماری منظره فلج رو به پيشرفت را مجسم مـیکنـد. ضـعف و فلـج عـضلات از پاهای عقب شروع میشود و تا پاهای جلو و سـر و گـردن توسعه میيابد. تلوتلو خوردن ـ لغزيدن ـ نـاتوانی در برخاستن از آثار اين بيماری است. دام مبتلا روی جناغ سـينه مـیخوابـد و سـر را روی زمين و يا به لوی خود تکيه میدهد که بی شـباهت بـه فلج پس از زايمان نيست. زبان فلج شده و از دهانش خـارج مـیشـود و حيـوان قادر به جويدن و بلـع غـذا نيـست و بـزاق از دهـانش سرازير میگردد. فلج عضلات سينه در اواخر بيمـاری منجـر بـه تـنفس شکمی میشود. در اين بيمـاری شـاهد کـاهش حـساسيت و هوشـياری حيوان نيستيم. اين بيماری را بايد از بيماری فلج پس از زايمـان و بيماری هاری تفريق داد. درمان: جهت درمان میتوان از مسهلها جهت خـروج زهرابـه و برخی از داروهای محرک اعصاب اسـتفاده کـرد کـه گـاهی موثرند.

عامــل ايــن بيمــاری يــک بــاکتری بــیهــوازی بنــام کلستريديوم شوای میباشد که در درجـه اول در گاوهـای ۶ ماهه تا دو ساله و سپس در گوسفندان ايجاد بيماری می- کند.

طرز انتقال: دامها در اثر خوردن علوفه آلوده به هاگ بـه ايـن بيماری مبتلا مـیشـوند کـه در روده تکثيـر مـیيابنـد. همچنين دامها میتوانند از راه جراحات پوستی يـا مخـاطی به طور مثال در هنگام پشم چينی و قطع دمبه و يـا پـس از زايمان از طريق فرج و مهبل به اين بيماری مبـتلا - شوند. پــس از ورود عامــل بيمــاری بــه داخــل بــدن ،در بافتهايی مانند کبد ـ طحـال و مخـصوصاً عـضلات جـايگزين شده و توليد توکسين و در ايت تخريـب بافتـهای مـذکور را مینمايد.

علائم بالينی: اين علائم عبارتند از لـنگش مـشخص (در اثـر تـورم گازدار عضلات ناحيه شـانه و عـضلات ناحيـه ران آـه بـه هنگام ملامسه وجود گاز را میتوان در آا احـساس نمـود) و ورم عضلانی (که در ابتدا گرم و دردنـاک اسـت و سـپس سرد و بدون درد میشود). اين دامها اکثراً به لو میخوابند و پـای مبـتلای خود را به طور کشيده به سمت خارج میکشند. پوست ناحيه مبتلا تغيير رنگ پيدا میکند وترک مـی- خورد. همچنين تب شديد، کسالت و بیحالی ، بیاشـتهايی و قطع نشخوار و افزايش تعداد ضربان قلب نيز مشاهده می- شود. در صـورت خــونگيری، بــرخلاف بيمـاری شــاربن شــاهد انعقاد سريع آن میباشيم.

آثار کالبدگشايی: علائم کالبدگشايی عبارت است از نفخ و گنديدگی لاشه و وجود و خروج کف خون آلوده از مخرج و منخرين.

درمان: استراتژی درمان براساس استفاده از آنتـیبيوتيکهـا مانند پنیسيلين به ميزان ده هزار واحد برای هر کيلـو گرم وزن بدن میباشد. اگر جراحات سـطحی باشـد، تزريـق در داخل جراحات میتواند موثر باشد. جهت پيشگريی مي توان از واکسيناسيون استفاده نمود که در ١ ماهگی ـ ٢ ماهگی ـ٧ ماهگی و ١٩ مـاهگی تجـويز میشود.