می دانیم که حیات گیاهان و جانوران از خیلی جهات به یکدیگروابسته بصورت مجموعه هائی با هم زندگی می کنند . است و به همین سبب محل استقرار این مجموعه ها زیستگاه آن گیاهان یا جانوران است . زیستگاه جائی است که در آن یک گیاه یا جانور از شرایط لازم یعنی آب و هوا و غذاو پناهگاه مناسب براي ادامه زندگی برخوردار است . ممکن است این زیستگاه بزرگ یا کوچک باشد . زیستگاه مار هم از این قاعده مستثنی نیست . با مطالعه طرز زندگی مارهاو شناخت نوع آب و هواو شرایط اقلیمی هر منطقه در فصول مختلف سال ، می توان حدس زد که چه نوع مارهایی در مناطق مختلف زندگی می کنند . مارهاي زمینی اغلب در بیابانها ، دشتها ، کوهستانها،و لاي بوته ها ، زیر تخته سنگها و داخل حفره ها و یا روي درختها و گاهی در باطلاقها یا درآب رودخانه ها زندگی می کنند . اما مارهاي دریائی در محیطی جز آب دریاها قادر به ادامه زندگی نیستند . البته بعضی از انواع مارهاي دریائی گاهی در سواحل صخره اي به خشکی می آیند ولی از ساحل زیاد دور نمی شوند و مجددأ به دریا مراجعت می نمایند . فشردگی وپهنی ناحیه دم یکی از مشخصات مارهاي دریائی است . مارهاي زمینی اغلب جاهاي آرامو ساکت را براي زندگی انتخاب می کنند . در فصل بهار و تابستان که دوران فعالیت و جنبش آنها است به شکار می پردازند . و در فصل زمستان سستی و رخوت پیدا می کنند و به اصطلاح به خواب زمستانی می روند که این یکی از مختصات حیوانات خونسرد است و بخصوص در مناطق معتدل . پوست اندازي یکی دیگر از شرایط وعوامل ادامه زندگی مارها است که در اثر آن نشاط و سلامت خود را حفظ می کنند . ضمنأ پوست اندازي با نحوه تغذیه ورشد مار ارتباط دارد . تعیین سن دقیق مارها بعلت رشد سریع و کوتاهی دوران نوزادیشان مقدور نیست . در این کار غالبأ رنگ ، جثه ، طول و سایرمشخصات مارها نیز کمکی نمی کند . بنظرمی رسدکه مارها از یک عمر طولانی بهره دارند ، برخی از مولفان دوران عمر آنها را 12تا40 سال گزارش کرده اند . البته این رقم برمبناي مطالعه روي مارهائی که در باغ وحشها نگهداري می شوند به دست آمده است . از شکل ظاهري دم تا حدي می توان جنس مار را تعیین کرد . مارهائی که دمشان بتدریج باریک می شود ماده و آنهائی که دمشان دفعتأ باریک می شود ، نرهستند . البته با بازرسی آنال یا مخرج مار و مشاهده آلت تناسلی این تشخیص تکمیل می گردد

زنجيره هاي پلي پپتيدي سنگين و سبك مولكولهاي ايمونوگلبولين بصورت حلقه هائي در مناطقي بنام حـوزه (Domain(بـر روي خود بطورفشرده و كروي مانند (Golbular (چين خورده اند بطوري كه اين حوزه ها بوسيله قطعات كوتاه اسيدهاي آمينه از ( 3 اسـيد آمينـه خـتم مـي شـوند بنـام ازت انتهـائي + يكديگر مجزا شده اند.يكطرف اين زنجيره هـا كـه بـه عامـل آمـين NH( ( منتهـي ميـشوند بنـام كـربن انتهـائي (Terminal-C) - (Terminal-N (و طرف ديگر كه به عامـل كربوكـسيل COO( نامگذاري شده است. زنجيره هاي سنگين و سبك مولكول ايمونوگلبولين بوسـيله پيونـدهاي اشـتراكي (Covalence (داراي دو عامل سولفيدي(bonds S-S Interchain (و همچنين پيوندهاي غيراشتراكي به يكديگرمحكم متـصل ميباشـند. پيونـدهاي دوگانة سولفيدي (Intrachain (بعلاوه تشكيل حلقه هاي پپتيدي (Loop (در هر حوزه (Domain (مولكول ايمونوگلبولين را ميدهند.حوزه هاي پپتيدي زنجيره هاي سنگين وسبك كه درناحيه ازت انتهائي واقع شده اند و در ارتباط و يا تماس مـستقيم بـا آنتي ژن هستند،مناطق متغير(regions Variable (يا V نامگذاري شده اند. علت اين نام اينـست كـه منـاطقي از اسـيدهاي آمينه اين حوزه ها درمولكول ايمونوگلبولين ثابت نيستند و براي هرآنتي ژن متغير ميباشند.اين مناطق بسياركوچك پپتيـدي درايـن حوزه را كه اسيدهاي آمينه آن ثابت نيـستنددراصطلاح منـاطق بـسيارمتغير((HV(regions Hypervariable (يـا منـاطق .گويند مي) Complementarity determining region (CDR) مكمل بوسيله روش كريستالوگرافي يا اشعه ايكس نشان داده اند كه اين مناطق بسيار متغير در تماس مستقيم با آنتـي ژن هـستند .از آنجائي كه هر واحد ساختماني (Subunit (مولكولهاي ايمونوگلبولين از دو زنجيرة سنگين و دو زنجيرة سبك درست شده اسـت، بنابراين هر واحد داراي دو حوزة متغير در زنجيره هاي س نگين (VH (و دو حوزة متغير در زنجيره هاي سبك (VL (كه هر جفـت VHو VL روبروي هم قرار دارند (شكل شماره 3-2 . (از طرف ديگر ، اسيدهاي آمينه ساير حوزه هاي مولكولهاي ايمونوگلبـولين كمتر متغير و نسبتاً ثابت هستند و به همين دليل آنها را مناطق ثابت (regions Constant (يا C مي گويند. تعداد حوزه هـاي اين مناطق در زنجيره سنگين هر واحـد سـاختماني مولكولهـاي IgG ،IgA و IgD سـه جفـت ودر مولكولهـاي IgM و IgE چهارجفت كه هر حوزه را بصورت CH1 ،CH2 ،CH3 و CH4 نشان مي دهند. حوزه هاي ثابت(C (در زنجيره هاي سبك كاپا و لامبداي هر واحد ساختماني ايمونوگلبولين يك جفت مي باشد كه هر كدام را بصورت CLنشان مي دهند. در هر واحد ساختماني ايمونوگلبولين حوزه ثابت CH1 در مقابل CL قرار دارد ولي بقيه حوزه هاي زنجيرة سنگين، قرينة يكديگر قرار گرفته اند. محلـي را كه ناحيه متغير(V (به ناحيه ثابت(C (متصل ميشود منطقة كليد(region Switch (ميگويند.هر حلقه پلي پپتيدي (Loop( زنجيره هاي سنگين و يا سبك از 60 تا 70 اسيد آمينه و هر حوزه (Domain (از حدود 110 اسيد آمينه تشكيل شده است. تشابه ساختماني بين مولكولهاي ايمونوگلبولين وهمچنين گيرنده هاي آنتي ژن در سطح cells-T ،كلاس1و 2 آنتي ژنهـاي اصلي سازگاري نسجي(MHC (وهمچنين بسياري ازمولكولهاي چسبنده وگيرنده هاي سطحي سـلولهاي سيـس تم ايمنـي وجـود دارد. ساختمان اين مولكولها، همگي از به هم پيوستن اسيدهاي آمينه بصورت حلقه هايي مانند ايمونوگلبولين تشكيل شـده اسـت . بنابراين اين دسته پروتئينها را بنام خانوادة ابر ژن ايمونوگلبولين (family Supergene-Ig (نامگذاري كرده اند. حوزه هاي متغير زنجيره هاي سنگين و سبك مولكول آنتي بادي، روبروي يكديگر حفره يا شكافي (Pocket (را درست مـي كنند كه قالبي براي يك اپي توپ آنتي ژن است. گنجايش اين حفره به اندازه يك اوليگوساكاريد 6 تا 7 قندي و يا پپتيدي از 4 تـا 7 اسيد آمينه مي باشد. مناطق بسيار متغير يا مكمل (CDR (در زنجيرة سنگين و سبك بنحوي روبروي يكديگر قـرار دارنـد كـه كاملاً در تماس مستقيم با آنتي ژن هستند و يك اپي توپ را در بر مي گيرند . بعلاوه شكل فـضائي كـروي ماننـد (Globular( مولكول ايمونوگلبولين و چين خوردگيهاي فشرده حوزه ها در بوجود آمدن اين حفره كمـك مـي كننـد . از آنجـائي كـه هـر واحـد ساختماني مولكول آنتي بادي از دو زنجيـرة سنگين و دو زنجيرة سبك تشكيل شده، بنابراين تعـداد ايـن حفـره هـا -Antigen( (sites combining در هر واحد ساختماني ايمونوگلبولين ، دو تا مي باشد كه هـر دو يكـسان و بـراي يـك اپـي تـوپ معـين اختصاصي (Specific (است. به اين حفره ها در اصطلاح پاراتوپ (Paratope (نيز مي گويندو مانند قفلي براي كليد آنتي ژن اختصاصي مي باشند.چين خوردگيها وفشردگي زنجيره هاي پلي پپتيدي مولكول آنتي بادي در فاصله بين دو حـوزه كمتـر اسـت و بهمين علت حد فاصل بين حوزه ها حساسيت بيشتري نسبت به آنزيمهاي هضم كننده دارند. 

اين بخش بهطور کل ١ تشکيل شده است. ٔ خاکستری ــ از رشتههای عصبی فاقد ميلين ّه ١ــ ماد سفيدــ از رشتههای عصبی ميليندار تشکيل شده است. ٔ ّه ٢ــ ماد ٣ــ سلولهاینوروگلی ــ سلولهايی غيرعصبی هستندکه سلولهایعصبی رامحافظت میکنند و در بعضی از سلولهای عصبی عمل ساختن ميلين را انجام میدهند. اين سلولها همچنين تغذيه سلولهای عصبی را نيز بهعهده دارند

مهمترين ِعمل دستگاهعصبی، به شرح زير میباشد: ّط ارادی در سراسر بدن

١ــ انقباض ماهيچههای مخط

٢ــ انقباض ماهيچههای صاف غيرارادی

٣ــ ّ ترشح هورمون دستگاهعصبی به دو قسمت اصلی تقسيم میشود: ١ــ دستگاهعصبی مرکزی که شامل مغز و نخاع است. ٢ــ دستگاه عصبی محيطی که شامل اعصاب مغزی، اعصاب نخاعی و دستگاه عصبی خودکار میشود

تخم در انواع ماهی تفاوتهايی با يکديگر داردساختمان ِ تخم اغلب ماهيان پرورشی وفلسدار امروزی، شامل اجزای زير است:پوستۀ خارجی: تخم، بهوسيله ّم میشود که سبب حفاظت تخم در مقابل ضربههای خارجی میگردد. آب جذب میکندو متور ّ ذخيره است. در اين قسمت آلوئلهای قطب حيوانی: شامل سيتوپلاسم و مقدار کمی مواد ١) منفذتخم و راه ورود اسپرماتوزوآ) يافت نمیشود. ٔ ميکروپيل زيادی وجود دارد. و فقط در ناحيه ّ ذخيرهای و يا زرده میباشد. قطب گياهی: يا روياننده که شامل مواد ّ غذايی پرانرژی را ٔ مهممیباشد: اول آنکه مواد قطرات چربی درتخم ماهيان، دارای دووظيفه ذخيره میکندکهدررشدونموتخم، نقش عمدهای دارد. دوم، به خاطروزن مخصوص پايينی کهدارد ّل میکند. فشار آب را بهخوبی تحم ّ متراکمی استکه مانعوروداسپرماتوزوآ بهداخل تخممیگردد. غشایتخمماهيان، شامل مواد بنابراين، تخم همه ماهيانی که در خارج ازبدن لقاح میيابند، دارای سووراخ مخصوصی در غشا و قسمت قطب حيوانی به نام ميکروپيل است که از اين سوراخ اسپرماتوزوآها وارد تخم میشوند. شکل تخمها: تخمهادرماهيان، اغلبکرویهستندوبندرتبه شکل ديگریديدهمیشوند. ٔ ترکتخمدان است،درابتدادارای اختصاصات تخم ماهی: سلول تخمماهی موقعی که آماده ٔ ظريف و نازکی است و مانندتخم ساير حيوانات، در هنگامعبور از مجاری تخمبر،غدد موجود پوسته در مجاری پوستههايی بر روی آن ّ ترشح میکنند. پوسته ّ ترشحی در ماهيان کوسه، بسيار سخت و مثلاخن انگشت، مقاوم هستند. ٔ ٔ کوچک و مرحله بلوغ جنسی: بهطور عمومی، گونههايی از ماهيان که دارای شکل و اندازه تخمريزی کوتاههستند، نسبت به آنهايی که اندازه بزرگترو طول عمر بيشتری دارند،در سنين پايينتر، بالغ میشوند. بعضی از ماهيان، در يک سالگی و برخی ديگر، مثل مارماهی و تاسماهی، از سن ١٠ سالگی به بعد بالغ میشوند. بلوغ جنسی در مناطق سرد با تأخير همراه است و در مناطق گرم تسريع ًکپورماهی معمولی در مناطق گرمسيری در سن يک سالگی به بلوغ میرسد. ماهيانی که میشود. مثلا درعرض سال ٢ يا چندبارزادوولدکنند،زودتر از ماهيانی کهزادوولدآنهاوابسته به فصل است، به بلوغ میرسند.

اختمان پستان ٔ پوستی استومجموعهایاز چندواحد جداگانهمیباشد. هريکازاين واحدها، پستان، يک ّغده مستقلبوده،به ٔ وسيلهديوارههايی،ازهمجدامیشوند. بههريکازاين واحدها،يککارتيهگفتهمیشود. تعداد کارتيهها در دامهای مختلف، متفاوت است. بهطور مثال، پستان در گاو دارای چهارکارتيه و در ٔ طولیوعرضیازهم گوسفند واسب،دوکارتيهمیباشد. اينچهارکارتيهدرپستان گاو،به ٔ وسيلهدوديواره جدامی شوند. ٔ مجموعهکارتيههادرهرپستانبه ٔ وسيلهکيسهایبهنامپوستپستاناحاطهمیشوند. ساختمان پستان، از دو نوع بافت پارانشيمی و پيوندی تشکيل شده است. بهطوری که بافت پارانشيمی درپستان، سببتشکيل بافت ّ ترشحی ومجاریپستانی میشود. بافتپيوندیبا احاطهکردن ٔ اين بافت عمل میکند. بافت ّ ترشحی خود از اجزای بافت ّ ترشحی و مجاری آن به عنوان نگهدارنده کوچکی که اجتماع آنهادرکناريکديگر ساختمانی شبيه ٔ خوشه انگوررا بهوجودمیآوردتشکيل شده ١ «ناميده می شوند (شکل ٢٩ــ٩ .( است. هريک از اين اجزای کوچک «آلوئل ساختمان آلوئل، از يک رديف سلول پوششی تشکيل شده و دارای مجرايی است که ّ مواد ّ ترشحشده به ٔ وسيله سلولهای پوششی، از طريق اين مجرا وارد مجاری بين آلوئلی و مجاری بزرگتر میشود. گاهی ممکن است دو يا چند آلوئل، مواد ّ ترشحی خود را به مجرايی مشترک بريزند. هر آلوئل، به ٔ وسيله لايهای از سلولهای ماهيچهای و نيز ٔ شبکه وسيع مويرگی (سرخرگی و سياهرگی) ٔ مجاری آلوئلی و مجاری پستانی ادامه احاطه و نگهداری میشود. سلولهای ماهيچهای، تا ديواره میيابند. ّ ٔه مجاری آلوئلی در هر کارتيه با پيوستن به هم، تشکيل چند مجاری بزرگتر را میدهند. کلي ّ طه وسيعی به نام «دهليز» میريزند. دهليز هر کارتيه، ّ محل ذخيره سرانجام اين مجاری بزرگتر به محو ّد شير آن کارتيه، میباشد. در زير دهليز هر شدن بخشی از شير توليد شده به ٔ وسيله سلولهای مول کارتيه، يک سرپستانک قرار دارد. بنابراين به ازای هر کارتيه، يک سرپستانک وجود دارد. سرپستانک،عبارت از کانالی است که شير توليد شده درهر کارتيهرا، از پستان خارج میکند. هر سرپستانک دارای مخزنی است که به آن «دهليز سرپستانک» گويند. بعد از دهليز سرپستانک، سوراخ نوک آن قرار دارد. اين سوراخ، به وسيله يک اسفنگتر ماهيچهای کوچکی در حالت معمولی مسدود میشود. در مواقع شيردوشی و يا مکيدن نوزاد از پستان، اين اسفنگتر باز شده، شير را خارج میکند. استحکامويا شل بودن اين اسفنگتر،درميزان سرعتشيردوشی وابتلا به بيماری ورم پستان، ّ مؤثر است.

این انگل تنها یک گونه دارد اما واریتههای متنوعی بر مبنای میزبان دارد. این واریتهها، عمدتا برای میزبان خود، اختصاصی هستند اما گاهی اوقات آلودگی های متقاطع هم ایجاد می کنند. این جرب باعث گری سارکوپتیک در انسان (Scabies (mange Sarcoptic ، حیوانات اهلی و وحشی میشود و اهمیت زئونوتیک دارد. میزبان: از طیف وسیعی از حیوانات شامل؛ گاو، گوسفند، شتر، اسب ، سگ ، خرگوش و انسان گزارش شده است. حساس ترین حیوانات خوک و سپس گوسفند است. انتقال: از طریق تماس فیزیکی نزدیک صورت می گیرد. با توجه به اینکه انگل تا سه هفته می تواند خارج از بدن میزبان زنده بماند یکی دیگر از راه احتمالی، انتقال از طریق جایگاه و بستر دام ها می باشد. 20 جرب سارکوپتس اسکابئی سیر تکاملی: چرخه تکاملی انگل بر روی بدن یک میزبان صورت میگیرد. جفتگیری در سطح پوست صورت می گیرد و جرب نر پس از جفت گیری می میرد. جرب ماده در اپیدرم پوست کانال حفر میکند و به داخل داالن نفوذ می کند و روزی یک تا 3 تخم میگذارد. دو تا سه روز پس از تخمگذاری، نوزادهای شش پا از تخم خارج شده و تبدیل به نوچه می شوند. مرحله ی نوچه ای دو مرحله ای است و پس از چند روز جرب ها بالغ میشوند. سیرتکاملی انگل 21-17 روز طول میکشد.آسیب شناسی گری سارکوپتیک در خوک، سگ، گوسفند و بز، گاو و انسان دیده می شود، اسب و گربه کمتر آلوده میشوند. بیماری در دامهایی که به صورت متراکم نگهداری میشوند و در اواخر زمستان و اوایل بهار بیشتر شایع است. جراحات و ضایعات جلدی در قسمت- هایی از بدن دیده می شود که فاقد پشم و مو بیشتر است. انگل از مایع بین سلولی تغذیه می کند و نفوذ انگل به داخل پوست باعث التهاب و تجمع اکسودا شده و سبب تکثیر بافت پیوندی، کراتینه و ضخیم شدن پوست میشود و در ناحیه مبتال موها میریزد. در اثر آنتی ژن های انگل واکنش ازدیاد حساسیت نوع یک مشاهده می شود و خارش شدید وجود دارد و در نهایت با دخالت باکتریها، عفونت های ثانویه نیز دیده می شود. در گوسفند؛ ضایعات روی پوزه، گوش، پلک، اطراف شاخ و کیسه بیضه، در گاو؛ در ناحیه پشت، شانه، گردن میان دو راه و اطراف پستان، در اسب؛ بیشتر در ناحیه سر، گردن و شانه ها در شتر؛ بر روی شانه و پهلو وجود دارد. اهمیت آلودگی به انگل با کاهش وزن و الغری دام ها همراه است و پوست از کیفیت پایینی برخوردار است. تشخیص با نمونه گیری عمیق جلدی از ضایعات و مشاهده انگل صورت میگیرد. پیشگیری دام های آلوده باید قبل از ورد به گله تحت نظر گرفته شده و قبل از ورود به گله تحت درمان قرار گیرند. درمان تزریق زیر جلدی آیورمکتین، حمام و افشاندن سموم برای درمان و کاهش اثرات بالینی توصیه می شود. 

هر گاه پیش ساز هاي گلوکز به اندازه ي نیاز از راه غذا و متابولیسم شکمبه اي فراهم نشوند، اندوخته هاي بدن مصرف می شوند تا به جاي گلوکز از مواد دیگري در متابولیسم انرژي استفاده شود و نیز گلوکز بیشتري از منابع درونی تولید گردد. ابتدا گلیکوژن کبد تجزیه می شود و قدري گلوکز از آن فراهم می شود. چون اندوخته ي گلیکوژن زیاد نیست،خیلی زود تري گلیسرید هاي بافت چربی نیز تجزیه می شوند و اسید هاي چرب آن ها براي جانشینی گلوکز رها می گردند. در بلند مدت اسید هاي آمینه ي ماهیچه ها نیز آزاد می شوند تا به سنتز گلوکز در کبد کمک کنند. بر عکس، هر گاه سنتز گلوکز از نیاز هاي متابولیک بدن پیشی بگیرد، بخشی از آن به گلیکوژن تبدیل می شود که در سلول هاي کبدي اندوخته می شود و بخشی نیز به چربی (تري گلیسرید)تبدیل می شود که با خروج از کبد در بافت چربی اندوخته می شود. در این شرایط نیازي به مصرف اسید هاي آمینه ماهیچه ها نخوهد بود چرا که اسید هاي آمینه گلوکوژنیک از راه غذا و پروتئین میکروبی فراهم می شوند.

اکتری میلھ ای شکل گرم منفی با طول متفاوت کھ اغلب گونھ ھای آن بھ استثنای بھ وسیلھ تاژکھای اطرافی متحرک ھستند. بھ ٢ و سالمونلا گالیناروم ١ سالمونلا پلوروم سھولت در محیط ھای کشت ساده رشد می کنند . ولی تقریبا ھیچ وقت قادر بھ تخمیر لاکتوز وساکارز نیستند. گلوکز و مانوز را تخمیر کرده، تولید اسید و گاھی گاز می نمایند . معمولا تولید گاز سولفید ھیدروژن نموده و در حالتھای انجماد مدتھای طولانی حیات خود را حفظ می کنند. گونھ ھای مختلف سالمونلا مسئول بیماریھایی در انسان و حیوان می باشند. میزان عادت کردن میکروب بھ میزبان خاص متفاوت بوده و در بیماریزایی آن بھ انسان بھ سھ طریق نقش دارد : ، سالمونلا ٣ ١ :سروتیپھایی کھ بھ میزبان انسان عادت کرده اند مانند سالمونلا تایفی کھ معمولا بیماری خطرناکی ایجاد نموده و ھمراه با ٥ و سالمونلا سندایی ٤ پاراتایفیA سندرم عفونت خونی تب روده می باشند. این سروتیپھا معمولا در حیوان بیماریزایی ندارند. ٢ :سروتیپ ھای ھمھ جائی مانند سالمونلا تایفی موریم کھ ھر دو نوع میزبان انسان و با حدت متفاوت ٦ حیوانات مختلف را تحت تاثیر قرار داده و تولید عفونت گاستروآنتریت مي كنند. حدت بیماري زایي این سروتیپ ھا معمولا کم حدت تر از تب روده است. علاوه بر مسمومیت غذایی کلاسیک ، این سرو تیپھا در ایجاد اسھال اطفال و اسھال مسافرین دخالت دارن .د ٣ :سروتیپھایی کھ بھ شدت بھ میزبان حیوان عادت کرده اند، عبارتند از سالمونلا ٢ آبورتویس در گوسفند و سالمونلا گالیناروم در طیور کھ در این حیوانات بیماریزا بوده و معمولا در انسان بیماري زایي ندارند و یا عامل بیماری خیلی خفیفی در انسان می باشند. سالمونلا کلراسویس کھ سروتیپ مخصوص خوک است. این گونھ اخیر استثنائا در انسان نیز سبب بیماری عفوني حادي بعلت باكتریمي را مي شود . سالھاست كھ گونھ ھای سالمونلا بعنوان عامل بیماری روده ای شناختھ شده اند و بعنوان مھمترین عامل مسمومیت غذایی قابل گزارش مطرح می باشند. در سالھای اخیر وقوع اپیدمی مسمومیت ناشی از این باکتری از طریق انتقال عفونت از طیور كھ منبع آلودگی مي باشد و از طریق یكي از موادغذایي پرمصرف حاصل از طیور یعنی تخم مرغ مشاھده شده است.

سالمونلا يک باکتری گرم منفی رودهای اسـت کـه انگـل اختياری داخل سلولی مي باشد. تيپهای مختلف سـالمونلا، انـسان و انـواع حيوانـات اهلی را آلوده ميکنند. ـ انساهنا ممکـن اسـت بـه وسـيله حيوانـات آلـوده گردند. ـ حيوانات نيز همديگر را آلوده ميکنند ولی برخـی از سالمونلاها بـرای بعـضی از دامهـا دارای ويژگيهـايی ميباشند. گاوها به سالمونلا تيفی موريوم و سـالمونلا دابلـين حساسند و گوسفندان سالمونلا آبورتـوس اوويـس و سـالمونلا آريزونا حساسند. علائم بالينی: متداولترين علائمی که مشاهده ميشود عبـارت اسـت از تب و اسهال به دنبال يک دوره کمون 1 تا 4 روزه پس از در معرض عفونت بودن يا فعال شـدن شـکل ناقـل بيمـاری است. بيماری در همه سنينی ميتواند اتفاق بيافتد. شکل اسهال از آبکی تا موکوسی همـراه بـا فيـبرين و خون متنوع است. لايههای فيبرينی ممکن اسـت در ظـاهر بـه صورت مخاط کنده شده باشند. مدفوع به علت حضور پروتئينهای پلاسما (آه به علـت روند آماسی شديد روده ميباشـد)، غالبـاً بـوی تعفـن و گنديدگی دارد. گـاهی اوقـات ممکـن اسـت بـاکتری درخـون وارد شـود (باکتريمی) که در نوزادان ايجاد سپتی سمی فوق حـاد تـا حاد مي کند. که در اين حالـت در گوسـالههـای 1 تـا 2 ماهه علائـم عبارتنـد از ديـسپنه، علائـم تنفـسی، مـرگ ناگهانی و اسهال شـديد کـه در 6 هفتگـی بـه اوج خـود ميرسد. در گاوهای بالغ سالمونلا ميتواند باعـث سـقط جنـين شود.

علائم کالبدگشايی: در شکل رودهای، گوسالهها دچار لاغری مفرط ناشی از آتروفی سروزی چربی ميباشـند. مخـاط ايلئـوم و سـکوم و کولون ممکن است ضخيم و دچار خونريزی همراه بـا پلاکهـای چسبنده فيبرينونکروتيک باشند. فيبرين ممکن است به صـورت لايه يافت شود که در نواحی پلاکها، برجسته است. شيردان معمولا حاوی مايع متعفن قهـوهای مـيباشـد. عقدههای لنفاوی مزانتريک غالباً بزرگ و تيره است. در شــکل ســپتی سمــی ضــايعات ماکروســکوپيک عفونــت باکتريمی سالمونلا حـاد و معمـولا نـاچيز اسـت و بـر روی بافتهای سروزی و زير جلدی، پتشی گستردهای وجود دارد. طحال معمولا بزرگ است و ريهها ادماتوز مي باشند. ديواره کيسه صفرا ضخيم شده و ممکن است دارای خـونريزی باشند.

پيشگيری و کنترل: پيشگيری از سالمونلاها عبارت است از درمان بيماران مبتلا و همزمان اقدامات بهداشتی جدی. در بعضی موارد، ميتوان گوسالهها و يـا گاوهـا را واکــسينه کــرد کــه کــاملا ايجــاد ايمنــی نمــیکنــد. واکسيناسيون شامل دو تزريق به فاصـله 15 روز تـا يـک ماه مي باشد که گاهی ممکن است پس از تزريق ايجاد شـوک نمايد که در اين حالت بايد از کورتيکوئيـدها اسـتفاده نمود. اقدامات بهداشـتی عبـارت اسـت از کـنترل کيفيـت آب آشاميدنی، کـنترل بـستر و ضـد عفـونی کـردن جايگاههـا، باکسها و زايشگاهها.

درمان: استراتژی درمان در بيماری سالمونلوز عبارت است از: 1ـ سرم تراپی: 2ـ آنتی بيوتيک تراپی: استفاده از آنتی بيوتيکهايی که بـروی بـاکتریهـای گرم منفی موثرند مانند: a (آليستين هر ساشه 5 گرمی بـرای 500 کيلـوگرم بـه مدت 5 روز b (جنتامايـسين بـا دز 5 ميلـی گـرم بـه ازای هـر کيلوگرم وزن بدن c (تری متوپريم ـ سولفوتاميد با دز 30 ميلـی گـرم به ازای هر کيلوگرم وزن بدن d (کلرامفنيکل به صورت وريدي هر 6 ساعت 3ـ استفاده از داروهای ضد التهاب غير استروئيدی

ساخت سالن شیردوشی یکی از مهمترین مواردی است که باید در پرورش بزهای شیری مدنظر قرار بگیرد. بزها در طول روز حداقل دو بار و حداکثر سه بار به این محل منتقل شده وشیردوشی می شوند. بيشترين مقدار شير در هفت ه دوم تا دهم بعد از زايش توليد م یشود وپس از آن توليد شير بزها روزانه کاهش می یابد. طول مدت شيردهی به نژاد، نحوه مدیریتو کیفیت و مقدار خوراک بستگی دارد. شيردوشی بزها ممکن است ب هوسيله دست و یا بااستفاده از ماشين شیردوشی انجام گيرد، اما در هر دو صورت باید محلی جداگانه و بهداشتیبرای دوشش بزها در یک دامداری ساخته و آماده شود. در روستا و يا دامداريهای کوچکممکن است بزها با دست دوشیده شوند، اما در دامداريهای بزرگ برای سهولت و تسريعشيردوشی باید با دستگاه دوشیده شوند.هنگام شيردوشی چه بصورت دستی و چه با دستگاه، لازم است ابتدا دام به خوبی مهار وسپس دوشيده شود. برای این کار باید باکس یا جعبه شیردوشی طراحی شود. باكس انفرادیيا جايگاه شيردوشی بزها بايد بگون های باشد كه امكان چرخش بز در آن وجود نداشته باشد.نحوه طراحی جايگاه شيردوشی و محل استقرار کارگر بايد به نحوی باشد که امكان دسترسیکارگرها به پستان دام به آسانی فراهم شود. معمولاً عرض جايگاه انفرادی شيردوشی را از 0تا 50 سانتی متر و طول آن را 100 سانتی متر در نظر م یگيرند. در صورت تمايل به ساختآخور در مقابل جايگاه شيردوشی، بايد يک راهرو به عرض یک متر مقابل هر جايگاه ساختهشود. در تع يين مساحت سالن شيردوشی بايد ابعاد و تعداد سكوهای شيردوشی، راهروهایخوراك دهی، آخورها،محل شستشوی ظروف، محل ذخيره و نگهداری موقت شير و محلعبور و مرور كارگران را پيش بينی نمود. بر اساس یک توصیه می توان مساحت سالنشيردوشی را با توجه به اندازه گله، معادل 10 درصد مساحت محل استراحت بزها تع يين نمود

وسیع الطیف بوده و اثر بیولوژیک آن بر روي کوکسیدیا مشابه موننسین می باشد. بعلت توانایی ترکیب با کاتیونهاي تک ظرفیتی سدیم و پتاسیم بوسیله تشکیل کمپلکس سالینومایسین-کاتیون، غشا سلولی انگل را نسبت به یونهاي سدیم و پتاسیم نفوذپذیر م یسازد در نتیجه تعادل یونی در دوسوي غشا به هم خورده و باعثاختلال در متابولیسم انگل می گردد. در چرخه زندگی انگل روي مراحل اسپروزوآیتو مروزوآیتانگل تاثیر داشته و از تکامل شیزونت ها قبل از اینکه بتواند به پرنده آسیب شدیدي برساند، جلوگیري می نماید. گونه هاي حساسبه این دارو در مرغان: آسرولینا، ماکزیما، نکاتریکس، 
میواتی، برونتی و تنلا و در بلدرچین : دیسپرسا و لتی آ می باشد.

lیزان مصرف:
g/ton : جوجه هاي گوشتی 500 از یکروزگی تا 5 روز قبل از کشتار
g/ton : پولت هاي تخمگذار 500-350 از یکروزگی تا 16 هفتگی و تا 7 روز قبل ازشروع تخمگذاري
موارد منع مصرف: 
– در طیور مادر و بوقلمون
– از مصرفهمزمان با تیامولین و سایر کوکسیدیواستاتها اجتنابشود.
– ناسازگاري با کلر آمفنیکل و اریترومایسین، سولفادیمیدین و سولفاکینوکسالینگزارششده است.
% شکل دارویی : پریمیکس 12 
نامهاي تجاري: سالینوکسید 12 ، سالینوبهرود، کاتاسال 120 ، سالی کوکس، 
کوکسیستاك، کیمیامایسین، وتاکوکس،

روش گرمایش در مرغداری ها در حال حاضر عمدتاً روش جابجایی هوا )انواع مختلف هیترهای داخل یا خارج سالن( میباشد که توأم با اتالف زیاد انرژی است. تعداد دفعات تهویه در مرغداریها از سایر فضاهای صنعتی بسیار بیشتر است. لذا انرژی گرمایی جذب شده توسط هوا، قبل از تبادل حرارتی با محیط و پرندگان موجود در کف سالن، از طریق فنهای تهویه به خارج از سالن قرار میکند که به منزله هدر رفتن منابع مالی ارزشمند و انرژی است. رطوبت و خیسی بیش از حد کف سالن و سرد بودن کف )در حالی که سقف گرم است( از مشکالت سیستمهای متداول غیر تابشی است. سیستم گرمایش تابشی، انرژی گرمایش خود را بدون منتقل نمودن به هوا ابتدا به کف سالن میرساند و بستری گرم و مطلوب برای پرنده ایجاد میکند و از طرفی با رساندن تعداد دفعات تهویه به حد استاندارد بدون نگرانی از اتالف انرژی- به بهبود کیفیت محصول نیز کمک شایانی مینماید.حداقل %۰ %صرفه جویی در مصرف گاز و بیش از %۰ %کاهش برق مصرفی در سامانه های گرمایش آسایش تنها یکی از مزایای این سامانه ها در مقایسه با سامانه های هوای گرم می باشد. این در حالی است که در این مقایسه تاثیر عواملی چون دمای پایین تر هوا در سامانه های تابشی، منطقه بندی دمایی و کاهش هزینه های تعمیرات و ... در نظر گرفته نشده است. برای مثال یکی از مهمترین مزایای سامانه های گرمایش آسایش در مقایسه با سامانه های هوای گرم که کاهش هزینه سوخت را در پی خواه داشت، منطقه بندی دمایی می باشد؛ در سامانه های گرمایش آسایش در صورت عدم نیاز به گرمایش بخشی از سالن، به راحتی می توان سامانه های تابشی که چتر حرارتی آن منطقه را تامین می کنند، خاموش کرد بدون آنکه تاثیری بر گرمایش سایر مناطق سالن داشته باشد و بدین ترتیب در مصرف سوخت صرفه جویی نمود، در حالی که به دلیل ماهیت تبادل حرارتی در سامانه های هوای گرم که بر مبنای گرمایش هوای سالن استوار است، این سامانه ها در هر شرایطی بایستی کل هوای سالن را به دمای مطلوب برسانند و بنابراین خاموش نمودن دستگاه ها حتی در مواقعی که تنها گرمایش بخشی از سالن مدنظر باشد، امکان پذیر نیست.

سايتوكاينها ، پروتئينهايي هستند كه توسط سلولهاي ايمني آزاد ميشوند و در بروز بسياري از اثرات اين سلولها، نقش 41 سايتوكاينها دارند. سايتوكاينها در پاسخ به ميكربها وساير عوامل محرك آزاد ميشوند. شايان ذكر است كه سايتوكاينهاي مختلف درتحريك پاسخهاي گوناگوني از سلولهاي سيستم ايمني نقش دارند. سايتوكاينها باعث رشد، تمايز و فعال ساختن سلولها ميشوند. بدين خاطر، در بعضي موارد از اين عوامل ، استفاده درماني ميشود ولي گاهي بدليل توليد زياده از حد اين عوامل، ناگزير به خنثيسازي آنها هستيم. طبقهبندي سايتوكاينها در ابتدا براساس منشأ سلولي آنها بوده است. سايتوكاينهايي را كه توسط فاگوسيتهاي منونوكلئر توليد ميناميدند. باپيشرفت علم، مشخص شد 43 وسايتوكاينهايي را كه توسط لنفوسيتها توليد ميشوند، لنفوكاين 42 ميشوند، را منوكاين كه يك پروتئين،ممكن است هم توسط لنفوسيت وهم توسط منوسيت وحتي توسط انواعي ازسلولهاي بافتي (نظير سلولهاي اندوتليال و بعضي از سلولهاي اپيتليال) نيز توليد شود. لذا نام ژنريك سايتوكاين به اين پروتئينها داده شد. از 44 آنجايي كه اكثرسايتوكاينهاتوسط لكوسيتها توليد شده و روي ساير لكوسيتها اثر ميگذارند، لذا اين سايتوكاينها را اينترلوكين نيز مينامند. البته اين نامگذاري چندان هم ايدهآل نيست ،چرا كه سايتوكاينهايي داريم كه با وجود آنكه فقط توسط لكوسيتها توليد شده و فقط روي لكوسيتها نيز تأثير ميگذارند اينترلوكين ناميده نميشوند. در مقابل، سايتوكاينهايي داريم كه اينترلوكين خوانده ميشوند، در حاليكه يا توسط سلولهايي به غير از لكوسيت توليد ميشوند و يا اينكه روي سلولهايي به غير از لكوسيتها اثر ميگذارند، البته اين نامگذاري تا حدي سودمند نيز بوده است ، چرا كه هر سايتوكاين جديد به مجرد مشخص شدن ساختمان مولكولي آن به عنوان اينترلوكين ناميده ميشود و ترتيب شمارهگذاري اينترلوكينها براساس ترتيب زمان كشف آنها ميباشد، به عنوان مثال، اينترلوكين يك (1-IL (اولين اينترلوكيني است كه كشف گرديده است.

مقدمه و هدف بروسلوز يك بيماري عفوني باكتريايي است كه توسط ميكروارگانيسمي از جنس بروسلا ايجاد مي شـود. ايـن بـاكتري گونـه هـاي مختلفي از حيوانات را مبتلا ساخته و يكي از عوامل مهم سقط جنين در گوسـفند و بـز مـي باشـد (6 .(بروسـلوز يكـي از مهمتـرين بيماريهاي زئونوز محسوب شده و در اغلب كشورها از جمله كشورهاي منطقـه مديترانـه و خاورميانـه از جملـه ايـران شـايع مـي باشد(5،4 .(اغلب موارد سقط جنين گوسفند و بز در ماه آخر آبستني اتفاق مي افتد كه علل آن معمـولا بيمـاري هـاي عفـوني نظيـر بروسلوز، كمپيلوباكتريوز ، توكسوپلاسموز ، كلاميدوز و تب كيو مي باشند. بروسلا ملي تنسيس عامل اصلي بروسلوز در گوسفند و بز است كه اهميت اقتصادي مهمي در صنعت پرورش گوسفند و بز دارد(2 .(خسارات اقتصادي بروسلوز عموما بعلت سقط جنين، جفـت ماندگي و به ميزان كمتري تورم بيضه و اپيديديم و غدد ضميمه جنسي و تورم مفاصل و بورس ها مـي باشـد(6 .(همچنـين ممكـن است گاهي به دنبال متريت حاد و در اثر جفت ماندگي حيوان تلف شود (10 .(بيماري در انسان به تب مالت معروف بوده و از طريـق مصرف شير خام و فراورده هاي غير پاستوريزه آنها و يا تماس با ترشحات دام آلوده بعد از سقط جنين به انسان منتقل مي شـود (7 .( بيماري بروسلوز در گوسفند و بز در بسياري از مناطق دنيا بخوبي مطالعه شده و اصول كلاسيك پيشـگيري و كنتـرل آن بـر مبنـاي مراقبت از آلوده نشدن گله هاي سالم، محدود كردن ميزان انتقال بيماري با شيوه هاي بهداشتي، واكسيناسـيون حيوانـات حسـاس و سرانجام استفاده از روش آزمايش و كشتار حيوانات راكتور مي باشد(10 .(بروسـلوز در ايـران انـدميك بـوده و بـا شـيوع متفـاوت در جمعيت دامي و انسان از نقاط مختلف كشور گزارش شده است. در حال حاضـر در ايـران برنامـه پيشـگيري و كنتـرل بروسـلوز در گوسفند و بز، بر مبناي يك بار واكسيناسيون دامهاي جوان با واكسن Rev1 و واكسيناسيون دامهاي بالغ هر دو سـال يـك بـار بـا واكسن دز كاهيده Rev1 مي باشد. با توجه به ميزان شيوع متفاوت بيمـاري در منـاطق مختلـف و زيانهـاي اقتصـادي و مشـكلات بهداشتي قابل توجه ناشي از آن و عوامل مختلف تاثيرگذار بر ميزان شيوع بيماري در بين حيوانـات و انسـان، وجـود شـيوه هـايدامداري سنتي و عشايري در كشور، تهيه فراورده لبني غير پاستوريزه در برخي منـاطق، ورود دام خـارجي و حابجـايي دام در سـطح كشور، مطالعه و بررسي بيشتر در مورد اين بيماري جهت كنترل آن ضروري بـه نظـر مـي رسـد. ايـن مطالعـه بـه منظـور بررسـي سرواپيدميولوژيكي شيوع بيماري در جمعيت گوسفند و بز استان كرمان به تفكيـك شهرسـتان و گونـه دام و ارزيـابي عوامـل خطـر مختلف موثر بر شيوع بيماري انجام شده است تا بر مبناي اطلاعات حاصل از آن بتوان برنامه مبارزه با بيمـاري مـذكور را در سـطح جمعيت دامي بنحو بهتري هدايت و اجرا نمود. مواد و روش كار اين مطالعه سرولوژيك بصورت مقطعي در تيرماه سال 1390 در استان كرمان انجام شد. براساس برآورد اوليه ميزان شيوع بيمـاري درسطح استان و با توجه به شيوه نمونه گيري چند مرحله اي، تعداد نمونه مورد نياز در شهرستانهاي مورد نظـر حـدود 3000 نمونـه برآورد گرديد. بر اين اساس شهرستان هاي حوزه اداره كل دامپزشكي استان كرمان به عنوان طبقـه در نظـر گرفتـه شـدند، سـپس براساس تعداد جمعيت گوسفند و بز هر شهرستان، سهميه نمونه هر شهرستان مشـخص و واحـدهاي اپيـدميولوژيك ثبـت شـده در سيستم GIS هر شهرستان به عنوان خوشه هاي نمونه گيري در نظر گرفته شد. برمبناي اخذ 10 نمونه از هر خوشـه، تعـداد خوشـه هاي مورد نياز براي نمونه گيري در هر شهرستان محاسبه و بصورت تصادفي انتخاب گرديد. چنانچه در هر خوشه بيش از يك گلـه وجود داشت يك گله از ميان آنها بصورت تصادفي انتخاب و بصورت نمونه گيري تصادفي منظم تعـداد 10 نمونـه خـون از ده راس دام گله اخذ شده و سرم آن جداسازي و در شرايط مناسب براي انجام آزمايشات سرولوژيك بـه آزمايشـگاه مركـز تشـخيص اسـتان ارسال مي گرديد. همزمان با نمونه گيري اطلاعات مربوط به دامداري و عوامل خطر احتمالي مربوط به شيوع بيماري در يـك فـرم مخصوص ثبت و جمع آوري مي گرديد. در آزمايشگاه مركز تشخيص استان در ابتدا بـر روي تمـام نمونـه هـا آزمـايش غربـالگري رزبنگال انجام و بر روي نمونه هاي مثبت آزمايشات تكميلي رايت و 2 -مر كاپتواتانول انجام ميگرديد و نتايج براساس دستورالعمل اجرايي مبارزه با بيماري بروسلوز سال 1390 سازمان دامپزشكي كشور تفسـير و مـوارد مثبـت و منفـي نهـايي تعيـين مـي گرديـد. اطلاعات با استفاده از نرم افزارهاي STATA10 و 15 SPSS مورد تحليل آماري قرار مي گرفت. نتايج در سطح واحد اپيدميولوژيك، تعداد 63 واحد از 300 واحد اپيدميولوژيك مورد بررسي حداقل يـك نمونـه مثبـت داشـت.لـذا ميـزان آلودگي در سطح واحدهاي اپيدميولوژيك استان حدود 21 درصد برآورد مي گردد. تفاوت موارد مثب در واحدها اپيـدميولوژيك مـورد مطالعه معني دار بود(0001/0بحث در اين مطالعه مقطعي بررسي شيوع بروسلوز گوسفند و بز در استان كرمان، در مجموع ميزان شيوع بيماري در سطح اسـتان كرمـان حدود 1/3 درصد برآورد گرديد كه با ساير مطالعات اخير انجام شده در سطح كشور مطابقت دارد. سبحاني و بـاهنر بـا ميـزان شـيوع بيماري را در سال 2004دربين جمعيت گوسـفند و بـز اسـتان قـم 2/2 درصـد اعـلام نمـوده انـد(14 .(همچنـين در يـك بررسـي سرولوژيكي در خلال سال2007 تا 2008 در شهر سراب آذربايجان شرقي توسط اكبـر مهـر و قيـامي راد ميـزان شـيوع بيمـاري در گوسفند و بز به ترتيب 18/4 و 5 درصد گزارش شده است(1 .(مطالعات انجام شده در دهه هاي گذشته حاكي از بالاتر بـودن ميـزان شيوع بيماري در كشور در آن دوره است. بر اساس بررسي هاي سرولوژيكي ذوقي و عبادي ميزان شيوع بروسـلوز گوسـفند و بـز در كشور در اثناي سالهاي 1970 تا 1944 حدود 7/14 درصد گزارش شده است(15 .(صباغيان و نديم شيوع بيمـاري را در سـال 1974 در اصفهان به ميزان 12 درصد در جمعيت گوسفند و بز و 42 در در جمعيت گاوي اعلام كرده اند(12 .(هنوز هم گزارشاتي از شـيوع بالاي بيماري در برخي مناطق و گونه هاي مختلف دام وجود دارد كه برضرورت مبارزه مستمر و موثر با اين بيماري دلالت مينمايـد. نوروزي و همكاران شيوع بيماري را در سال 2006 در بين گاويش هاي آبي خوزستان 11 درصد اعلام نموده انـد(9 .(رفيعـي پـور و ضيايي شيوع بيماري را در بين شترهاي شهرستان بافت كرمان در سال 2007 به ميزان 92/7 درصد اعـلام كـرده انـد(11 .(شـيوع بيماري در جمعيت انساني كشور بويژه در گروههاي شغلي در معرض خطر هم قابـل توجـه اسـت. سـالاري در سـال 1999 شـيوع بيماري در بين دامداران استان يزد 2/3 درصد و نيكوكار و همكاران در كارگران كشتارگاه و ساكنين روسـتايي اسـتان گـيلان را بـه ترتيب8/9 و 5/5 درصد اعلام كرده اند(8،13 .(در اين مطالعه 21 درصد از واحدهاي اپيدميولوژيك استان آلوده تشخيص داده شدكه صرف نظر از ميزان شيوع داخل گله اي مي تواند به عنوان يك خطر بالقوه گسترش بيماري در سطح استان تلقـي شـود. همچنـين ورود دام خارجي به گله، غير بومي بودن دامها و سابقه سقط جنين در گله، بعنوان عوامل خطر و هشدار دهنده وجود بيمـاري رابطـه معني داري را با شيوع بيماري نشان دادند كه اهميت اقدامات قرنطينه اي و كنترل نقل و انتقال دام در سـطح كشـور را در راسـتاي برنامه هاي كنترل بيماري بروسلوز خاطر نشان مي سازد. تفاوت معني دار شيوع بيماري در شهرستان هاي مختلـف نيـز مـي توانـد تحت تاثير متفاوت عوامل خطر باشد كه در برخي مناطق مثل فهرج و ريگان نقل و انتقالات دام قابل توجـه اسـت وبـا شـيوع بـالا بيماري همخواني دارد. 

مقدمه بروسلوزيس يا تب مالت يكي از شايعترين بيماريهاي باكتريال مشترك بين انسان و حيوان مي باشد كه بطور گسترده اي در سطح جهان و مخصوصاً در كشورهاي كه با دام ومحصولات غير پاستوريزه آن سروكار دارند در تمامي فصول سال مشاهده مي گردد و يكي از مسائل مهم بهداشتي محسوب ميگردد. در ايران و استان مازندران نيز اين بيماري شيوع كمي ندارد و كنترل اين بيماري مستلزم آن است كه در حيوانات ميزان آلودگي مشخص تا براي كم كردن انتقال به انسان تمهيداتي انديشيده شود در اين بررسي ما به ميزان آلودگي گاوهاي ذبح شده در كشتارگاه صنعتي ساري پرداخته ايم. مواد و روش ها در تابستان 1390با نمونه گيري تصادفي از 300 راس گاو در كشتارگاه صنعتي ساري در حين ذبح بميزان هر يك 5CC خون وريدي اخذ گرديد. براي هر گاو پرسشنامه اي تنظيم و بر روي هر يك از لوله هاي آزمايش كد گاو مربوطه درج و نمونه ها به آزمايشگاه فجر ساري براي آزمايش سرولوژي رايت (SAT (ارسال شد و از آمار توصيفي و آزمون مربعات جهت تجزيه و تحليل داده ها استفاده شد. پرسشنامه گاو ها حاوي سن، جنس، سيستم دامپروري، محل پرورش دام بوده كه درليست مادر تكميل و بوسيله نرم افزار spss مورد پردازش و تجزيه و تحليل قرارگرفته است. نتايج در كل از 300 نمونه آزمايش انجام شده 100 مورد (%3.33(مثبت بوده كه 66 مورد آن با تيتر 20/ 1 /40 مورد 23 و 1 /80 نمونه 8 و 1 و يك نمونه با تيتر 320/ و يك مورد با تيتر 640 /1 بوده است . %4.29 گاوها نر و %6.70 گاو ها داده بودند. گاو ها از دو استان 1 مازندران و گلستان بوده اند ، سن گاو ها از 2 سال تا بيش از 5 سال بودن است. نتيجه گيري 3/1 گاوهاي در حال ذبح تست مثبت سرولوژي رايت داشتند و تفاوت بارزي در ميزان موارد دو استان گلستان ومازندران وجود نداشته و ميزان موارد آلودگي در گاوهائي كه با روش صنعتي نگهداري مي شدند به طور چشمگيري كمتر از انواع با نگهداري سنتي بوده است و گاوهائي كه سن بالاتري داشتند ميزان آلودگي بيشتر بوده است. براي كم كردن بيماريهاي مشترك وپيشگيري و كنترل اين بيماري در نزد انسان در صورتي امكان پذير است كه ميزان آلودگي در دام ها با انجام واكسيناسيون كاهش يابد و يا هيچگونه محصولات لبني غير پاستوريزه مصرف نگردد.در غيراين صورت بايد گفت پيشگيري و كنترل محال است. 

سستودا یا کرمهای نورای یا کرمهای روبانی، کرمهای انگلی از شاخۀ کرمهای پهن می باشند.  سستودا فاقد دهان و دستگاه گوارش و گردش خون بوده و لذا تمامی آنها به صورت انگل در رودۀ مهره داران و بی مهرگان زندگی می کنند. ستودا در چرخه زندگی خودداری دو شکل متفاوت و مهم هستند یکی فرم بالغ که فقط در روده کوچک به سر برده و بیماریزائی جدی و خطرناک ندارند و دیگر فرم الرو است که می تواند به بافتهای مختلف رفته و صدمات جدی و حتی مرگبار بوجود می آورد. بر اساس طبقه بندیWardle ,McLeod سستودا یا کرمهای نورای به 11 راسته )order ) تقسیم می شوند که تنها دو راسته از لحاظ پزشکی اهمیت دارند: cyclophylidea راسته- 2 pseudo phylidea راسته- 1   مرفولوژی سستودا: بدن پهن نورای- بند بند- فاقد حفرۀ عمومی است و از سر، گردن و بدن تشکیل شده است .  1 -سر)scolex:)سر در سستودا دارای اعضائی است که باکمک آنها به رودۀ میزبان می چسبد. دراستۀ سودوفیلده این اعضاء به صورت دو شکاف مکندۀ طولی در موقعیت پشتی و شکمی بنام Botheria یا Botherium می باشد ولی در راستۀ سیکلوفیلیده این اعضاء به صورت چهار بادکش فنجانی شکل بنام دیسک مکنده )disk sucking )می باشد و در باالی اسکولکس ممکن است قسمتی بنام خرطوم )Rosttelum )وجود داشته باشد. بادکشها و روستلوم ممکن است دارای قالب باشند گونه های دارای قالب و روستلوم را مسلح می خوانند.  2 -گردن)Neck:)قسمتی کوتاه و بدون بند است که فاصله بدن و سر را پر می کند و مولد بندهای بدن می باشد.  3 -بدن)strobila:)از تعدادی بند یا proglotid تشکیل شده است که به سه نوع تقسیم می شوند:  الف-بند نارس)imature:)در این نوع بند هنوز دستگاه تناسلی تشکیل نشده یا فقط دستگاه تناسلی نر وجود دارد. این بندها نزدیک سرکرم هستند.  ب- بند رسیده یا بالغ)Mature:)در این نوع بند ، دستگاه تناسلی نرو ماده وجود دارد و بین بندهای نارس و بارور قرار دارند.  ج- بند بارور)Gravid :)در این نوع بند، دستگاه تناسلی نر و ماده از بین رفته و فقط رحم پر از تخم در آن دیده می شود.این بندها در انتهای کرم وجود دارند و از آن جدا می شوند. در بندهای جوان و نارس معموالً عرض بنداز طول آن بیشتر است ولی در بندهای پیرو رسیده معموالً طول بند از عرض آن بیشتر است. هر بند مستقل بوده و اعمال حیاتی مربوط به خود را انجام می دهد.  ساختمان بدن سستودا به ترتیب از خارج به داخل:  1 -کوتیکول یا پوسته که در سطح آن پرزهای ریزی تحت عنوان میکروتریکس ) موهای میکرونی( وجود دارد که در جذب غذا اهمیت دارد.  2 -الیه های عضالنی: به ترتیب از خارج به داخل حلقوی و طولی است و سبب حرکت کرم و یا بندها می شود.  3 -پارانشیم:از آنجائی که سستودا حفرۀ عمومی ندارند فاصلۀ بین اعضاء مانند دستگاه تناسلی و الیه های عضالنی بوسیلۀ نسج پارانشیم پر می شوند. در بندهای جوان نسج پارانشیم متراکم و دارای دانه های کلسیمی است. 

این ها هم پنی سیلین ها جزء آنتی بیوتیک های بتاالکتام هستند به دلیل این که این ها هم در ساختمان خود حلقه ی بتاالکتام دارند اما این حلقه به صورت دی هیدروتیازین می باشد پس خیلی به پنی سیلین ها شبیه هستند و عالوه بر آن از لحاظ مکانیسم عمل هم خیلی شبیه به پنی سیلین ها هستند و از تشکیل دیواره سلولی جلوگیری می کنند و اثر آن ها باکتریوسید می باشد و طیف اثر آن ها هم بر حسب نوع خود متفاوت است و از نظر فارماکوکینتیک، سفالوسپورین های خوراکی جذب نسبتا خوبی دارند مثال داروی سفالکسین و سفادروکسیل و داروی سفکسیم که فرم خوراکی هم دارند و جذب آن ها هم نسبتا خوب است اما بقیه ی سفالوسپورین ها تزریق هستند. از نظر توزیع هم در تمام مایعات بدن به خوبی توزیع می شوند به جز CNS که البته انواعی از سفالوسپورین ها را هم داریم که نفوذ خوبی به CNS دارند و متابولیسم آن ها هم مثل پنی سیلین ها ناچیز است و روی کبد صورت می گیرد اما 3 داروی سفالوتین ، لفوکستین و سفوتاکسیم متابولیسم شدید کبدی دارند و بیشترین مقدار این داروها در کبد متابولیزه می شود و دفع آن ها عمدتا از طریق ادرار صورت می گیرد. به جز داروی سفتی ری اکسون که این دارو صرفا از طریق صفرا دفع می شود.

مشابه پنیسیلینها پاکتریوسید هستند و به PBP ها اتصال یافته از پلیمره شدنپپتیدوگلیکانها جلوگیری کرده پس از آن اتولیزینها فعال شده باعث ایجاد بی ثباتی درغشاء باکتری و ترکیدگی باکتری خواهند شد.این دسته از پادزیستها را میتوان به چهار دسته تقسیم کرده که در نسل اول حلالیت درچربی کم بوده و لذا بر باکتریهای گرم مثبت موثر هستند ولی در نسلهای بعدیمحلولیت در چربی افزایش یافته و متعاقبا گذر پادزیست از غشاء دو لایه چربی ودسترسی آن به پپتیدوگلیکان دیواره باکتریهای گرم منفی بیشتر شده و در نتیجه طیف
اثر پادزیست متمایل به اثر بر روی باکتریهای گرم منفی شده است.میکانیسم مقاومت در برابر آنها مربوط در نسلهای مختلف متفاوت است و در نسل اولحضور بتالاکتاماز در باکتری باعث مقاومت به آنها میشود)مانند پنیسیلینها( ولی نسلهایبعدی نسبت به حضور بتالاکتاماز مقاوم هستند ولی حضور سفالوسپوریناز مکانیسماصلی مقاومت در برابر آنهاست.

مشابه پنیسیلینها پاکتریوسید هستند و به PBP ها اتصال یافته از پلیمره شدنپپتیدوگلیکانها جلوگیری کرده پس از آن اتولیزینها فعال شده باعث ایجاد بی ثباتی درغشاء باکتری و ترکیدگی باکتری خواهند شد.این دسته از پادزیستها را میتوان به چهار دسته تقسیم کرده که در نسل اول حلالیت درچربی کم بوده و لذا بر باکتریهای گرم مثبت موثر هستند ولی در نسلهای بعدیمحلولیت در چربی افزایش یافته و متعاقبا گذر پادزیست از غشاء دو لایه چربی ودسترسی آن به پپتیدوگلیکان دیواره باکتریهای گرم منفی بیشتر شده و در نتیجه طیف
اثر پادزیست متمایل به اثر بر روی باکتریهای گرم منفی شده است.میکانیسم مقاومت در برابر آنها مربوط در نسلهای مختلف متفاوت است و در نسل اول حضور بتالاکتاماز در باکتری باعث مقاومت به آنها میشود)مانند پنیسیلینها( ولی نسلهایبعدی نسبت به حضور بتالاکتاماز مقاوم هستند ولی حضور سفالوسپوریناز مکانیسماصلی مقاومت در برابر آنهاست

نسل اول: سفالکسین، سفادروکسیل، سفاپیرین، سفالوتین، سفازولین یشتر بر باکتریهای گرم مثبت موثر هستند و نسبت به حضور بتالاکتاماز حساس هستندو طیف اثر آنها بیشتر مشابه آمینو پنیسیلینها است)استرپتوکوک، استافیلوکوک(.از سد خون مغز عبود نمی کنند.
نسل دوم: سفاکلر، سفوکسیتین، سفاماندول، سفوروکسایم، سفوروکسایم آکستیل،لوراکاربف، سفونیسید، سفوتتان، سفورانایداثر بیشتری بر باکتریهای گرم منفی دارند، حساسیت کمتری نسبت به بتالاکتاماز دارند،گذر بیشتری از سد خون مغر و دیگر سدهای بدن نسبت به نسل اولی ها دارند، طیفاثر آنها علاوه بر نسل اولی ها باکتریهای تا حدودی باکتریهایگرم منفی را نیز شاملمیشود.

نسل سوم: سفتیوفور، موکسالاکتام، سفوتاکسایم، سفپودوکسایم پروکستیل،سفتیزوکسایم، سفتریاکسون، سفوپرازون، سفتازیدیمطیف اثر بسیار وسیعی دارند و بر بیشتر باکتریها موثر هستند. در برابر بتالاکتامازهامقاومتد. عبور آنها از غشاء های بیولوژیک و سدهای بدن تقریبا کامل است. به دلیلحساسیت در برابر اسید معده فقط بصورت تزریقی وجود دارند. به مقدار زیادی دربیماران بستری در بیمارستانها مورد استفاده هستند. بیشترین مصرف در دامپزشکی رادر بین اعضاء این گروه دارند ولی به دلیل قیمت بالا مصرف آنها محدود شده است.سفتیوفور در گاو در بیماریهای تنفسی و در جوجه های گوشتی)هرچند هرگونه تزریقآننتی بیوتیک در جوجه های گوشتی ممنوع است( نیز مورد استفاده است.

سفالوسپیرینها بر علیه باکتریهای گرم منفی و گرم مثبت موثرند از جمله استافیلوکوکهای تولید کننده بتا- الکتاماز، هرچند که میزان نفوذ این داروها در بافت پستان به خوبی پنیسیلینها نیست. نسل دوم سفالوسپیرینها مانند سفوروکسین)cefuroxine ،)تاثیر بهتری بر باکتریهای گرم منفی دارد، در حالی که نسل سوم آنها مانند سفکوینوم )cefquinome )یک مزیت مضاعفی دارند و آن تاثیر بر علیه پزودوموناسها میباشد.