بروسلوز يكي از بيماريهاي عفوني مهم و شايع مشترك بين انسان و دام مي باشد كه در منطقه خاورميانه و در ايـران و بـويژه نيمـه غربي كشور از شيوع بالايي برخوردار است. بررسي ميزان شيوع بروسلوز در جمعيت گاو، گوسفند و بز روستائي و عشايري كشور كـه تحت برنامه تست و كشتار نمي باشند براي برنامه ريزي هاي ميان مدت و بلند مدت كشوري در قالب يك برنامه Progressive Plan Control بسيار حائز اهميت مي باشد، از آنجاييكه در حال حاضر برنامه كشوري كنترل بروسلوز ايران در جمعيتهاي دامـي روستايي و عشايري ( گاو، گوسفند و بز ) صرفاً بر اساس واكسيناسيون استوار مي باشد و از طرفي آمـار جمعيـت انسـاني مبـتلا بـه بيماري تب مالت حكايت از اهميت و قالب بودن melitensis-B در جمعيت انساني دارد، بنابراين لـزوم آگـاهي از ميـزان شـيوع بروسلوز در اين گروه از جمعيت دامي جهت هدايت برنامه هاي كنترل بيماري حائز اهميت مي باشد. اهداف هدف از اين مطالعه تعيين وضعيت سرواپيدميولوژيك بروسلوز در جمعيت هاي دامي حساس كه تست و كشتار در آنهـا انجـام نمـي شود مي باشد و با بدست آمدن نتايج اين طرح گزارشي براي تصميم گيرندگان و برنامـه ريـزان كنتـرل بروسـلوز تهيـه و در برنامـه ريزي كوتاه مدت و بلند مدت مورد استفاده قرار گيرد. روش اجرا و يافته ها اين بررسي در جمعيت گوسفند و بز روستايي و عشايري بالاي 6 ماه آنهم فقط در جنس نر كه در كشتارگاه اراك كشـتار شـده انـد انجام شده است. نمونه برداري از 10 درصد دامهاي هدف كه به روش نمونه گيري تصادفي سـاده مشـخص مـي شـدند خـونگيريبعمل آمده است. در اين تحقيق از 800 راس گوسفند و بز نمونه برداري شد .از 800 نمونه مذكور 65 درصـد آن از گوسـفندان و 35 درصد از بزها اخذ شد كه 5.13 درصد در گروه سني زير يكسال؛73 درصد در گروه سني يك تا دو سال و 5.13 در گروه سني بـالاتر از دو سال قرار داشتند.بعد از نمونه برداري سرم ها بر اساس sop مندرج در دستورالعمل OIE با تست RBPT مورد آزمايش قـرار گرفت و نمونه هاي رزبنگال مثبت با تست هاي رايت و 2ME آزمايش شدند و نتايج بدست آمده بدين شرح است: از 800 نمونه 10 نمونه رزبنگال مثبت شد(25.1 درصـد).تمـام 10 نمونـه مـذكور داراي تيتـر رايـت و 4 نمونـه داراي تيتـر 2ME بودند.70 درصد نمونه هاي مثبت جزو دامهاي بومي استان و بقيه متعلق به استان هاي همجوار از جمله لرسـتان اسـت. 80 درصـد موارد رزبنگال مثبت در گوسفند و 20 درصد در بز مشاهده شد.70 درصد نمونه هاي رزبنگال مثبت متعلق به گروه سـني 2-1 سـال و 20 درصد متعلق به گروه سني بالاي 2 سال و 10 درصد آن متعلق به گروه سني زير يك سال ميباشد. بحث و نتيجه گيري چنانچه اين تحقيق در كشتارگاه هاي ساير استان ها انجام گيرد مي توان ميانگين بدست آمده را تا حدود قابـل قبـولي بـه فراوانـي ميزان شيوع بروسلوز در جمعيت گوسفند و بز كشور نسبت داد.از نظر بهداشت عمومي دامهايي كه در واقع راكتور بروسلوز هسـتند و به عنوان دام سالم كشتار مي شوند مي تواند خطر بالقوه اي براي مبتلا نمودن سلاخان و قصـابان و مصـرف كننـدگان آنهـا بـويژه مصرف كنندگان آلايش اين دام ها باشد. 

گوسفند و بز حیواناتی مقاوم هستند و می توانند در هوای آزاد و بدون استفاده از جایگاه زندگی کنند. اما در برخی از مناطق و یا در فصول معینی از سال بهتر است جایگاه مناسبی برای گله فراهم شود تا سوددهی این شغل به حداکثر برسد. برخي از شرایط محل جایگاه گوسفند و بز به شرح زير است:
1 محل جایگاه دام باید از زمین هایاطراف آن بلندتر باشد تا از ورود آب های جاری به محل نگهداری دامها جلوگیری شود. گوسفند نسبت به دماي بالاي محيط، کوران باد و رطوبت هوا حساسيت بيشتری دارد؛ ولي بز به خاطر پوشش مو و کرک در سطح بدن خود نسبت به سرما داراي حساسيت بيشتري است.
٢ محل جایگاه باید از خانه های مسکونی فاصله داشته باشد، اما این فاصله نباید به اندازهای باشد که دامدار در نگهداری دام دچار مشکل شود. شیوع ناگهانی بیماری بین حیوانات اهلی می تواند به بیماری آن در انسان و حتی منجر به مرگ شود. متداول ترین بیماری های مشترک بین انسان و دام در کشور ما، هاری، کیست هیداتیک، تب مالت، سیاه زخم، سل و برخی بیماری های عفونی دستگاه تنفس است . بهداشت و سلامت
٣ در مناطق سردسير جايگاه بايد رو به آفتاب و بر خلاف جهت وزش بادهاي غالب منطقه باشد.
٤ جهت وزش بادهای فصلی باید از مناطق مسکونی به سمت دامداری باشد.

5زمین باید دارای یک شیب مناسب برای هدایت آب های جاری و فاضلاب های تولیدشده از دامداری باشد )شكل 1 1(.
٦ ساختمان جایگاه دام باید طوری باشد که از نور خورشید به مقدار زیادی استفاده شود )شكل 2 1(.
٧ ظرفيت مورد نظر بر اساس مساحت آغل تع يين مي شود.
٨ دیوار، سقف و کف جایگاه باید محکم و بادوام، غیر قابل نفوذ، غیر لغزنده، قابل شست وشو و ضدعفونی باشد )شكل هاي3 1و 4 1(.
٩ از آنجا که گوسفند و بز جزء دامهای متکی به مرتع هستند، لذا بهتر است محل نگهداری دائم یا موقت آنها نیز در نزدیکی مراتع قرار گيرد.

بعنوان يکي از علل آنستروس، ناباروری و اتساع محوطه بطني نسبتا شايع . رحم حاوی حاوی چندين ليتر مايع شفاف است.

میزان بروز ساالنه: در دو مطالعه جداگانه فرانسوی ها روی 5000 مورد سونوگرافي  کمتر از 3( %باالی 5 %در بعضي فارم ها( در يك گزارش: 21- 3 ،%تفاوت در گله های مختلف و سال های مختلف( بعنوان مهمترين دليل تشخيص آبستني در گله های بز شيری مطرح است.

علت: نامشخص عدم وجود ردپای جنين، کيست تخمدان يا انسداد سرويکس جسم زرد مقاوم )بدليل عدم توليد PG )شايد بدليل EEDدر آنهايي که سابقه جفت گيری اخير دارند. اما در موارد بدون سابقه جفت گيری نامشخص است.

عالئم: دارای محوطه بطني بزرگ و pendulous که بنظر آبستن مي آيند. دارای سابقه جفت گيری طبيعي )از نظر دامدار آبستن است(. حضور جسم زرد در طول مدت عارضه غالبا دفع مايعات در حدود 150 روز پس از جفت گيری. )توصيف اين حالت از زبان دامدار: burst cloud a condition يا حالت رگبار(، امکان جستجوی بزغاله )که وجود خارجي ندارد(، الکتاسيون در عده ای، عدم وجود عالئم خارجي در تعدادی )با وجود سابقه آنستروس(، احتمال تکرار اين عارضه يا فقط يکبار

تشخیص: 1 (بالوتمنت محوطه بطني )ازنيمه دوم آبستني(، موارد منفي کاذب ناشي از کشيدگي عضالت اين ناحيه و ... 2 (بالوتمنت جنين در بخش تحتاني flank راست )مانند گاو( در اواخر دوره آبستني، موارد منفي کاذب ناشي از لمس کيسه تحتاني شکمبه 3 (اندازه گيری پروژسترون خون )عدم تفريق با آبستني( 4 (اولتراسونوگرافي mode-B :از طريق محوطه بطني )مشاهده مايعات بدون جنين و پرده ها و پالسنتوم ها( دقت بااليي دارد. )تشخيص آبستني با سونوگرافي در بز: الف - رکتال: از حدود روز 20 تا روز 35-30 ب - از طريق محوطه بطني: از روز 35 به بعد(

درمان: 1 )PG( يك دوز( 2 )اکسي توسين )50 واحد IM ،2 بار در روز تا 4 روز(

تشخیص تفریقی: آبستني < هيدروپس

پیش آگهی برای آينده توليد مثلي بز: خوب! )Roberts ،)احتمال برگشت عارضه پس از درمان