IBR بيشتر در دامهای بالای 6 ماه بروز مـيکنـد. هـر چند که اين بيماری جزء بيماريهای فصلی محـسوب نمـیشـود ولی بيشتر در پاييز و زمستان، گاوان را درگير ميکند. در گاوان شيری ميزان واگيری در حدود 8 درصد و در گاوان پرواری و گوشتی تا حدود 4 درصد هم می رسد. عامل بوجود آورنده ايـن بيمـاری يـک نـوع هـرپس ويروس ميباشد و دوره کمون آن در دامداریهـا در حـدود 20-10 روز است. علت اصلی تلفات، نفوذ باکتريها و توليد برونشيت و برونکوپنومونی ميباشد. منبع عمده عفونت، ترشحات بينی و قطراتی اسـت کـه ذر هنگام سرفه به خارج پرتاب ميشوند. همچنـين ترشـحات مهبل، اسپرم و ترشحات بافتهای جنينی سـقط شـده دارای اين ويروس ميباشند. در نتيجه اين بيماری به هـر دو طريـق تنفـسی (از طريـق هـوا) و تناسـلی (از طريـق جفـت گيـری) منتقـل ميشود. تزريــق کورتيکواســتروئيدها باعــث فعاليــت بيــشتر ويروسها و عود بيماری ميشود. پاتوژنز: در شکل تنفسی، در اثر تکثير و افزايش ويروسها در بينی و قسمتهای ابتدايی دسـتگاه تنفـسی، موجـب تـورم بينی و حلق وحنجره و نای ميشود و مژکهـای ياختـههـای نای به طور وسيعی از بـين مـيرونـد. در نتيجـه تـنفس دشوار ميشود و ميزان Co2 در خون افزايش مييابد که آن هم باعث افزايش بيشتر تعداد تنفس ميشود. انتقال ويروس از بينی به چشم از طريق مجاری اشـکی صورت ميگيرد و باعث ورم ملتحمه همراه با ادم ميشود. همچنين ممکن اسـت در اثـر انتقـال ويـروس از طريـق اعصاب به مغز، آنسفاليت غير چرکی بـروز نمايـد. گـاهي ممکن است ويروس به جفت برسد و به جنين نيز منتقل شـود آه باعث سقط جنين مي گردد. علائم بالينی: در فرم حاد، علائم عبارتند از پرخـونی شـديد مخـاط بينی و خروج ترشـحات لـزج از چـشم و بينـی و افـزايش بزاق و تب و بی اشتهايی. تعداد تنفس افزايش مييابد ولی عمق آن کم ميشـود و صدادار است. ناراحتیهای تنفسی معمولا پس از حرکـت و فعاليت ، بيشتر به چشم ميخورد. اغلب بيماری در گاوهای گوشتی طولانی تر است و تـب دوام بيشتری دارد و ترشحات بينی زيـاد و چرکـی اسـت و دوره نقاهت طولانی تر است و در بعضی اوقات تورم بافـت ملتحمه چشم وجود دارد. گاهي يکي و گاهی هر دو چشم مبتلا ميشـوند و ممکـن است بـه تـورم قرنيـه و ملتحمـه واگيـر (کـه در اثـر مورکسلا بوويس ايجاد ميشود)، بسيار شـبيه باشـد. ولـی در IBR تورم ملتحمه به بافت قرنيه سرايت نمیکند. گوسـالههـای جـوان کمـتر از 6 مـاه ممکـن اسـت بـه آنسفاليت دچار شوند که از علائم مشخصه آن عـدم تعـادل و وجود حالت تحريک اسـت کـه منجـر بـه نـاتوانی و بـی حالی، نعره کشيدن و تشنج ميشود. سقط جنين از عوارض عادی اين بيماری است وبيشتر در 3 گاوان در اواخر آبستی ديده ميشود کـه پـس از سـقط 1 اغلب جفت ماندگی هم وجود دارد. در شکل تناسلی بيماريی، تورم عفونی فـرج و مهبـل چرکی (IPV (رخ مي دهد که بيشتر در گـاوان شـيری بـروز مينمايد و علائم آن با تب، بی اشتهايی، ضعف و بی حـالی آغاز ميشـود و اغلـب دام، دم خـود را بـه طـوری نگـه ميدارد که به فرج مجروح خود تماس پيدا نكند. دفع ادرار مکرر و دردناک است. لبهای فرج متورم و ترشحات مختصری در گوشه آن وجود دارد. مخاط مهبل قرمز و حاوی تعداد زيادی قرحههای کوچک است که در اغلب مواقع بـه علـت چـسبندگی آهنـا، غـشاء کاذب فيبرينی توليد ميشود. در گاوان نر جراحات به صورت تورم قضيب و غـلاف آن ديده ميشود. تشخيص تفريقی: بيماری IBR را ميبايست از موارد زير تفريق داد: 1ـ ذات الريه پاستورلايی؛ 2ـ اسهال ويروسی گاو و تب نزلهای بدخيم؛ در اين دو عارضه علاوه بر جراحـات بينـی، جراحـات دهانی نيز وجود دارد. 3ـ کراتيت عفونی؛ 4ـ ديفتری گوسالهها؛ 5ـ ذات الريه ويروسی گوساله؛ پيشگيری: مهمترين وسيله پيشگيری، واکسيناسيون ميباشد. دو نوع واکسن وجود دارد: الف) واکسن داخل عضلانی که در اثر کشت مکرر ويروس به دست ميآيد. ب) واکسن که داخل بينی چکانده ميشود. در عمل بيـشتر از واکـسنهای داخـل بينـی اسـتفاده ميکنند زيرا واکسنهای عضلانی ممکن است ايجاد سقط جنـين بکند. گوسالههای گوشتی را 3-2 هفتـه قبـل از گـرفتن از شير مادر و تليسههاو گـاوان نـر را دو هفتـه قبـل از جفت گيری واکسينه مي نمايند. همچنين گوسالههای پرواري را حداقل يک هفته قبل از ارسال به محل پرواربندی ميبايست واکسينه کرد. درمان: به طور کلی اين بيماری فاقد درمان خاصی مـيباشـد ولی به طور کلی استراتژی درمان به شرح زير است: 1ـ تجويز يک داروی ضد التـهاب: ماننـد فلونيکـسين مگلومين به مدت 3-4 روز