1 -فعـال كـردن كمپلمـان از راه كلاسـيك(pathway Complement Classical Activation :(اولـين جـزء كمپلمان در سيستم كلاسيك C1q داراي شش گيرنده براي حوزه CH2 ناحيه Fc مولكـول IgG اسـت. بـراي فعـال شدن اولين جزء كمپلمان، كمپلكس آنتي بادي با آنتي ژن و يا پليمرآنتي بادي لازم است،زيرا كه مولكول IgG بتنهائي و بصورت منومر قادر به اين كار نمي باشد(جدول شماره 1-2 .( از بين پـنج كـلاس ايمونوگلبـولين فقـط IgM ،IgG1 ،IgG2 و IgG3 بجـز IgG4 قادرنـد كـه از راه كلاسـيك پروتئينهاي سيستم كمپلمان را فعال نمايند.اگر چه اين خاصيت در از بين بردن ميكروارگانيـسم هـا و بعـضي از اعمـال بيولوژيكي به نفع ميزبان است ولي در مواردي كه كمپلمان زيادي فعال شود، ايجاد صدمات بافتي تيپ دو و سه ازديـاد حساسيت ميكند. 2 -عبور از پلاسنتا يا جفت : از بين پنج كلاس ايمونوگلبولين فقط IgG قادر است از پلاسنتا عبور كند و وارد خـون جنـين شود. اين خاصيت IgG در انتقال ايمني از مادر به نوزاد بسيار مهم است . از طرف ديگر، در مواردي مي تواند به جنـين نيز صدمه بزند. مانند ناسازگاري گروه خوني سيستم Rh كه سبب بروز بيماري اريتروبلاستوز جنيني مي گردد. 3 -اتصال به گيرنده هاي Fc در سطح سلولها:خاصيت اتصال ناحيه Fc ايمونوگلبولينها به سطح سلولها، در بعضي از مـوارد به نفع ميزبان است مانند عمل اوپسونيزاسيون در بيگانه خوارها توسط IgG و در موارد ديگر بضرر ميزبان است، ماننـد اتصال IgE به سطح سـلولهاي بازوفيـل و ماسـت سـل در بيماريهـاي آلـرژي آتوپيـك كـه سـبب ترشـح هيـستامين مي شود.

علاوه بر مسیر کلاسیک که در آن فعال شدن کمپلمان، نیازمند حضور آنتی بـادي و یا کمپلکس آنتی ژن آنتی بادي است، عوامل دیگري همچون لیپوپلی سـاکارید باکتریها، اندوتوکسین دیواره باکتریهاي گرم منفی، دیواره بعضـی مخمرهـا تجمـع IgA ،و سم مارکبري نیز قادرند کمپلمان را در مسیر فرعی فعال نمایند. در حالت طبیعی C3 بآهستگی و بطور خودبخودي در پلاسما میشکند و بـدین ترتیـب در یک سرم طبیعی C3b بطور مداوم تولید میشود. C3b در سـرم در حضـور یـون منیزیم بـا پـروتئین دیگـري بنـام فـاکتور B کمپلکسـی تشـکیل داده و بصـورت C3bBدرمـی آیـد(شـکل 3-5 .(پیونـد تیواسـتر داخلـی در C3 اصـلی، مسـتعدهیدرولیز خودبخودي توسط آب است که در نتیجه ایـن هیـدرولیز، شـکل فعـال شدهاي از C3 ،بنام C3i یا همان C3H2O تولید میشود. C3i بعنوان نقطه اتصال براي فاکتور B عمل نموده که در نتیجه این اتصال، C3IB بوجـود مـیآیـد. ایـن واکنش مشابه اتصال C2 به C4b است. در مرحله بعد، فاکتور B متصل شـده بـه C3I توسـط فــاکتور D شکسـته شــده و قطعــه کــوچکی از آن بنـام Ba جــدا میشود(شکل3-5 .(باقیمانده مجموعه، یعنی C3iBb که در اصـل همـان C3bBb است بعنوان مبدل فاز مایع C3 در مسیر فرعـی عمـل مـیکنـد(C3 کونورتـاز راه فرعی).b متصل به غشاء، ناپایدار بوده و خیلی زود تجزیه مـیگـردد. اتصـال ایـن مجموعه به پروپردین و تشکیل C3bBbp باعث پایداري مجموعـه خواهـد شـد. C3bBbp تعداد بیشتري از مولکولهاي C3 در سطح مربوطـه ایجـاد مـیکنـد. بـااتصال یک مولکول C3b به مجموعـه قبلـی، ترکیـب جدیـد C3bBb3b بوجـود مــیآیــد کــه بــه آن C5 کونورتـاز و یــا آنـزیم مبـدل C5 در مسـیر آلترنـاتیو میگویند

آنافیلاتوکسین ها، مواد با وزن مولکولی کمی هستند که با تاثیر بر ماسـت سـل و بازوفیل، باعت آزادسـازي هیسـتامین مـیشـوند. هیسـتامین چنـدین عمـل مهـم فیزیولوژیک انجام میدهد که مهمترین آنها افزایش نفوذپـذیري عـروق، انقبـاض عضلات صاف است. افزایش نفوذپذیري عروق تحت اثر هیستامین منجـر بـه ادم موضعی، افزایش مقدار آنتی بـادي و اجـزاء دیگـر کمپلمـان در محـل موضـع و تشدید واکنشهایی مثـل آنافیلاکسـی و یـا سـایر واکنشـهاي آلرژیـک مـیشـود. آنافیلاتوکسین C3a براي سـلولهاي فاگوسـیت کننـده و نوتروفیـل هـا خاصـیت کموتاکتیک داشته و باعث جذب آنها به موضـع واکـنش مـیشـود. دیگـر اجـزاء کمپلمان از جمله C3b خاصیت چسبندگی ایمنی داشته که طـی آن آنتـی ژنهـايپوشیده شده از Ab در حضور کمپلمان به دیواره عروق خونی چسـبیده و زمینـه بلع آنها توسط سلولهاي بیگانه خوار موجود در گردش خـون فـراهم مـیشـود. C3b مانند Ab ،خاصیت اپسونین داشـته و در اثـر اتصـال بـه بـاکتري، بلـع آنـرا تسهیل میکند. سلولهاي ماکروفاژي و بعضی دیگر از لکوسیت ها براي Fc آنتـی بادي و C3b گیرنده دارند. لذا وقتی که باکتري با C3b و یا آنتـی بـادي پوشـیده شود، ماکروفاژها با داشتن گیرنده براي C3b و Fc ،عمل فاگوستیوز را بهتر انجام میدهند. به این عمل در تعریف اپسونیزاسیون گویند. اپسونین در لغت بـه معنـی لقمه چرب میباشد، و در اینجا منظور آن است که باکتري و یا سلول هدف براي سلولهاي بیگانه بصورت یک لقمه چرب در آمده و راحت تر بلع میشوند. بنابراین همانطور که در مقدمه این فصل گفته شد، حاصل فعالیـت کمپلمـان سـه چیز است: تخریب یا لیز سـلول هـدف بـا فعـال شـدن اجـزاC1-C9 و تشـکیل کمپلکس حمله غشایی، فعال کردن لکوسیت ها با تولید آنافیلاتوکسین ها و عمل اپسونیزاسیون از طریق اجزایی همچون C3b و C5b و التهاب میتواند نتیجه هـر سه عملیات فوق باشد(شـکل 7-5.(کمبـود اجـزاي مسـیر کلاسـیک و C3 و یـا گیرنده آنها منجر به طیف وسیعی از عفونتهـاي باکتریهـاي چرکـزا مـیشـوند. کمبود اجزاي کمپلکس حمله غشایی منجو به افزایش استعداد به عفونتهاي ناشـی از نایسر یا مننژتییدیس و گنوره میشـود. کمبـود اجـزاء مسـیر فرعـی منجـر بـه افزایش استعداد ابتلا به عفونت با باکتریهاي چرکزا مـیشـوند. بیمـاري آنژیـوادم ارثی ناشی از کمبود مهار کننده جزء C1 میباشد

سيستم كمپلمان از مجموعة پروتئينهايي تشكيل شده است كه از نظـر سـاختمان شـيمي ايي و اعمـال بيولـوژيكي بـا يكـديگر متفاوتند. اين پروتئينها از دو يا سه زنجيرة پلي پپتيدي تشكيل يافته كه بوسيله پيوندهاي دي سولفيدي به يكديگر متصلند . زنجيرة بزرگتر آلفا، زنجيرة كوچكتر بتا و اگر زنجيرة سومي هم وجود داشه باشد گاما نامگذاري مي شود. حداقل 25 نوع پروتئين مختلف در سيستم كمپلمان تاكنون شناخته شده كه حدود 15 درصد (W/W (وزن گلبولينهاي پلاسـما را تـشكيل مـي دهنـ د. پروتئينهـاي سيستم كمپلمان توسط سلولهاي متفاوتي ساخته مي شوند كه در اين رابطه مونوسيتها يا ماكروفاژها، فيبروبلاستها، سـلولهاي ريـه، بافت چربي ، سلولهاي اپي تليال روده و دستگاه تناسلي – ادراري ( به جز كليه ها) و به ويـژه سـلولهاي پارانـشيم كبـدي تـاكنون شناخته شده اند. به طور كلي پروتئينهاي سيستم كمپلمان را به دو دسته مي توان تقسيم كرد: الف ) دسته اي كه در ابتدا غيرفعالند و پس از فعال شدن قادر به انجام وظيفه خود مي باشند. اين گـروه 12 عددنـد و آنهـا را پروتئينهاي عملكردي (Functional (مي گويند. ب ) دستة ديگري از پروتئينهاي سيستم كمپلمان نقش كنترل كننده يا بازدارنده (Inhibitor (دارند و در حقيقت از فعاليـت بيش از حد پروتئينهاي فعال شده دستة اول جلوگيري ميكنند. اين دسته را پروتئينهاي تنظيم كننده(Regulator (مينامند.

نامگذاري پروتئينهاي سيستم كمپلمان : هريك از پروتئينهاي سيستم كمپلمان را به صورتي نمايش مي دهند . دسته اي از پروتئينهاي غيرفعال را با حروف«C «بزرگ نشان مي دهند. اين دسته از پروتئينها 9 نوع مختلف مي باشند كه هر كدام با شمارة مربوطه مانند C1 ، C2 الـي C9 مـشخص مي شود. بعضي ديگر را با كلمه فاكتور و حروف بزرگ الفباء لاتين نشان مي دهند. ماند فاكتور B فاكتور H و غيره. دستة ديگري از پروتئينهــاي سيــستم كمپلمــان را برحــسب كــاري كــه انجــام مــي دهنــد نامگــذاري كــرده انــد، ماننــد C1inhibitor يا C1inactivator . بعضي از پروتئينهاي سيستم كمپلمان را اصطلاحي نامگذاري كـرده انـد ماننـد Protein" S . "بعـد از فعال شدن اولين پروتئين سيستم كمپلمان كه توسط مواد فعال كننده خاصي (Activator (صورت مي گيرد، سـاير پروتئينهـاي سيستم كمپلمان پشت سرهم مانند آبشار(Cascade (تا آخرين جزء فعال مي شوند. فعال شدن ايـن مولكولهـا پـس از شكـسته شدن و جدا شدن يك قطعة كوچك پپتيدي كه معمولا بر روي زنحيره بلند آلفا قرار دارد صورت مـي گيـرد . پـس از فعـال شـدن مولكول، پيوند داخلي تيواستر در اين زنجيره آزاد مي شود. پيوندهاي تيواستر يك پيوند اشتراكي بين كربن و گوگرد اسيدهاي آمينه گلوتامين و سيستئين (O=C-S (-بر روي زنجيره هاي پلي پپتيدي آلفا است. قطعة فعال شدة كمپلمـان بوسـيلة پيونـد تيواسـتر تشكيل پيوند اشتراكي باعامل آمين يائيدروكسيل در ايميون كمپلكس مي دهد و بدينوسيله به آن متصل مي شود.