ا مدیریت صحیح م یتوان رشد شیش کها را به گونه ای تنظیم کرد تا آذر ماه که اوج فصل تولیدمثل است به 65 درصد وزن بلوغ جسمی برسند و سپس از ابتدای آذر ماه، زیر قوچ یا نر بز بروند. وزن بلوغ جسمی در هر نژاد متفاوت بوده و عبارت است از میانگین وزن میش بالغ حدود سه الی چهار ساله )میشی که دیگر استخوان بند یاش رشد ندارد(. برای مثال: در نژاد شال که وزن بلوغ جسمی میش حدود 55 الی 60 کیلوگرم )میانگین 58 کیلوگرم( است، چنانچه شیش کها به وزن حدود 38 کیلوگرم ) 65 درصد وزن بلوغ جسمی( برسند، م یتوانند زیر قوچ بروند و اگر به این وزن نرسیده باشند، نباید جف تدهی شوند. بنابراین برای نژاد خود، وزن بلوغ جسمی میش یا ماده بز را ب هدست آورید و با ضرب کردن آن در عدد اعشاری 65 / 0 م یتوانید وزن مناسب برای اولین آبستنی شیشک یا گیسه آن نژاد را محاسبه کنید. با مدیریت صحیح رشد برّ ههای ماده م یتوان به این معیار دست یافت و عمر اقتصادی گله را یکسال بهبود بخشید و از نگهداری و تغذیه ب یثمر ماد ههای جوان ب همدت یکسال اضافی پرهیز کرد. این امر حدود 20 درصد بهر هوری اقتصادی گله را بهبود م یبخشد. برای این منظور، چنانچه برّ هها در بهمن ماه متولد شوند، در سه الی چهار ماه اول، برّ ههای ماده را به هی چ عنوان با هدف تسریع رشد، با سطوح بالای انرژی تغذیه نکنید؛ چراکه سطوح بالای انرژی در این سن ب هخصوص در دو ماه اول زندگی، موجب ازدیاد سلو لهای چربی در پستان شده و این سلو لها جای سلو لهای اپیتلیال که مسئول ترشح شیر در آینده خواهند بود را م یگیرند. این برّ هها در آینده شیر زیادی تولید نخواهند کرد و مادران خوبی نخواهند بود.